(Xây dựng) – Từ một ý tưởng ban đầu, trải qua nhiều trắc trở, Tập đoàn Ecopark đã xây dựng nên một viên ngọc xanh ven đô, trở thành kiểu mẫu trong phát triển đô thị, là đích đến của những cư dân yêu thích cuộc sống hòa mình vào thiên nhiên.

Một góc khu đô thị Ecopark nhìn từ trên cao.

Từ một ý tưởng táo bạo

Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Ecopark Nguyễn Công Hồng cho biết: Khái nhiệm “Đô thị xanh” ở Việt Nam vẫn còn khá mới mẻ và câu hỏi “Đô thị xanh” là gì, tiêu chí cụ thể như thế nào hiện vẫn chưa có đáp án cụ thể.

Tuy nhiên, ở các nước phát triển thì mô hình dân cư này đã tương đối phổ biến. Các đô thị xanh đều hội tụ các tiêu chí cơ bản như: Công trình xanh (sử dụng vật liệu xanh, tiết kiệm năng lượng, tận dụng tối ưu tài nguyên, sử dụng năng lượng hiệu quả và vật liệu thân thiện môi trường), không gian xanh (mật độ cây xanh cao, tỷ lệ cây xanh/người cao, không gian công cộng, không gian công viên, mặt nước được quan tâm), chất lượng môi trường đô thị xanh (không khí sạch, giảm rác thải, khói bụi và tiếng ồn), giao thông xanh (tăng tỷ lệ giao thông công cộng, giảm sử dụng các phương tiện cá nhân, giảm khí thải CO2) và công nghiệp xanh (công nghiệp công nghệ cao và sạch, hạn chế ô nhiễm). Ngoài ra, đô thị xanh còn phải bảo đảm gìn giữ, bảo tồn các cảnh quan văn hóa, lịch sử danh lam thắng cảnh, cảnh quan thiên nhiên, cộng đồng dân cư văn minh, sống thân thiện với môi trường.

Để trả lời cho câu hỏi này, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Việt Hưng (nay là Công ty Cổ phần Tập đoàn Ecopark) xuất hiện gắn liền với sứ mệnh xây dựng một khu đô thị sinh thái đa chức năng đầu tiên ở Việt Nam theo xu hướng phát triển đô thị hiện đại của các quốc gia tiên tiến trên thế giới. Dự án Ecopark ở huyện Văn Giang (Hưng Yên) ra đời để hiện thực hóa quyết tâm muốn phát triển một dự án lớn do người Việt Nam làm và xây dựng những giá trị riêng biệt cho người Việt Nam.

Nhận thấy khi kinh tế, xã hội ngày càng phát triển, thị phần bất động sản trong nội đô càng trở nên quá tải, chật chội. Các nhà sáng lập Ecopark cùng những người cộng sự đã nhanh chóng chuyển hướng đầu tư sang "bên kia sông Hồng" nhằm đón đầu việc gia tăng mạnh mẽ nhu cầu bất động sản phía đông Thủ đô sau khi các cây cầu Vĩnh Tuy và Thanh Trì hoàn thành. Thế nên ở thời điểm ấy, dự án đại đô thị sinh thái Ecopark xuất hiện đã tạo nên sự “bùng nổ” trong thị trường bất động sản khi một thành phố đa chức năng với mô hình đô thị sinh thái lấy cây xanh làm cốt lõi, đáp ứng mọi nhu cầu về nhà ở, văn phòng, thương mại, du lịch và vui chơi giải trí đẳng cấp ra đời.

Mầu xanh của cây cối là mầu sắc chủ đạo trong Ecopark.

Những ngày đầu, ý tưởng đã hình thành nhưng để hiện thực hóa thì còn rất nhiều ngổn ngang, trắc trở. Lãnh đạo và các cộng sự tại Ecopark liên tục xuất ngoại để “xem thiên hạ họ làm dự án thế nào”. Ông Đào Ngọc Thanh – một trong những lãnh đạo cấp cao thế hệ đầu tiên của Tập đoàn Ecopark kể lại hôm đi trên con đường từ sân bay Quảng Châu (Trung Quốc) về thành phố, hai bên đường là cây xanh ngợp trời, ở giữa là một dải hoa, những người sáng lập Ecopark cùng thốt lên: “Con đường dẫn vào dự án của chúng ta cũng sẽ phải như con đường này!”.

