(Xây dựng) - Tại Dự án đầu tư xây dựng nâng cấp hạ tầng khu trung tâm hành chính huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai, việc thu hồi đất để mở đường bộc lộ sự bất cập về chính sách bồi thường, hỗ trợ khiến một số hộ gia đình khiếu nại căng thẳng. Điển hình như tại 02 thửa đất số 229 tờ bản đồ số 26 của gia đình thương binh Thái Xuân Kiên - Cao Thị Hường và thửa đất số 367 tờ bản đồ số 5 của gia đình ông (bà) Lê Hồng Mát – Đỗ Thị Thắng tại xã Long Đức, thị trấn Long Thành…

Theo Quyết định số 9925/QĐ-UBND của UBND huyện Long Thành ngày 31/12/2020 về việc phê duyệt bồi thường, hỗ trợ cho ông (bà) Thái Xuân Kiên - Cao Thị Hường để thực hiện Dự án đầu tư nâng cấp hạ tầng khu trung tâm hành chính huyện tại xã Long Đức và thị trấn Long Thành (tuyến Võ Thị Sáu, đợt 2) thì thửa đất 229, tờ bản đồ số 26 thu hồi 255,2m2 với giá 2.419.000 đồng/m2 (theo giá đất nông nghiệp). Bức xúc về việc này, thương binh Thái Xuân Kiên, 72 tuổi đã làm đơn khiếu nại bởi tại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BK 673546 do UBND huyện Long Thành cấp ngày 4/7/2012 có ghi rõ trong số 835,90m2 với mục đích sử dụng riêng: có 300m2 đất ở tại nông thôn, lâu dài. Theo đơn khiếu nại, ông Thái Xuân Kiên trình bày rõ phần đất mặt đường Tôn Đức Thắng và đường Võ Thị Sáu, gia đình ông đã xây dựng các công trình chăn nuôi sau đó cải tạo thành nhà ở, cho thuê buôn bán ổn định đã hàng chục năm, gắn liền với khu nhà ở. Tại đó, gia đình ông không trồng cây lâu năm. Như vậy, việc bồi thường đất bị thu hồi lại trả theo giá đất nông nghiệp là không thỏa đáng, thiếu công bằng và không phù hợp với quy định của Luật Đất đai năm 2013.

Theo đơn của thương binh Thái Xuân Kiên, UBND huyện Long Thành đã không thực hiện đúng Quyết định số 41/2019/QĐ-UBND ngày 16/10/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai quy định về giá đất giai đoạn 2020-2024. Tại khoản 7, Điều 8, Quyết định này nêu rõ: “Trường hợp Giấy chứng nhận đã cấp bao gồm nhiều loại đất trên cùng một thửa đất nhưng dự án chỉ thu hồi một phần diện tích của thửa đất đó thì căn cứ vào hiện trạng sử dụng đất thực tế để xác định loại đất của phần diện tích thu hồi. Trường hợp người bị thu hồi đất có ý kiến đề nghị cụ thể về loại đất bồi thường thì Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng phải ghi rõ ý kiến đề nghị của người bị thu hồi đất vào biên bản kiểm đếm để làm cơ sở tính toán, áp giá, lập phương án bồi thường cho phù hợp. Cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm chỉnh lý trên Giấy chứng nhận cho phù hợp”. Tuy nhiên, ngày 17/10/2019 đoàn công tác kiểm kê tài sản đến gia đình ông Thái Xuân Kiên kiểm tra hiện trạng thực tế các công trình xây dựng sát mặt đường Tôn Đức Thắng và đường Võ Thị Sáu, thị trấn Long Thành xác định không có mét vuông nào trồng cây lâu năm (đất nông nghiệp) mà là những công trình xây dựng bằng xi măng, sắt thép, có ống cống, hố ga, mái lợp tôn… đã tồn tại nhiều năm. Như vậy, diện tích thu hồi 255,2m2 phải nằm trong diện tích 300m2 đất ở mới phù hợp với Luật Đất đai và khoản 7 Điều 8 Quyết định số 41/2010/QĐ-UBND về xử lý một số trường hợp cụ thể khi thực hiện kiểm đếm phục vụ cho việc thu hồi đất.

Tương tự trường hợp gia đình thương binh Thái Xuân Kiên - Cao Thị Hường, thửa đất 367 tờ bản đồ số 5 thị trấn Long Thành mang tên ông (bà) Lê Hồng Mát - Đỗ Thị Thắng. Theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất số CI 301978 do Sở Tài nguyên và Môi trường Đồng Nai cấp ngày 29/6/2017 có diện tích 2.255,2m2, trong đó đất ở tại đô thị 250,0m2, diện tích thu hồi 535,4m2 thuộc mặt đường Tôn Đức Thắng. Tại diện tích đất thu hồi, gia đình đã xây dựng nhà cấp 4 từ trước năm 2000, không có m2 nào trồng cây hay canh tác nông nghiệp. Khi tiến hành kiểm đếm cơ quan chức năng đồng ý sẽ bồi thường 150m2 đất ở đô thị nhưng tại Quyết định số 5223/2020/QĐ-UBND ngày 14/9/2020 của UBND huyện Long Thành thu hồi 535,4m2, chỉ bồi thường 89,5m2 theo giá đất ở đô thị, còn lại là theo giá đất nông nghiệp.

Hai gia đình trên đều cam kết chấp hành chủ trương thu hồi đất mở đường để nâng cấp đô thị là thị trấn Long Thành cùng với việc Nhà nước đang đẩy mạnh thi công sân bay Long Thành là hết sức cần thiết nhưng cũng yêu cầu bảo đảm công bằng về chính sách theo quy định của pháp luật. Cụ thể là thực hiện đúng khoản 7 Điều 8 của Quyết định số 41/2019/QĐ-UBND ngày 16/10/2019 của UBND tỉnh Đồng Nai quy định về giá đất áp vào những thửa đất thu hồi. Trên thực tế, năm 2003 gia đình ông Thái Xuân Kiên đã hiến hàng trăm m2 đất mở rộng đường Tôn Đức Thăng và đất để thi công đường điện trung thế, hạ thế đường Võ Thị Sáu mà không nhận bồi thường. Đối với gia đình ông Lê Hồng Mát, mặc dù chưa có quyết định thu hồi đất nhưng gia đình đã tự tháo dỡ 05 ki-ốt để giao đất cho đơn vị thi công mở đường.

Trong khi kiến nghị của gia đình thương binh Thái Xuân Kiên chưa được giải quyết theo Điều 21 Luật Khiếu nại thì ngày 3/3/2022 chính quyền địa phương ra quyết định cưỡng chế số 1167 và ngày 8/4/2022 đã phá dỡ toàn bộ các công trình xây dựng trên phần đất thu hồi, không lập biên bản thu giữ, quản lý tài sản bị tháo dỡ.