(Xây dựng) – Hiện nay, thói quen tiêu dùng của khách hàng đang dần thay đổi nhờ tiến bộ của khoa học công nghệ. Do đó, quá trình số hóa dịch vụ, phát triển các sản phẩm, dịch vụ thông minh đang trở thành một yêu cầu tất yếu đối với các doanh nghiệp và các đô thị ở Việt Nam.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Kim Anh phát biểu khai mạc Hội thảo.

Chuyển đổi số là yêu cầu tất yếu

Ngày 22/10, Ban Kinh tế Trung ương đã phối hợp với Bộ Xây dựng tổ chức Diễn đàn cấp cao đô thị thông minh ASEAN năm 2020, trong đó có Hội thảo “Phát triển các dịch vụ thông minh tại các đô thị trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia”.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Kim Anh nhận định, quá trình tăng tốc số hóa dịch vụ, phát triển sản phẩm, dịch vụ thông minh đã và đang được các doanh nghiệp tiến hành mạnh mẽ nhằm gia tăng trải nghiệm, giữ chân và mở rộng khách hàng.

Đây không còn là sự lựa chọn mà đã trở thành một yêu cầu phát triển tất yếu nhằm đáp ứng nhu cầu của khách hàng trong thời đại số. Quá trình này cũng giúp các tổ chức cung ứng dịch vụ tạo lợi thế cạnh tranh, chủ động thích ứng và phát triển bền vững trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Không những thế, việc áp dụng các công nghệ tiên tiến còn giúp tăng năng suất lao động, cải thiện môi trường làm việc, thúc đẩy sự năng động và sáng tạo của nhân viên.

Những công nghệ nổi bật như trí tuệ nhân tạo, internet vạn vật, điện toán đám mây, Blockchain, thực tế ảo... đòi hỏi các nhà lãnh đạo, nhà quản lý doanh nghiệp và chuyên gia công nghệ cùng nhau nghiên cứu để lựa chọn áp dụng các phương thức phù hợp, đóng góp cho việc xây dựng các đô thị kích thích phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao chất lượng sống cho người dân.

Phó Thống đốc Nguyễn Kim Anh cũng cho rằng, thói quen tiêu dùng hàng hóa, dịch vụ đang dần thay đổi theo sự tiến bộ của khoa học công nghệ. Thay vì gặp trực tiếp để lựa chọn dịch vụ và thanh toán bằng tiền mặt như truyền thống, khách hàng ngày nay đã có thể làm tất cả chỉ bằng một vài thao tác trên thiết bị di động của mình thông qua các ứng dụng di động hay trang thông tin điện tử của nhà cung ứng. Cả quá trình diễn ra một cách thuận tiện và khép kín từ khâu lựa chọn dịch vụ, quyết định mua, trả tiền, nhận hàng và các chính sách hậu mãi. Điều này được thực hiện nhờ các hoạt động chuyển đổi số và sự kết nối, tích hợp giữa các đơn vị cung, ứng dịch vụ thuộc các ngành, lĩnh vực khác nhau như bán hàng, thanh toán, giao nhận, vận chuyển...

Toàn cảnh Hội thảo “Phát triển các dịch vụ thông minh tại các đô thị trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia”.

Một trong các minh chứng cho lợi ích của chuyển đổi số và khả năng tích hợp, kết nối giữa các ngành dịch vụ là sự phổ biến của ứng dụng mobile banking tích hợp đa tiện ích và dịch vụ. Bằng việc truy cập ứng dụng mobile banking, khách hàng không chỉ sử dụng dịch vụ ngân hàng cung ứng mà còn có thể sử dụng nhiều dịch vụ của các ngành khác như trả tiền điện, nước, viễn thông, mua bảo hiểm, mua vé máy bay, vé xem phim, đi chợ…

Hiện nay, Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương định hướng và chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho mọi ngành nghề, lĩnh vực có thể chủ động trước tác động to lớn của cách mạng công nghiệp 4.0. Để có thể thực hiện nhiệm vụ nêu trên đòi hỏi sự nghiên cứu và phối kết hợp chặt chẽ giữa các ngành, các đơn vị cung ứng dịch vụ để từ đó đề xuất các giải pháp, mô hình triển khai phù hợp với đặc thù từng ngành và lĩnh vực theo hướng tích hợp, xuyên suốt các sản phẩm dịch vụ trên cùng một hệ sinh thái số.

Ngân hàng số và thanh toán số - Mảnh ghép thiết yếu của hệ sinh thái thông minh

Một đô thị thông minh phải đem lại cuộc sống chất lượng cho người dân trên tất cả các lĩnh vực và các sản phẩm, dịch vụ ngân hàng thông minh là điều không thể thiếu để vận hành một nền kinh tế thông minh. Chính vì vậy, các chuyên gia tham dự Hội thảo lần này đã cùng nhau thảo luận về một mảnh ghép thiết yếu để xây dựng hệ sinh thái thông minh, đó là ngân hàng số và thanh toán số.