Rồi họ liên tưởng đến cuộc sống đô thị ngột ngạt chật chội và bí bách ở Hà Nội. Cảnh quan, môi trường và không gian sống mà người dân Thủ đô mơ ước là những con đường rợp bóng cây, những công viên xanh mát. Từ đó, ý tưởng về một khu đô thị sinh thái lớn nhất miền Bắc dần hình thành và được cụ thể hoá bởi bàn tay tài hoa của các nhà quy hoạch đô thị đến từ Singapore.

Đến viên ngọc xanh ven đô

Năm 2003, Tập đoàn Ecopark bắt đầu đặt nền móng cho một khu đô thị xanh đầu tiên tại huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên. Thời điểm ấy, ít ai tin rằng chỉ sau hơn 10 năm, vùng đất sình lầy ven đô lại trở thành đại đô thị xanh đáng sống nhất Việt Nam. Đỉnh cao là năm 2015, vượt qua hơn 2.000 dự án nổi tiếng của các tập đoàn bất động sản tầm cỡ toàn cầu, Ecopark được International Property Awards vinh danh là “Khu đô thị có thiết kế cảnh quan đẹp nhất thế giới”.

Sự hài hòa giữa cảnh sắc thiên nhiên trong Ecopark.

Vậy tại sao chủ đầu tư lại mong muốn hình thành nên một mô hình khu đô thị sinh thái khác biệt như vậy ở Việt Nam? Ông Nguyễn Công Hồng - Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Ecopark cho biết: Eco là tiền tố của Ecology - tức là sinh thái, còn park nghĩa là công viên. Để có thể xây dựng được khu đô thị sinh thái đúng nghĩa, lãnh đạo Ecopark từng chia sẻ rằng: “Làm gì cũng phải có tâm. Tâm không sáng thì không thể phát triển bền vững. Phát triển khu đất mà chặt phá cây xanh, không tôn tạo cảnh quan thì cái giá phải trả sẽ vô cùng lớn. Ecopark vốn là vùng đất nông nghiệp, nhiều mương ngòi, cây xanh, nên khi xây đô thị cũng phải đặc biệt chú trọng đến việc trả lại môi trường cảnh quan, cây xanh và mặt nước”.

Chính với tâm niệm đó nên trong lễ khởi công xây dựng Ecopark, tất cả quan khách đều bị ngỡ ngàng bởi cảm giác như đang đến một khu nghỉ dưỡng sinh thái rợp bóng cây xanh hơn là một đại công trường xây dựng đô thị. “Hữu xạ tự nhiên hương”, tiếng lành đồn xa, Ecopark đã trở thành niềm mơ ước của phần lớn khách hàng Hà Nội - những người muốn có một môi trường, cảnh quan, không gian sống trong lành giữa công viên rợp bóng cây xanh.

Xuất phát từ quan niệm không chỉ mang lại cho cư dân một ngôi nhà mà là cả một môi trường sống, tại Ecopark, chủ đầu tư đã hiện thực hóa ý tưởng về một thành phố xanh, phát triển bền vững.

Xuất phát từ quan niệm không chỉ mang lại cho cư dân một ngôi nhà mà là cả một môi trường sống, tại Ecopark, chủ đầu tư đã hiện thực hóa ý tưởng về một thành phố xanh, phát triển bền vững. Điểm đặc biệt là ở chỗ ở bất cứ công trình nào trong Ecopark cũng đều được thiết kế với ý tưởng xuyên suốt là sự kết hợp hài hòa giữa con người và thiên nhiên. Các thiết kế đặc biệt coi trọng tới sự kết hợp hài hòa giữa “Nhân – Thủy – Thổ”, giữa cây xanh, gió và nước để tạo nên sự cộng hưởng, sinh sôi về năng lượng sống.

