(Xây dựng) - Thực hiện việc kiểm tra, xử lý dứt điểm các điểm thu mua gỗ rừng trồng tự phát tại địa bàn, theo chỉ đạo của UBND tỉnh Thanh Hóa và yêu cầu của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, ngày 13/12/2023, UBND huyện Vĩnh Lộc đã có báo cáo gửi Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về kết quả kiểm tra trong lĩnh vực này.

Điểm thu mua, chế biến lâm sản tự phát trên đất trồng cây lâu năm và một phần đất ở của hộ ông Trịnh Ngọc Thông, xã Vĩnh Hùng.

Theo báo cáo trên, toàn huyện Vĩnh Lộc có 3 cơ sở thu mua, chế biến gỗ keo đang hoạt động gồm: Công ty TNHH Quang Thành Thắng (xã Vĩnh Hưng), hộ kinh doanh cá thể ông Trịnh Ngọc Thông (xã Vĩnh Hùng) và Doanh nghiệp Mộc Quân Phát (xã Vĩnh Yên). Qua kiểm tra, cả 3 cơ sở này đều có đủ hồ sơ về nguồn gốc lâm sản, đảm bảo điều kiện về sản xuất, kinh doanh, về quản lý đất đai, môi trường, điều kiện lao động… không có vi phạm.

Như vậy, căn cứ theo báo cáo trên thì cả 3 cơ sở trên địa bàn huyện Vĩnh Lộc, đều tuân thủ đầy đủ những quy định của pháp luật về hoạt động thu mua, chế biến gỗ keo, kể cả về môi trường, điều kiện lao động. Tuy nhiên, qua xác minh, tìm hiểu của PV Báo điện tử Xây dựng tại những cơ sở này, thực tế diễn ra lại không như báo cáo của UBND huyện.

Tiềm ẩn nguy cơ hỏa hoạn từ mùn cưa, gỗ nan bên trong khu nhà xưởng của hộ ông Bùi Ngọc Thông, xã Vĩnh Hùng.

Tại xã Vĩnh Hùng, PV được đại diện UBND xã cho biết về cơ sở thu mua, chế biến gỗ keo của hộ gia đình ông Trịnh Ngọc Thông (thôn Việt Yên). Cuối năm 2023, đại diện Hạt Kiểm lâm Thạch Thành đã cùng UBND xã tổ chức kiểm tra và lập biên bản, ghi nhận thực tế tại cơ sở này. Đồng thời, đưa ra nhận xét “hoạt động thu mua, chế biến gỗ keo tại đây diễn ra đúng theo ngành nghề kinh doanh được cấp, không gây vấn đề về môi trường”. Nhưng căn cứ nội dung trong biên bản kiểm tra đã cho thấy, thực tế tại đây đang có nhiều sai sót, vi phạm mà tổ kiểm tra chưa làm rõ.

Cụ thể như: “Tại thời điểm kiểm tra, cơ sở đang hoạt động trên phạm vi khu đất ở của ông Trịnh Thế Toàn (được ông Thông thuê lại), diện tích thuê 1.125m2, toàn bộ diện tích này là đất trồng cây lâu năm cùng với thửa đất ở. Thời điểm kiểm tra, ông Thông đã xây dựng một nhà xưởng nền bê tông, mái tôn, cột kèo xà gồ tôn, diện tích 150m2, một nhà tạm để ở, trông coi, nền bê tông, tường gạch rộng 30m2”.

Được biết, khu đất hộ ông Thông đang sử dụng là đất trồng cây lâu năm (đất nông nghiệp) và một phần đất ở, thuộc quy hoạch đất ở, không được phép chuyển đổi. Do đó, việc ông Thông tự ý san gạt tạo mặt bằng, xây dựng nhà xưởng và đổ bê tông một phần diện tích đất, biến toàn bộ diện tích trên thành điểm thu mua, chế biến gỗ keo khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép là hành vi vi phạm, cần phải lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt hành chính đối với hành vi này. Kèm theo đó là biện pháp khắc phục hậu quả, buộc phải dừng hoạt động thu mua, chế biến lâm sản và trả lại nguyên trạng ban đầu của đất trước khi vi phạm.

