(Xây dựng) - Bên cạnh những khu đô thị mới hiện đại, cao tầng với đầy đủ tiện ích, Hà Nội vẫn còn không ít những khu tập thể cũ xuống cấp một cách trầm trọng, tiềm ẩn những rủi ro về phòng cháy chữa cháy và an ninh trật tự.

Trên địa bàn Thành phố Hà Nội hiện tồn tại rất nhiều khu tập thể cũ, đến nay đã xuống cấp nghiêm trọng.

Theo kết quả rà soát mới nhất của Sở Xây dựng Hà Nội, trên địa bàn Thành phố Hà Nội hiện có khoảng 1.579 nhà chung cư cũ, bao gồm 1.273 nhà thuộc 76 khu chung cư cũ (trong đó có 34 khu có quy mô sử dụng đất từ 2ha trở lên và 42 khu có quy mô sử dụng đất dưới 2ha) và 306 chung cư cũ độc lập. Các chung cư cũ được xây dựng từ những năm từ 1960 đến 1992 có quy mô từ 2 đến 5 tầng với kết cấu tường gạch, bê tông lắp ghép sàn gác panel hoặc khung bê tông cốt thép chịu lực, chủ yếu tập trung tại khu vực 4 quận nội thành cũ (thuộc khu vực hạn chế phát triển với 1.062 nhà chung cư cũ, trong đó: quận Ba Đình có 211 nhà, quận Hoàn Kiếm có 120 nhà, quận Đống Đa có 438 nhà và quận Hai Bà Trưng có 293 nhà).

Hầu hết, các căn hộ trong các khu chung cư cũ này đã được bán cho các hộ dân theo Nghị định số 61/CP ngày 5/7/1994 của Chính phủ. Trong quá trình sử dụng, các hộ dân đã tự cơi nới, sửa chữa gây mất mỹ quan đô thị, đồng thời do không được sửa chữa bảo trì thường xuyên, hệ thống hạ tầng đô thị xuống cấp dẫn đến nhiều nhà chung cư xuống cấp nghiêm trọng, một số nhà hư hỏng nặng, nguy hiểm (nhà cấp độ D).

Nhiều khu tập thể được đánh giá ở mức độ nguy hiểm cao nhất, các hộ dân cần được di dời để đảm bảo an toàn.

Tại khu tập thể Nghĩa Đô trên phố Phùng Chí Kiên (quận Cầu Giấy), cơ sở vật chất đã xuống cấp sau gần 50 năm đưa vào sử dụng. Khắp nơi là những mảng tường lở, ẩm mốc.

Một số căn hộ tại Khu tập thể Nghĩa Đô đã không còn người ở.

Các hộ dân phải sinh sống trong một không gian nhỏ hẹp, chật chội nên đã tự ý cơi nới, hàn lên các “chuồng cọp”.

Những “chuồng cọp” này tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn xây dựng và làm mất mỹ quan đô thị.

Các “chuồng cọp” đều được hàn kín mít, gây mất an toàn phòng cháy chữa cháy khi không may có sự cố xảy ra.

Người dân phơi quần áo ngay trên dây điện.

Hệ thống dây điện chằng chịt, sà xuống đường gây mất an toàn.

Xe máy dựng kín lối đi lên cầu thang.

Bên cạnh những bất cập như chỗ ở xuống cấp, hạ tầng điện nước không ổn định thì việc gửi xe hằng tháng cũng là vấn đề lớn đối với các hộ dân ở những khu tập thể. Giá trông xe máy tại các khu tập thể giao động từ 200.000 - 350.000 đồng/xe/ tháng. Phí gửi xe cao, ít nơi nhận trông giữ xe, mà có thì điểm giữ xe cũng xa những khu tập thể này, có người còn phải đi bộ gần 1km để gửi xe. Những người dân không tìm được nơi trông giữ xe, họ quyết định để xe ngay dưới chân cầu thang, sử dụng khóa cổ, khóa càng, khóa dây, những loại khóa chữ u mà không có che chắn. Vì vậy, tại các khu tập thể cũ thường xuyên xảy ra những vụ mất trộm, ảnh hưởng đến an ninh trật tự trong khu vực.

Việc tháo gỡ các vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ cải tạo chung cư cũ là vấn đề đang được Thành phố Hà Nội tích cực triển khai. Vừa qua, để đẩy nhanh tiến độ cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ trên địa bàn Thành phố, UBND Thành phố Hà Nội đã họp và thống nhất việc ủy quyền cho UBND cấp huyện ban hành hệ số k (hệ số khung) bồi thường và tiêu chí lựa chọn chủ đầu tư đối với từng dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư trên địa bàn, trên cơ sở hướng dẫn về tiêu chí chung của Sở Xây dựng.

Đặng Thị Phương Thảo - Nguyễn Thị Huyền Trang
Trường Đại học Văn hóa Hà Nội