Ecopark không chỉ chú trọng tới không gian quy hoạch, kiến trúc và hạ tầng để tạo nên một đô thị sinh thái hoàn hảo và đẳng cấp mà còn tạo lập giá trị của riêng mình bằng việc hình thành hệ thống tiện ích, phúc lợi cộng đồng và dịch vụ quản lý theo chuẩn quốc tế… để cư dân có cơ hội thụ hưởng những tinh hoa của cuộc sống hiện đại.

Đến Ecopark, ai cũng có thể bị choáng ngợp trước không gian sống được bao quanh bởi diện tích cây xanh, mặt nước khổng lồ với hơn 1 triệu cây xanh cỡ lớn, 4 công viên và hồ Thiên Nga điều hòa không khí quy mô 50ha – rộng gấp 5 lần hồ Gươm, gấp 6 lần hồ Trúc Bạch. Với mục tiêu đưa chất lượng cuộc sống lên hàng đầu, 500ha của Ecopark được quy hoạch với hơn 20% diện tích là mặt nước và cây xanh (khoảng 100ha), tỷ lệ đất ở chỉ chiếm hơn 30%, tỷ lệ xây dựng 21% tương đương với các khu nghỉ dưỡng 5 sao.

Nơi nghỉ ngơi, thư giãn lý tưởng.

Chào đón những gia đình đầu tiên từ năm 2012, tới nay Ecopark đã trở thành một khu đô thị xanh sôi động với gần 20.000 cư dân, hứa hẹn sẽ đạt mốc 110.000 cư dân vào năm 2030. Trung bình mỗi cư dân tại Ecopark sẽ sở hữu 120 cây xanh. Mỗi công trình tại Ecopark đều được tính toán tỉ mỉ, không chỉ bảo đảm thiết kế “may đo” phù hợp với từng đối tượng, phân khúc mà còn phải tuân theo triết lý “nói không với rừng bê tông”. Đó là lý do những tòa nhà không bao giờ quay mặt vào nhau, mà thay vào đó là những công trình duyên dáng nép mình giữa thiên nhiên như những khu biệt thự nghỉ dưỡng 5 sao. Để đạt được kết quả đó, chủ đầu tư đã dành 10 năm đầu tiên chỉ để trồng cây, gây tảo, đào hồ, thả cá nhằm xây dựng nên cảnh quan trước rồi mới tiến hành xây dựng các công trình. Một tầm nhìn rất xa mà chắc chắn chỉ những chủ đầu tư hàng đầu, có tâm, có tầm và thật sự uy tín mới có thể thực hiện được.

Trong bối cảnh những đô thị “ma” xuất hiện ở khắp nơi, hậu quả của một thời kỳ thị trường bất động sản phát triển quá nóng, khi mà các doanh nghiệp cứ xây, người dân cứ đua nhau xuống tiền, các giao dịch mua bán diễn ra theo tâm lý đám đông, chẳng ai quan tâm đến nhu cầu, tiện ích, chất lượng sản phẩm môi trường sống cùng với đó là hàng ngàn tỷ đồng bị chôn vùi trong những ngôi biệt thự hoang lạnh mà những người làm bất động sản có tâm từng ví như những hộp diêm vô hồn, thiếu sinh khí.

Đối với không ít doanh nghiệp, việc khách hàng ký hợp đồng mua bán là dự án đã cơ bản thành công. Nhưng với Tập đoàn Ecopark, thành công không phải là những con số kinh doanh. Để trở thành nhà phát triển bất động sản thực thụ thì “mọi ô cửa đều phải sáng ánh đèn mỗi khi đêm về”. Đây là triết lý đúc kết sau nhiều năm tham gia vào thị trường bất động sản. Nghe thì đơn giản, nhưng để điều đó trở thành hiện thực lại là cả một hành trình được khởi nguồn từ chữ “Tâm” mà những người sáng lập Ecopark luôn đau đáu trăn trở.

