(Xây dựng) - Giờ đây Hải Phòng như một “đại công trường” xây dựng lại đô thị. Thành phố nơi cửa biển đang tiến những bước dài trong nỗ lực thực hiện mở mang, chỉnh trang đô thị với kỳ vọng đưa Hải Phòng trở thành thành phố đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tạo động lực phát triển của vùng Bắc bộ và cả nước.

Ảnh minh họa (Nguồn: Tuấn Nguyễn).

Hải Phòng là thành phố cảng biển có bề dày truyền thống văn hóa, lịch sử; có một vị trí chiến lược quan trọng về kinh tế, chính trị, an ninh, quốc phòng; là cửa ngõ chính ra biển của các tỉnh phía Bắc và là đầu mối giao thông trọng yếu trên đường hàng hải quốc tế. Trong những năm qua, tốc độ phát triển đô thị của Hải Phòng đã đạt được những thành tựu đáng kể. Quy mô không gian đô thị được mở rộng, diện tích tăng 4,7 lần (từ 7.359ha lên 34.289ha); dân số tăng 1,45 lần, từ 590.200 người lên 858.800 người so với năm 2002; phát triển thành lập thêm 3 quận mới Đồ Sơn, Dương Kinh, Kiến An với 21 phường.

Cải tạo, chỉnh trang đô thị

Sau thời gian dài lặng lẽ, giờ đây Hải Phòng như một “đại công trường” xây dựng lại đô thị. Thành phố nơi cửa biển đang tiến những bước dài trong nỗ lực thực hiện mở mang, chỉnh trang đô thị với kỳ vọng đưa Hải Phòng trở thành thành phố đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tạo động lực phát triển của vùng Bắc bộ và cả nước, một thành phố văn minh, hiện đại theo tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển thành phố Hải Phòng đến năm 2030 tầm nhìn đến năm 2045.

Để có được những kết quả như hiện nay, không thể không kể đến sự đóng góp tích cực, tâm huyết của ngành Xây dựng trên địa bàn, đặc biệt là Sở Xây dựng. Ngoài công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch, công tác phát triển và chỉnh trang đô thị đã được Sở Xây dựng rất quan tâm. Trên cơ sở quy hoạch được duyệt, các dự án phát triển đô thị đã được triển khai, không gian đô thị được mở rộng mạnh mẽ theo 3 hướng đột phá với định hướng xanh, văn minh, hiện đại, đáng sống.

Trung tâm đô thị cũ được chú trọng đầu tư chỉnh trang, nâng cấp, diện mạo đô thị có nhiều chuyển biến rõ nét, ngày càng văn minh, xanh, hiện đại. Để đạt được kết quả trên, Sở Xây dựng đã tham mưu UBND thành phố ban hành Kế hoạch triển khai phong trào thi đua “Xây dựng thành phố Hải Phòng sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn - văn minh” để đẩy mạnh sự chuyển biến về cả chất và lượng trong nhận thức và hành động đối với tất cả cán bộ, công chức cùng các tầng lớp nhân dân, nhằm nâng cao ý thức thực hiện nếp sống văn minh đô thị; có ý thức và hành vi văn hoá thực hiện chỉnh trang đô thị; tăng cường ý thức tuân thủ pháp luật trong việc bảo vệ môi trường.

Với vai trò, nhiệm vụ, trọng trách là đơn vị đầu ngành Xây dựng tại thành phố, ngoài việc tập trung phát triển đô thị, Sở Xây dựng đã tham mưu cho UBND thành phố về công tác quản lý các công trình hạ tầng kỹ thuật, triển khai thực hiện cung cấp sản phẩm, dịch vụ công, triển khai xây dựng cải tạo, nâng cấp hệ thống công trình hạ tầng mang tính thiết thực phục vụ đời sống nhân dân và đảm bảo an sinh xã hội.

Giải quyết bài toán khó về ngập lụt

Về thoát nước, Sở đã tham mưu UBND thành phố phê duyệt Đồ án quy hoạch thoát nước thải thành phố Hải Phòng đến năm 2025 tầm nhìn đến năm 2050; Quy định quản lý hoạt động thoát nước đô thị trên địa bàn.