Trưởng ban Hiện đại hóa ngân hàng của ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam Vietcombank Phạm Anh Tuấn chia sẻ về ngân hàng thông minh.

Ông Phạm Anh Tuấn - Ủy viên Hội đồng quản trị, Trưởng ban Hiện đại hóa ngân hàng của ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) chia sẻ, ngân hàng thông minh là những sản phẩm dịch vụ được thiết kế, cung ứng cho khách hàng dựa trên nền tảng ứng dụng công nghệ hiện đại giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và đem lại kết quả tốt hơn.

Đặc biệt, trong quá trình xây dựng đô thị thông minh thì tiện ích đô thị được coi là yếu tố cơ bản xuyên suốt và thanh toán không dùng tiền mặt là công cụ đắc lực để thực hiện điều này. Do đó, Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước cần chỉ đạo xuyên suốt về yêu cầu quy hoạch phát triển hạ tầng thanh toán số quốc gia; xây dựng cơ chế chính sách thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và quản lý giám sát các hình thức thanh toán trực tuyến qua biên giới.

Ông Phạm Anh Tuấn nhận định, giao dịch trực tuyến sẽ dần thay thế tiền mặt trong thời gian tới và thanh toán điện tử là điều không thể thiếu nếu muốn hướng tới đô thị thông minh. Điều này yêu cầu ngân hàng phải liên tục cập nhật công nghệ và đưa ra nhiều sản phẩm ngân hàng số giúp người dân có thể giao dịch dễ dàng hơn, nhất là trong các giao dịch hành chính công.

Từ đó, việc xây dựng hệ sinh thái ứng dụng thông minh gắn với thanh toán dịch vụ công trực tuyến sẽ góp phần thúc đẩy và phát triển đô thị thông minh theo xu hướng phát triển chung của các quốc gia trên thế giới. Hiện nay, hệ sinh thái dịch vụ thông minh đang được triển khai trong nhiều lĩnh vực khác nhau, nổi bật là tài chính, giao thông, y tế, giáo dục và hành chính công.

Phó Giám đốc Trung tâm dịch vụ tài chính số VNPT Nguyễn Nam Thắng chia sẻ vấn đề không dùng tiền mặt trong đô thị thông minh.

Trong khi đó, ông Nguyễn Nam Thắng - Phó Giám đốc Trung tâm dịch vụ tài chính số VNPT cho biết, một đô thị thông minh sẽ có 6 mảnh ghép, trong đó có nền kinh tế thông minh và thanh toán điện tử nằm trong mảnh ghép này. Các đô thị sử dụng nhiều tiền mặt sẽ không nằm trong danh sách các đô thị thông minh hoạt động tốt nhất và ngược lại.

Quan trọng hơn là thanh toán điện tử sẽ trở thành yếu tố xuyên suốt các cấu thành của đô thị thông minh nhằm gia tăng sự minh bạch và tiết kiệm chi phí. Hiện nay, quá trình đô thị hóa nhanh tại Việt Nam đang tạo ra áp lực rất lớn cho việc tối ưu hệ thống thanh toán tại đô thị lớn, đặc biệt là chi phí dịch vụ công, nộp thuế, tiền phạt vi phạm giao thông, bảo hiểm xã hội… Nhưng thanh toán điện tử có thể góp phần giải quyết vấn đề nhức nhối này.

Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn đã triển khai chuyển đổi số để đối phó với dịch Covid-19.

Điều đó được chứng minh rõ rệt thông qua hoạt động của Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn trong thời gian qua. Đặc biệt, Tổng công ty còn áp dụng chuyển đổi số như biện pháp hữu hiệu để đối phó với dịch Covid-19.

Ông Trương Tấn Lộc - Giám đốc Makerting Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn cho biết, doanh nghiệp này đã triển khai một loạt chuyển đổi số trong giao dịch với khách hàng như EPORT (Electronic Port), EDO (Electronic Delivery Order), trí tuệ nhân tạo (AI) hay Digital Marketing. Ngoài ra, ứng dụng chuyển đổi số cũng được Tổng Công ty Tân cảng Sài Gòn áp dụng trong công tác quản trị nội bộ doanh nghiệp với hệ thống E-Office. Hiện tại, doanh nghiệp đang nghiên cứu để triển khai ứng dụng IoT trong giám sát nhiệt độ container lạnh.

Tương tự, thanh toán điện tử cũng là yếu tố cốt lõi để phát triển thị trường giao hàng thông minh tại các đô thị lớn ở Việt Nam trong tương lai. Trong khi đó, các ngân hàng đang triển khai hàng loạt ứng dụng thông minh để giúp đỡ khách hàng thực hiện các giao dịch thuận tiện hơn như Mobile Banking, AirPay, hay iPay.