(Xây dựng) – Trong Thông báo Kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch và đầu tư xây dựng các công trình điện theo Quy hoạch điện VII và Quy hoạch điện VII điều chỉnh, Thanh tra Chính phủ đã chỉ ra loạt vi phạm, khuyết điểm về quản lý, sử dụng đất để đầu tư xây dựng các nhà máy điện mặt trời ở tỉnh Long An.

Một góc Nhà máy điện mặt trời Europlast Long An ở tỉnh Long An của Công ty Cổ phần Điện mặt trời Europlast Long An (ảnh: egrid.luisala.com)

Nhiều dự án đưa vào sử dụng khi chưa kiểm tra công tác nghiệm thu

Theo đó, Công ty Cổ phần Năng lượng Hanwha - BCG Băng Dương - Nhà máy điện mặt trời GAIA khởi công xây dựng trên diện tích 124,8ha đất rừng sản xuất; Công ty TNHH Hoàn Cầu Long An - Nhà máy điện mặt trời Solar Park 01 khởi công xây dựng trên diện tích 52,53ha đất rừng sản xuất; Công ty Cổ phần VIETNAMSOLAR - Nhà máy điện mặt trời Solar Park 02 khởi công xây dựng trên diện tích 50,3ha đất; Công ty Cổ phần Long An Solar Park - Nhà máy điện mặt trời Solar Park 03 khởi công xây dựng trên diện tích 48,3ha đất; Công ty Cổ phần Solar Energy LA - Nhà máy Điện mặt trời Solar Park 04 khởi công xây dựng trên diện tích 49,5ha; Công ty Cổ phần Điện mặt trời Europlast Long An - Nhà máy điện mặt trời Europlast Long An khởi công xây dựng trên diện tích 58,66ha khởi công xây dựng dự án khi chưa được UBND tỉnh Long An cho thuê đất là vi phạm một trong những hành vi bị nghiêm cấm quy định tại khoản 1 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013. “Trách nhiệm thuộc về UBND tỉnh Long An, các Sở, ngành có liên quan và các chủ đầu tư dự án”, Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.

Ngoài ra, hầu hết chủ đầu tư dự án điện mặt trời đã khắc phục các vi phạm về điều kiện khởi công xây dựng công trình như khởi công dự án khi thiết kế bản vẽ thi công chưa được phê duyệt, mặt bằng xây dựng chưa được bàn giao. Tuy nhiên, có ảnh hưởng đến tiến độ thi công để đạt ngày vận hành thương mại trước các mốc thời gian ngày 01/7/2019, ngày 01/01/2021 để được hưởng cơ chế khuyến khích giá điện cố định trong 20 năm.

Mặt khác, toàn bộ 8 dự án điện mặt trời trên địa bàn tỉnh Long An đã được chủ đầu tư, Công ty Mua bán điện thuộc EVN đưa vào sử dụng khi chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư.

Việc Công ty Mua bán điện công nhận ngày vận hành thương mại và mua điện của 8 Nhà máy điện mặt trời nêu trên với giá cố định trong 20 năm (4 Nhà máy được bán điện với giá FIT1 là 9,35 UScent/kWh; 4 Nhà máy được bán điện với giá FIT 2 là 7,09 UScent/kWh) khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chưa kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư (kết luận công trình đủ điều kiện để đưa vào sử dụng và sẵn sàng bán điện) là vi phạm quy định của Bộ Công Thương.

Thanh tra Chính Phủ xác định, Công ty Mua bán điện công nhận ngày vận hành thương mại đối với toàn bộ nhà máy điện mặt trời và mua điện của các nhà máy có vi phạm quy định về pháp luật về nghiệm thu công trình nhưng được hưởng giá bán điện cố định trong 20 năm và được ưu tiên mua hết sản lượng điện từ các nhà máy điện là vi phạm quy định của Chính phủ.

Mặc dù, Thủ tướng Chính phủ chưa chấp thuận chủ trương cho UBND tỉnh Long An chuyển đổi mục đích sử dụng đất, rừng sản suất đối với 124,84ha sang mục đích đất công trình năng lượng, nhưng Tổng cục Lâm nghiệp đã hướng dẫn Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An tổ chức đấu giá cho thuê quyền sử dụng 124,84ha đất có nguồn gốc đất, rừng sản xuất vào mục đích đất công trình năng lượng.

Bên cạnh đó, việc UBND tỉnh Long An tổ chức đấu giá cho thuê 128,84ha đất này là vi phạm quy định. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Thạnh Hóa, tỉnh Long An đã tổ chức bàn giao trên thực địa 124,8ha đất cho Công ty Cổ phần Năng lượng Hanwha - BCG Băng Dương, bàn giao 50ha đất cho Công ty Cổ phần Năng lượng BCG - Băng Dương trước khi được UBND tỉnh Long An cho thuê đất là không đúng quy định.

Dự án Nhiệt điện khí LNG Long An I và Long An II vi phạm

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, trong quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn địa điểm xây dựng dự án Nhiệt điện khí LNG Long An I và Long An II có khuyết điểm, vi phạm như:

Việc bảo đảm thực hiện dự án đầu tư, Công ty VinaCapital GS Energy.Pte.Ltd chưa thực hiện ký quỹ hoặc bảo lãnh ngân hàng về nghĩa vụ ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án đầu tư với tỷ lệ 1% trên vốn đầu tư quy định tại điểm c khoản 2 Điều 26 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP với số tiến khoảng 726,507 tỷ đồng (tương đương khoảng 31.287.998 USD) là thực hiện chưa đúng quy định.

Đồng thời, UBND tỉnh Long An phê duyệt địa điểm xây dựng Nhà máy nhiệt điện LNG Long An I và Long An II tại Khu dịch vụ công nghiệp Đông Nam Á Long An không có chức năng sản xuất công nghiệp, UBND tỉnh Long An điều chỉnh phân khu chức năng vào quy hoạch phát triển khu công nghiệp khi chưa báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ xem xét là chưa thực hiện đúng quy định.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Thanh Tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Long An chủ trì, chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm nêu tại Kết luận…