Nhằm đáp ứng nhu cầu các công trình hạ tầng kỹ thuật thiết yếu cho nhân dân trong quá trình phát triển đô thị hoá, giai đoạn năm 2019 và đầu năm 2020, Sở Xây dựng đã tích cực tập trung xử lý triệt để, hạn chế tình trạng ngập lụt tại các điểm trọng yếu của thành phố tối đa như: Cải tạo hệ thống thoát nước đường Hàng Kênh với đường ống D800 giải quyết tình trạng ngập lụt thường niên đường Tô Hiệu; cải tạo hệ thống thoát nước đường Lê Lợi với kính cống D800; cải tạo hệ thống thoát nước đường Trung Lực với đường kính cống D1000; cải tạo hệ thống thước chống ngập khu vực đường Máng nước với đường kính D500; nâng cấp trạm bơm thoát nước mưa Máy Đèn, Vĩnh Niệm lên 7 m3/s đảm bảo tiêu thoát nước khi mưa lớn và triều cường.

Đồng thời đã thực hiện hỗ trợ 24.276 tấn vật tư xi măng (theo Nghị quyết số 05/2018/NQ-HĐND của HĐND thành phố) cùng nhân dân thực hiện cải tạo, giảm thiểu tình trạng ngập lụt tại 1.887 tuyến ngõ với chiều dài 145,6km. Với những hành động tích cực, cần thiết đó, Sở Xây dựng đã đang đi đúng hướng giải quyết bài toán khó về tình trạng ngập lụt trên địa bàn thành phố.

Thành phố ánh sáng về đêm

Về điện chiếu sáng công cộng đô thị, Sở Xây dựng đã tham mưu UBND thành phố ban hành Quy định quản lý chiếu sáng đô thị trên địa bàn thành phố; từng bước triển khai thực hiện thay thế đèn cao áp thuỷ ngân cũ bằng đèn Led có hiệu suất chiếu sáng cao và tiết kiệm điện như: Sở Xây dựng đã triển khai thực hiện cải tạo thay thế hệ thống chiếu sáng công cộng khu vực Dải trung tâm thành phố (đường Trần Hưng Đạo, Quang Trung, Trần Phú, Nguyễn Đức Cảnh…) bằng 2.050 đèn Led; đồng thời thực hiện hỗ trợ người dân lắp đặt 4.823 đèn Led tại 1.767 tuyến đường ngõ (theo Nghị quyết số 05/2018/NQ-HĐND của HĐND Thành phố) đảm bảo ánh sáng phục vụ người dân tham gia giao thông về đêm được an toàn, trật tự.

Đồng thời với mục tiêu từng bước cải tạo mỹ quan chiếu sáng đô thị về đêm nhằm thu hút du khách quốc tế, trong nước đến với thành phố, Sở Xây dựng đã tổ chức lắp đặt hệ thống chiếu sáng các công trình kiến trúc tiêu biểu trên địa bàn: Nhà hát lớn thành phố, Bảo tàng thành phố, Ga Hải Phòng… cùng tham gia ý kiến lắp đặt chiếu sáng mỹ thuật một số cây cầu (cầu Hoàng Văn Thụ, cầu Tam Bạc…). Tất cả đó đã và đang tạo nên Hải Phòng là một thành phố ánh sáng về đêm với mỹ quan chiếu sáng quyến rũ thu hút người dân, du khách.

Về cấp nước, từng bước mở rộng hệ thống cấp nước trên địa bàn, đảm bảo cung cấp ổn định nước sinh hoạt cho hơn 1,3 triệu người dân; tỷ lệ thất thoát nước sạch khoảng 12%, luôn là một trong những thành phố có tỷ lệ thất thoát nước ít nhất trên toàn quốc; lượng nước cấp đạt trung bình 120 - 150 lít/người/ngàyđêm đảm bảo ổn định phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân.

Tạo “lá phổi xanh” điều hoà không khí

Về cây xanh, công viên: Với quan điểm, hệ thống công viên, cây xanh là lá phổi của thành phố và phải được phát triển song song với tiến trình đô thị hoá, Sở Xây dựng đã tham mưu, tổ chức thực hiện và đóng góp công sức không nhỏ để Hải Phòng có một khu vực trung tâm được coi là trái tim của thành phố - đó là công viên Dải trung tâm thành phố với quy mô gần 21ha với những vườn hoa: Nguyễn Du, Tượng đài Nữ tướng Lê Chân, vườn hoa Kim Đồng… đã tạo nên trung tâm không gian đẹp, không gian cây xanh quan trọng bậc nhất của thành phố. Nó đóng vai trò như “lá phổi xanh” điều hoà không khí cho thành phố.

Đồng thời, Sở Xây dựng đã tổ chức trồng 1.045 cây xanh dọc tuyến đường Phạm Văn Đồng, tạo một điểm nhấn xanh đón chào nguời dân, du khách về với thành phố từ nút vào cao tốc Hà Nội - Hải Phòng; hỗ trợ người dân 3.148 cây xanh (theo Nghị quyết số 05/2018/NQ-HĐND của HĐND thành phố) trồng tại 146 tuyến đường ngõ tạo hiệu ứng Nhà nước và dân cùng làm, phát triển không gian xanh trên địa bàn thành phố.

