(Xây dựng) - Để đảm bảo nguồn thu ngân sách, vấn đề kiểm soát nợ thuế là hết sức quan trọng. Tuy nhiên, thực tế xử lý các khoản nợ không hề dễ, có những khoản nợ không thể xử lý dứt điểm trong nhiều năm khiến số nợ hằng tháng vẫn tăng.

Nhiều doanh nghiệp khai thác khoáng sản nợ thuế thời gian dài, vướng mắc về thủ tục.

Công khai hàng trăm tỷ đồng nợ thuế

Cuối tháng 6/2021, Cục Thuế Quảng Bình đã công bố danh sách 91 doanh nghiệp nợ thuế với tổng số tiền hơn 527 tỷ đồng, tăng 16% so với thời điểm 31/12/2020. Theo cơ quan Thuế Quảng Bình, trong tổng số 91 doanh nghiệp nợ thuế có đến một phần ba doanh nghiệp đã bị cưỡng chế tài khoản hoặc cưỡng chế hóa đơn. Trong đó, số nợ có khả năng thu hơn 400 tỷ đồng và nợ khó thu trên 82 tỷ đồng. So với thời điểm ngày 30/4/2021, số nợ tăng hơn 120 tỷ đồng.

Trưởng phòng Quản lý nợ và cưỡng chế thuế Cục Thuế Quảng Bình Lê Quang Vinh cho hay, sau khi công bố danh sách các doanh nghiệp nợ thuế, nhiều doanh nghiệp đã nộp thuế ngay.

“Có những doanh nghiệp sau khi nộp thuế xong gọi điện đến văn phòng cục nhờ “gỡ” tên khỏi danh sách nợ thuế để không bị ảnh hưởng đến việc làm ăn. Song việc này không thực hiện được vì thông tin đã được đưa lên hệ thống và chỉ xóa tên trong kỳ công bố sau”, ông Vinh giải thích.

Theo Hội Doanh nghiệp Quảng Bình, việc bị “bêu tên” nợ thuế trên phương tiện thông tin đại chúng gây áp lực rất lớn đến việc làm ăn của doanh nghiệp, bởi khách hàng sẽ hạ mức uy tín của doanh nghiệp xuống, như vậy rất bất lợi. Mức tiền phạt chậm nộp hiện tại chỉ tương đương với lãi suất ngân hàng khiến doanh nghiệp chưa “sợ”.

Phó Cục trưởng Cục Thuế Quảng Bình Ngô Văn Thuận cho biết, việc công bố các doanh nghiệp nợ thuế trên phương tiện thông tin đại chúng chỉ có tác dụng đối với các doanh nghiệp làm ăn chân chính, riêng với những doanh nghiệp chây ì nợ thì các biện pháp thu hồi nợ thuế như hiện nay chưa đủ sức răn đe.

Bởi hình thức cao nhất hiện nay được cơ quan thuế áp dụng là cưỡng chế tài khoản ngân hàng, cưỡng chế hóa đơn và công bố việc nợ thuế công khai trên phương tiện thông tin đại chúng. Những việc này chưa đủ mạnh để các doanh nghiệp chây ì nợ phải lo xoay tiền nộp thuế.

Nợ khó thu tăng

Theo Cục Thuế Quảng Bình, số thuế nợ khó thu tính đến ngày 30/6 vừa qua là hơn 82 tỷ đồng. Khoản nợ này chủ yếu của các trường hợp doanh nghiệp bỏ địa điểm kinh doanh hoặc làm ăn thua lỗ chờ giải thể. Theo ông Lê Quang Vinh, đây là những khoản nợ rất khó xử lý và hàng tháng tổng số tiền nợ vẫn tăng do hệ thống tự động tính tiền phạt chậm nộp cộng vào. Theo quy định, để đủ điều kiện xóa được khoản nợ này không dễ, như khoản nợ phải có thời gian 10 năm trở lên mới được xem xét xóa, trong khi đó các khoản nợ ở đây đều dưới 10 năm.

Cục Thuế tỉnh đã có đề xuất với các Sở, ban, ngành để xử lý các doanh nghiệp nợ thuế nhiều nhưng vướng mắc về thủ tục như: Công ty Cổ phần Khai thác sản xuất bột đá chất lượng Cao Linh Thành được cấp phép khai thác đá từ năm 2012, nhưng đến nay không hoạt động, nợ thuế lũy kế 85 tỷ đồng.

Một đơn vị trực thuộc Công ty Cổ phần Sản xuất vật liệu và Xây dựng Cosevco.

Công ty Cổ phần Sản xuất vật liệu và Xây dựng Cosevco 6 hoạt động trong lĩnh vực khai thác đá, nhưng mỏ đá lại cấp trên đất quốc phòng nên phải dừng hoạt động. Từ đó, Công ty Cổ phần Sản xuất vật liệu và Xây dựng Cosevco 6 dừng khai thác và nợ thuế Nhà nước lũy kế 9,1 tỷ đồng.

Liên quan đến nội dung này, ông Hoàng Văn Giáp - Chi Cục trưởng Chi cục Thuế khu vực Đồng Hới - Quảng Ninh thẳng thắn chia sẻ: Qua rà soát, cho thấy, trên địa bàn đơn vị quản lý, nổi lên một số doanh nghiệp khai thác khoáng sản có nợ thuế lớn, thời gian nợ đọng kéo dài, khiến nguồn thu ngân sách của tỉnh bị ảnh hưởng, như Công ty Cổ phần Khoáng sản Đá Việt nợ 11,3 tỷ đồng; Công ty TNHH Thế Thịnh 7 nợ 1,4 tỷ đồng; Công ty TNHH Xây dựng và Vật liệu Bình Minh nợ hơn 1 tỷ đồng… Việc thu hồi tài sản nợ thuế cũng gặp nhiều khó khăn, vì tài sản của các doanh nghiệp hầu hết đều thế chấp cho ngân hàng, tổ chức tín dụng.

“Việc các doanh nghiệp nợ thuế bỏ địa điểm kinh doanh hoặc phá sản, tiền nợ thuế khó thu được nên việc bị cộng thêm tiền chậm nộp vào chỉ làm tăng thêm áp lực quản lý nợ của cơ quan thuế” - Ông Hoàng Văn Giáp nói.

Về lâu dài, ngành Thuế cần quyết liệt các biện pháp nhằm thu hồi nợ thuế, như: Kiến nghị thu hồi giấy phép đăng ký kinh doanh; thông báo hóa đơn không còn giá trị sử dụng; trích tiền từ tài khoản, phong tỏa tài khoản của doanh nghiệp.