(Xây dựng) - Giao thông tĩnh (bao gồm bến bãi và điểm đỗ xe công cộng) là một bộ phận của kết cấu hạ tầng giao thông đô thị. Tuy nhiên, những năm qua, nhu cầu đỗ xe trong đô thị ngày càng cao đã tạo áp lực lớn đối với hạ tầng. Do thiếu quỹ đất dự phòng, các giải pháp đưa ra đều là những giải pháp tình thế nên nhiều điểm đỗ đang được khai thác, sử dụng hiện nay tại các đô thị lớn như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh… chỉ là điểm đỗ tạm, chưa được quy hoạch cụ thể.

Nhiều ôtô, xe máy đỗ dọc các hàng dài theo các tuyến phố, trên một phần hè hoặc toàn bộ hè phố, đẩy người đi bộ xuống phần đường dành cho xe chạy vẫn diễn ra hàng ngày… (Nguồn: Internet).

Thực tế hiện nay, chỉ riêng thành phố Hà Nội, khi đi trên các đường phố trung tâm, chúng ta dễ dàng nhận thấy ôtô đỗ dọc các hàng dài theo các tuyến phố, trên một phần hè hoặc toàn bộ hè phố, đẩy người đi bộ xuống phần đường dành cho xe chạy như: Thái Hà, Láng Hạ, Hai Bà Trưng...

Tình trạng này cũng đang diễn ra tại một số tuyến đường ở các khu đô thị như Linh Đàm, Định Công, Trung Hòa… những nơi tập trung trước công sở Nhà nước, các siêu thị, bệnh viện, trường học…

Đã từng có giải pháp xây dựng nhiều tuyến phố văn minh, ý tưởng hay phần nào đã góp phần làm cho nhiều tuyến phố khang trang - sạch - đẹp, người đi bộ có chỗ đi đúng nghĩa, tuy nhiên chưa đồng bộ, vẫn còn nhiều chỗ đỗ xe tự phát mọc lên.

Một vài tuyến đường cũng đã đầu tư hệ thống đỗ xe tự động, bãi đỗ xe thông minh eParking nhưng cũng không thấm vào đâu trong bối cảnh đất chật, người đông, quá tải hạ tầng.

Đánh giá về thực trạng và khả năng đáp ứng của hệ thống bến, bãi đỗ xe tại các đô thị lớn, đặc biệt là Hà Nội, các chuyên gia cho biết, hiện diện tích đất dành cho giao thông tĩnh của Hà Nội mới chỉ đáp ứng được khoảng 8 - 10% nhu cầu đỗ xe của tổng số phương tiện hiện có.

Nguyên nhân chủ yếu là do tốc độ tăng trưởng các loại phương tiện giao thông đường bộ của Hà Nội quá nhanh, khoảng 10,2%/năm đối với ôtô; khoảng 6,7%/năm đối với xe máy.

Trong khi đó, tỷ lệ tăng trưởng diện tích đất dành cho giao thông đô thị, diện tích đất xây dựng mới chỉ đạt từ 0,25 - 0,3%/năm. Khu vực nội thành còn kém hơn, đất dành cho các điểm, bãi đỗ xe mới chỉ đạt khoảng 0,12% tổng diện tích khu vực.

Để giải quyết tình trạng trên, Sở Giao thông Vận tải Hà Nội đã phối hợp với các đơn vị liên quan, nghiên cứu, xây dựng Đồ án “Quy hoạch bến xe, bãi đỗ xe, trung tâm tiếp vận và trạm dừng nghỉ trên địa bàn thành phố Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”.

Theo ông Nguyễn Xuân Thanh - Phó Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội Đồ án tập trung vào việc cụ thể hóa định hướng quy hoạch giao thông tĩnh của Hà Nội trong Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội; Quy hoạch giao thông vận tải Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050.

Sau khi được phê duyệt, Đồ án sẽ là căn cứ để triển khai thực hiện các dự án đầu tư xây dựng, thu hút nguồn vốn xã hội hóa cho giao thông tĩnh trong thời gian tới. Đây cũng là cơ sở cho việc triển khai thực hiện dự án bến, bãi đỗ xe sử dụng công nghệ cao, tích hợp giao thông thông minh…

Các chuyên gia quy hoạch, hạ tầng cũng cho rằng, quy hoạch sử dụng đất là cơ sở để quyết định quy mô của mỗi một bến, bãi đỗ xe trong đô thị. Quy hoạch tổ chức không gian và quy hoạch sử dụng đất cùng quy hoạch giao thông là cơ sở để xác định vị trí, quy mô hợp lý của bến, bãi đỗ xe.

Quy hoạch giao thông muốn đạt hiệu quả cao không những phải giải quyết tốt về cấu trúc, lựa chọn loại phương tiện, phân bố vận tải… mà còn phải giải quyết hợp lý và đầy đủ về bố trí một hệ thống giao thông tĩnh, thuận tiện, thuận lợi và an toàn.

Giải quyết có hiệu quả về giao thông tĩnh đáp ứng yêu cầu hiện tại và phát triển trong tương lai của hệ thống dịch vụ này là góp phần cải thiện chất lượng hoạt động của hệ thống giao thông đô thị nói riêng và góp phần nâng cao chất lượng sống của cư dân đô thị nói chung.

Về lâu dài, các điểm đỗ xe tạm cần được thay thế bằng các bãi đỗ xe tập trung phù hợp với quy hoạch. Bởi, giao thông tĩnh là một bộ phận quan trọng của tổ chức giao thông đô thị, là một loại hình dịch vụ, phục vụ không thể thiếu của mỗi đô thị…