Hành trình phát triển của Ecopark cũng là khoảng thời gian hình thành nên một cộng đồng yêu cuộc sống xanh trong các khu vệ tinh của Hà Nội. Sự hiện diện của Ecopark đã làm thay đổi và thoả mãn nhận thức của một bộ phận xã hội về vấn đề phát triển đô thị, đề cao các tiêu chuẩn, chất lượng dịch vụ hướng tới cuộc sống an yên, nơi mà đẳng cấp và môi trường sống ngang tầm với các tiêu chí của những đô thị hàng đầu thế giới. Nhiều chuyên gia cho rằng, phát triển khu đô thị Ecopark kiểu mẫu đã góp phần tạo nên tư duy xanh và lối sống nhân văn, thân thiện với môi trường hơn của cư dân đô thị thời hiện đại.

Nơi con người được hòa mình vào thiên nhiên.

Còn nhiều bất cập cần tháo gỡ

Đối với một thị trường bất động sản mới phát triển ở giai đoạn sơ khai, trong bối cảnh cơ chế, chính sách liên quan chưa hoàn thiện và bộc lộ nhiều bất cập, những nhà phát triển bất động sản phải đối diện với vô vàn rủi ro, thách thức. Đã có không ít doanh nghiệp đứng bên bờ vực phá sản, những dự án xây dựng dở dang nằm bất động ở khắp nơi.

Với triết lý và định hướng phát triển đô thị theo tiêu chí: “Sinh thái - Hiện đại - Thông minh”, các dự án đầu tư khu đô thị mới trong hệ thống của Tập đoàn Ecopark đều được quy hoạch, thiết kế với tiêu chuẩn cao, đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, đặc biệt là hạ tầng cảnh quan.

Thực tế các khu đô thị trong hệ thống của Tập đoàn Ecopark luôn là những “Đô thị kiểu mẫu” không chỉ tại địa phương nơi thực hiện dự án mà còn tạo ra “Xu hướng phát triển đô thị” tại Việt Nam. Tuy nhiên, để đạt được những thành công đó, Tập đoàn luôn phải thực hiện đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội và hạ tầng cảnh quan với suất vốn đầu tư lớn hơn nhiều so với suất vốn đầu tư khu đô thị mới kiểu mẫu được Bộ Xây dựng xác định và công bố hàng năm. Thậm chí, kể từ năm 2023, Bộ Xây dựng không còn công bố suất vốn đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật đối với loại hình khu đô thị này.

Trong khi đó, Thông tư số 15/2008/TT-BXD ngày 17/6/2008 của Bộ Xây dựng hướng dẫn xác định và công nhận khu đô thị mới kiểu mẫu hết hiệu lực từ ngày 15/8/2019, cho đến nay, cơ quan có thẩm quyền vẫn chưa ban hành văn bản thay thế nhằm phân loại, đánh giá và công nhận các khu đô thị mới đạt tiêu chí “kiểu mẫu” hoặc khu đô thị có tính “Hiện đại - Thông minh - Sinh thái”.

Như vậy, bên cạnh việc chỉ ghi nhận suất vốn đầu tư các khu đô thị thông thường, có “tính chất phổ biến, với mức độ kỹ thuật công nghệ thi công trung bình tiên tiến”, pháp luật về xây dựng hiện hành còn thiếu những quy định, tiêu chuẩn, tiêu chí để đánh giá, công nhận “Khu đô thị mới kiểu mẫu” và/hoặc “Khu đô thị mới theo tiêu chí: “Sinh thái - Hiện đại - Thông minh”. Bất cập này tạo ra một “rào cản” đối với sự hình thành và phát triển các khu đô thị mới có chất lượng cao về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội do không bảo đảm tính công bằng, tính minh bạch, do đó, không khuyến khích sự hình thành và phát triển các đô thị hiện đại.

Theo ông Nguyễn Công Hồng, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Ecopark, các cơ quan quản lý nhà nước cần sớm nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới các chính sách, quy định của pháp luật nhằm đảm bảo sự công bằng, minh bạch trong công tác quản lý nhà nước; bảo đảm lợi ích và khuyến khích nhà đầu tư thực hiện đầu tư xây dựng các khu đô thị mới với tiêu chuẩn chất lượng ngày càng cao, phù hợp với tinh thần của Nghị quyết 06-NQ/TW ngày 24/1/2022 của Bộ Chính trị về quy hoạch, xây dựng, quản lý và phát triển bền vững đô thị Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.