(Xây dựng) - Sáng 04/11, dưới sự điều khiển phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XV của Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị tiếp tục trả lời chất vấn 5 Đại biểu đã đặt câu hỏi chất vấn từ cuối chiều hôm trước.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương chủ trì điều hành phiên chất vấn và trả lời chất vấn sáng 04/11.

Tiếp tục rà soát, nghiên cứu bổ sung các quy định pháp luật liên quan đến lĩnh vực kiến trúc

Về thực hiện thí điểm phân cấp, ủy quyền phê duyệt quy hoạch đô thị, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết: Thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ đã thực hiện phân cấp thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh cục bộ quy hoạch chung đô thị thuộc thẩm quyền của Thủ tướng tại một số địa phương.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành trả lời chất vấn.

Bộ Xây dựng đang phối hợp với Bộ Tư pháp, các Bộ, ngành khẩn trương nghiên cứu, thí điểm, đề xuất thí điểm hoặc phân cấp, ủy quyền thẩm định phê duyệt quy hoạch chung đô thị, theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Bộ sẽ tiếp tục báo cáo các cấp có thẩm quyền về vấn đề này để xem xét, quyết định.

Về định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam, Bộ trưởng cho rằng: Cần thực hiện đầy đủ, đồng bộ và hiệu quả các định hướng và quy định của pháp luật trong lĩnh vực kiến trúc; cải thiện tình trạng tổ chức không gian, kiến trúc cảnh quan, kiến trúc công trình.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị trả lời chất vấn sáng 04/11.

Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục rà soát, nghiên cứu bổ sung các cơ chế, chính sách, các quy định pháp luật liên quan đến lĩnh vực kiến trúc; ban hành các tiêu chuẩn thiết kế kiến trúc cảnh quan, kiến trúc công trình, đô thị nông thôn; ban hành các mẫu thiết kế điển hình với khu vực nông thôn và các khu chức năng.

Bộ cũng sẽ tăng cường kiểm tra, giám sát, hướng dẫn việc tổ chức thực hiện tại địa phương đối với các nhiệm vụ được giao trong lĩnh vực kiến trúc, xây dựng cơ sở dữ liệu liên quan đến kiến trúc để đảm bảo lĩnh vực này phát triển đúng định hướng.

Về vấn đề diện tích cây xanh công cộng, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho biết: Nội dung này đã được lưu ý trong quy hoạch, thiết kế, nhưng trong thực tế triển khai thì còn chưa đáp ứng được yêu cầu.

Đề cập đến giải pháp, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị cho rằng: Các Bộ, ngành Trung ương cần tiếp tục hoàn thiện các chính sách pháp luật về vấn đề này, bổ sung các chế tài xử lý khi chủ đầu tư các dự án không dành quỹ đất cho cây xanh, tiếp tục rà soát, bổ sung các tiêu chuẩn, định mức kỹ thuật để đảm bảo việc phát triển cây xanh được thực hiện theo quy hoạch.

Bộ trưởng cũng đề nghị các địa phương tăng cường thu hút nguồn vốn cho phát triển công viên cây xanh, dành quỹ đất phát triển công viên cây xanh, nhất là trong quy hoạch, di dời trụ sở cơ quan khỏi khu vực trung tâm.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành làm rõ một số vấn đề liên quan đến lĩnh vực xây dựng

Nhận định Bộ trưởng Nguyễn Thanh Nghị và các thành viên Chính phủ đã trả lời khá rõ và đầy đủ các ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành tiếp tục làm rõ một số vấn đề liên quan đến quy hoạch tổng thể quốc gia, quản lý phát triển đô thị, thị trường bất động sản, nhà ở xã hội.

Về tiến độ lập quy hoạch trong hệ thống quy hoạch quốc gia, Phó Thủ tướng Chính phủ cho biết, theo quy định của Luật Quy hoạch quốc gia có tổng số 110 quy hoạch. Việc ban hành Luật Quy hoạch là sự đổi mới rất căn bản về phương pháp, tư duy, khắc phục việc chia cắt, manh mún, chồng chéo trong công tác quy hoạch. Luật đã đưa ra quy định quy hoạch cấp trên thực hiện trước làm cơ sở để lập quy hoạch cấp dưới.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng cho rằng: Quy hoạch tổng thể quốc gia vẫn chưa được phê duyệt do đây là vấn đề mới, khó, chưa có tiền lệ. Do vậy, mặc dù Luật đã có hiệu lực nhưng việc lập các quy hoạch tỉnh, vùng, ngành còn gặp nhiều khó khăn và vướng mắc.