Cũng tương tự như trường hợp này, theo báo cáo của UBND huyện Vĩnh lộc, Doanh nghiệp Mộc Quân Phát được đánh giá là hoạt động đủ điều kiện về sản xuất, kinh doanh, về đất đai, môi trường. Tuy nhiên, qua xác minh và trao đổi trực tiếp với chủ doanh nghiệp, theo ghi nhận của PV, doanh nghiệp này hiện đang hoạt động thu mua, chế biến lâm sản (cụ thể là băm dăm gỗ keo) có đủ hồ sơ về đất đai, sử dụng đúng mục đích đất đai theo quy định của pháp luật.

Về đăng ký ngành nghề sản xuất kinh doanh có ngành nghề chế biến gỗ. Tuy nhiên, đăng ký ngành nghề kinh doanh chỉ là thủ tục ban đầu đối với doanh nghiệp, đối với hoạt động chế biến băm dăm gỗ, theo quy định của cơ quan có thẩm quyền, chủ doanh nghiệp phải có đầy đủ hồ sơ pháp lý, thủ tục như: Được chấp thuận hoặc điều chỉnh chủ trương đầu tư, có giấy phép hoạt động băm dăm gỗ, phải lập và trình phê duyệt kế hoạch (hoặc cam kết) về bảo vệ môi trường, phòng cháy chữa cháy… Tuy nhiên, tất cả các quy định, thủ tục trên đều bị chủ đầu tư bỏ qua, không thực hiện, nhưng vẫn điềm nhiên hoạt động mà không hề bị kiểm tra, xử lý.

Hoạt động băm dăm gõ keo tại Doanh nghiệp Mộc Quân Phát, xã Vĩnh Yên.

Ngoài 2 cơ sở trên, Công ty TNHH Quang Thành Thắng, xã Vĩnh Hưng là doanh nghiệp duy nhất trên địa bàn Vĩnh Lộc có đủ hồ sơ pháp lý, điều kiện hoạt động ngành nghề chế biến, kinh doanh gỗ keo. Tuy nhiên, để hoạt động sản xuất, kinh doanh tại đây diễn ra ổn định, an toàn, đảm bảo các điều kiện theo quy định, các cấp chính quyền địa phương vẫn cần có sự kiểm tra, chấn chỉnh về nội dung an toàn lao động, phòng chống cháy nổ, bảo vệ môi trường …

Qua thực tế trên, có thể thấy UBND huyện Vĩnh Lộc chưa nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của cấp trên trong việc kiểm tra, xử lý các cơ sở thu mua, chế biến lâm sản tại địa bàn. Được biết, trước báo cáo của huyện Vĩnh Lộc, UBND xã Vĩnh Yên cũng đã có kiểm tra, lập biên bản ghi nhận về Doanh nghiệp Mộc Quân Phát (đang hoạt động băm dăm gỗ keo) và đánh giá doanh nghiệp này đủ điều kiện, thủ tục về hoạt động thu mua, chế biến lâm sản.

Về hộ gia đình ông Trịnh Ngọc Thông (xã Vĩnh Hùng) đã được Hạt Kiểm lâm Thạch Thành kiểm tra, ghi nhận “hoạt động đúng ngành nghề kinh doanh, không có vấn đề về môi trường”. Tuy nhiên, việc kiểm tra do ngành Kiểm lâm chủ trì, mục đích chính chỉ là kiểm tra nguồn gốc lâm sản có phải là gỗ rừng trồng hợp pháp, được phép khai thác, kinh doanh hay không. Ngoài ra, không đi sâu vào các nội dung khác như về sử dụng đất đai, điều kiện, thủ tục cần phải có về hoạt động thu mua, chế biến lâm sản.

Trở lại báo cáo của huyện Vĩnh Lộc, đối chiếu với thực tế như vừa nêu, có thể nói UBND huyện đã thiếu sâu sát, chưa nghiêm túc trong công tác kiểm tra, xử lý để đưa ra đánh giá gần như “sao chép” lại đánh giá của UBND xã Vĩnh yên và tổ công tác của Hạt Kiểm lâm Thạch Thành đối với hoạt động thu mua, chế biến lâm sản của Doanh nghiệp Mộc Quân Phát và hộ ông Bùi Quang Thông.