Ngoài việc phát triển trồng mới công viên, cây xanh, Sở Xây dựng không quên việc bảo tồn, bảo vệ những loài cây quý, cây cổ thụ, cây lâu năm tại các tuyến đường trên địa bàn thành phố, như Sở đã chỉ đạo, tổ chức kiểm tra, đánh giá tình trạng sinh trưởng các cây cổ thụ, cây lâu năm để có biện pháp chống, đỡ, duy tu, chăm sóc đảm bảo sự phát triển sinh trưởng của cây được ổn định.

Ứng dụng công nghệ tiên tiến trong xử lý chất thải rắn sinh hoạt

Về môi trường, Sở Xây dựng đã tích cực tổ chức thực hiện công tác thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đô thị trên địa bàn được thu gom, xử lý hợp vệ sinh môi trường đạt 100%. Sở Xây dựng đang cùng Công ty TNHH MTV Môi trường đô thị tổ chức thí điểm mô hình phân loại rác tại nguồn trên địa bàn phường Cầu Tre, quận Ngô Quyền, trong năm 2020 sẽ tổ chức đánh giá để nhân rộng mô hình tại các phường trên địa bàn thành phố.

Ngoài ra, nhằm dần thay thế phương thức xử lý chất thải rắn sinh hoạt bằng công nghệ chôn lấp hợp vệ sinh hiện nay, Sở Xây dựng đã tích cực nghiên cứu, phối hợp với các chuyên gia quốc tế (Nhật Bản, Pháp, Hồng Kong…) tham mưu thành phố ứng dụng công nghệ tiên tiến trong xử lý chất thải rắn sinh hoạt là công nghệ đốt để giảm thiểu, tiết kiệm quỹ đất và đảm bảo công tác môi trường trong quá trình xử lý chất thải rắn và phù hợp với sự phát triển đô thị hoá theo đúng tinh thần Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/01/2019 của Bộ Chính trị.

Đấu thầu lựa chọn các đơn vị cung ứng sản phẩm, dịch vụ

Những sản phẩm, dịch vụ công như: Dịch vụ quản lý công viên, trồng và quản lý chăm sóc cây xanh, hoa cảnh vỉa hè, đường phố, dải phân cách, vòng xoay; Dịch vụ điện chiếu sang đô thị; Dịch vụ thu gom, phân loại, vận chuyển, xử lý chất thải, vệ sinh công cộng; Dịch vụ thoát nước… theo quy định của Nghị định số 32/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 của Chính phủ có thể thực hiện lựa chọn đơn vị cung ứng sản phẩm, dịch vụ công theo phương thức đấu thầu và đặt hàng. Tuy nhiên, Sở Xây dựng đã thực hiện lựa chọn các đơn vị cung ứng sản phẩm, dịch vụ công theo phương thức đấu thầu.

Phương thức đấu thầu cũng được áp dụng cho công tác thực hiện đầu tư xây dựng cải tạo, nâng cấp hệ thống hạ tầng kỹ thuật, với phương châm Sở Xây dựng luôn quán triệt tinh thần thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng đảm bảo tính công khai, minh bạch trong quản lý, chống lãng phí và sử dụng hiệu quả nguồn vốn Nhà nước.

Công tác quản lý chất lượng xây dựng đã đảm bảo tuân thủ các quy định về quản lý chất lượng theo Luật Xây dựng, Nghị định số 46/2015/NĐ-CP, Thông tư, văn bản hướng dẫn thi hành. Điều này đã góp phần đảm bảo mục đích công trình sử dụng đạt hiệu quả theo mục tiêu đề ra, đáp ứng yêu cầu cải tạo chỉnh trang hệ thống hạ tầng kỹ thuật trên địa bàn thành phố để Hải Phòng ngày một sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn - văn minh.

Với cách làm như vậy, Sở Xây dựng Hải Phòng đã đóng góp một phần công sức cùng thành phố trong việc hoàn thành 39/51 tiêu chí đô thị loại I (đứng thứ tư cả nước). Cơ chế thành phố hỗ trợ vật tư và huy động nguồn lực từ nhân dân để cải tạo các ngõ, ngách, vỉa hè, điện chiếu sang, cây xanh đô thị đã thực sự trở thành phong trào thiết thực trong xây dựng đô thị văn minh.