Để tháo gỡ khó khăn này, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 751/2019/UBTVQH14 và Nghị quyết 61/2022/QH15 trong đó cho phép lập đồng thời các quy hoạch theo quy định của Luật Quy hoạch…

Về công tác quy hoạch đô thị và quản lý phát triển đô thị, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành cho biết, hiện nay, các khu vực đô thị có tốc độ tăng trưởng kinh tế khá cao, hình thành nhiều khu đô thị văn minh, hiện đại, hạ tầng giao thông cải thiện, làm thay đổi diện mạo đô thị.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc quản lý phát triển đô thị còn có những tồn tại hạn chế như việc cải tạo chung cư cũ còn chậm, nhiều khu vực nhà cũ đã lâu không tu sửa có nguy cơ mất an toàn, tỷ lệ cây xanh, công viên, vườn hoa, đất phúc lợi, đất công cộng còn thấp…

Phân tích nguyên nhân của những tồn tại hạn chế nêu trên, Phó Thủ tướng Chính phủ cho rằng: Công tác quy hoạch, quản lý xây dựng chưa được thực hiện hiệu quả, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng diễn ra khá nhiều nhưng chưa được xử lý kịp thời. Chất lượng nhiều đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch còn thiếu tầm nhìn, chưa đáp ứng được yêu cầu, mật độ nhà cao tầng quá lớn gây quá tải cho hạ tầng đô thị. Nhiều đồ án quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch trình Thủ tướng Chính phủ, nhưng chất lượng chưa đạt yêu cầu, phải làm đi làm lại nhiều lần, gây mất rất nhiều thời gian…

Để nâng cao chất lượng công tác này trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho rằng, cần tập trung thực hiện một số giải pháp: Bộ Xây dựng và các địa phương cần quan tâm đến công tác lựa chọn chất vấn, tổ chức thẩm tra, thẩm định; Phối hợp chặt chẽ với chính quyền các cấp, nhất là chính quyền cơ sở để tăng cường thanh tra, kiểm tra giám sát, xử lý kịp thời các vi phạm trong lĩnh vực quy hoạch và quản lý trật tự xây dựng; Khẩn trương rà soát các quy định pháp luật liên quan đến lĩnh vực quy hoạch, quản lý phát triển đô thị để kịp thời đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Phiên chất vấn và trả lời chất vấn Bộ trưởng Bộ Xây dựng diễn ra sôi nổi, trách nhiệm, thẳng thắn, mang tinh thần xây dựng

Toàn cảnh phiên chất vấn, trả lời chất vấn tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV, sáng 04/11.

Phát biểu kết luận nội dung chất vấn đối với nhóm vấn đề thứ nhất – lĩnh vực xây dựng, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương khẳng định: Xây dựng là lĩnh vực quan trọng, mang tính chiến lược, có vai trò rất lớn trong phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; Là một trong những nhân tố quan trọng quyết định quy mô, trình độ kỹ thuật của nền kinh tế. Nhiều chính sách pháp luật trong lĩnh vực xây dựng có ảnh hưởng trực tiếp đến người dân, doanh nghiệp, các cơ quan nhà nước, đặc biệt là chính quyền địa phương các cấp. Vì vậy, việc lựa chọn chất vấn lĩnh vực xây dựng tại kỳ họp thứ 4 đã đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, nguyện vọng của cử tri và nhân dân cả nước.

Qua phiên chất vấn và trả lời chất vấn đã có 61 Đại biểu đăng ký, có 36 Đại biểu đã chất vấn và 1 Đại biểu tranh luận trực tiếp với Bộ trưởng Bộ Xây dựng. Các Đại biểu đặt câu hỏi liên quan đến trách nhiệm của một số Bộ trưởng và một số vấn đề liên quan đến điều hành chung của Chính phủ.

Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị 25 Đại biểu có câu hỏi, nhưng do điều kiện thời gian chưa được chất vấn gửi câu hỏi đến Bộ trưởng Bộ Xây dựng để được trả lời bằng văn bản và gửi đến Tổng thư ký Quốc hội để tổng hợp, theo dõi và đăng trên Cổng Thông tin điện tử của Quốc hội.

Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhận định: Nhìn chung phiên chất vấn diễn ra sôi nổi, trách nhiệm, thẳng thắn và xây dựng. Các câu hỏi của các vị Đại biểu Quốc hội đã bám sát nội dung thuộc phạm vi chất vấn, cụ thể, rõ ràng, ngắn gọn theo tinh thần đổi mới hoạt động chất vấn của Quốc hội.

Quốc hội đánh giá cao Bộ trưởng Bộ Xây dựng tuy lần đầu trả lời chất vấn, nhưng với kinh nghiệm quản lý lĩnh vực Bộ trưởng đã có sự chuẩn bị khá tốt về nội dung, trả lời thẳng thắn vào các vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm, giải trình đầy đủ các vấn đề còn bất cập, đề xuất được một số giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế thời gian qua.

Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải, Thống đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam cũng đã phát biểu làm rõ thêm một số vấn đề mà đại biểu quan tâm.

Qua báo cáo của Bộ trưởng gửi đến các đại biểu Quốc hội và diễn biến của phiên chất vấn cho thấy Chính phủ, Bộ Xây dựng đã có nhiều nỗ lực, thực thi nhiều giải pháp, góp phần nâng cao hiệu quả công tác quy hoạch, quản lý đô thị. Diện mạo các đô thị có nhiều thay đổi theo hướng văn minh, hiện đại. Cơ sở hạ tầng đô thị bước đầu đáp ứng nhu cầu sử dụng của người dân. Chất lượng hạ tầng đô thị được cải thiện...

Thị trường bất động sản có sự phát triển mạnh mẽ cả về quy mô và năng lực của các chủ thể tham gia thị trường. Hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức, đơn giá xây dựng được rà soát, hoàn thiện. Nguồn cung vật liệu xây dựng cơ bản đáp ứng được nhu cầu phục vụ các công trình dự án, nhất là các công trình, dự án quan trọng của quốc gia.

Tuy nhiên, lĩnh vực thuộc nhóm nội dung chất vấn này còn một số vấn đề bất cập. Một số quy hoạch đô thị thiếu tầm nhìn xa, chưa đồng bộ, gắn kết giữa cấp độ quy hoạch đô thị và giữa quy hoạch đô thị với các quy hoạch khác. Việc điều chỉnh quy hoạch đô thị tại một số địa phương còn tùy tiện.

Chất lượng đô thị hóa chưa cao, kết cấu chất lượng hạ tầng đô thị chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển đô thị. Việc thực hiện di dời trụ sở bộ, ngành, các cơ sở khỏi nội đô Thành phố Hà Nội còn chậm. Cơ cấu sản phẩm bất động sản chưa phù hợp, thiếu trầm trọng về nhà ở xã hội, nhà ở cho đối tượng có thu nhập thấp và trung bình cũng như nhà ở cho công nhân.

Cơ cấu nguồn lực tài chính cho thị trường bất động sản còn bất hợp lý, chưa có các nguồn vốn trung, dài hạn ổn định cho thị trường. Giá bất động sản liên tục tăng và cao hơn so với thu nhập của người dân. Việc kiểm soát dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực bất động sản chưa chặt chẽ, tiềm ẩn rủi ro. Đặc biệt trong phát hành trái phiếu của các doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, hoạt động của thị trường bất động sản thiếu ổn định, thiếu công khai, minh bạch, còn hiện tượng đầu cơ, trốn thuế.

Lĩnh vực xây dựng còn thiếu nhiều tiêu chuẩn kỹ thuật, định mức xây dựng cho việc sử dụng công nghệ mới, vật liệu mới và một số công tác có tính chất chuyên ngành và đặc thù. Nguồn cung vật liệu phục vụ dự án công trình trọng điểm quốc gia có những thời điểm còn thiếu và chưa ổn định. Giá của một số vật liệu xây dựng chủ yếu có sự biến động lớn.

Từ những bất cập và hạn chế nêu trên, Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương đề nghị Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng và các Bộ trưởng, Trưởng ngành tiếp thu đầy đủ ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, có các giải pháp khắc phục hiệu quả....