(Xây dựng) - Trong vài năm trở lại đây, các ngân hàng đã dần rộng cửa đối với khách hàng cá nhân vay mua nhà, cung cấp nhiều gói sản phẩm cho cá nhân mua nhà với các mức lãi suất ưu đãi. Tuy nhiên, mức lãi suất và điều kiện cho vay của mỗi ngân hàng lại khác nhau tùy thuộc vào từng đối tượng khách hàng mà ngân hàng nhắm tới.

Để kỳ vọng lãi suất cho cá nhân vay mua nhà giảm là rất khó, bởi ngân hàng vẫn phải tăng chi phí huy động, cộng thêm việc thực hiện nhiều chương trình khuyến mãi nhằm thu hút nguồn tiền nhàn rỗi.

Theo khảo sát, mặt bằng chung lãi suất vay mua nhà tại các ngân hàng hiện nay dao động từ 6,7 - 12%/năm. Như đối với nhóm ngân hàng thương mại cổ phần lớn như BIDV, Techcombank, VP Bank, TP Bank… lãi suất cho vay mua nhà hiện nay dao động trong khoảng 7,8 - 9,0%/năm; nhóm các ngân hàng cỡ nhỏ như VIB, Eximbank, OCB, ACB, SCB… mức lãi suất cho vay dao động quanh mức 9,0 - 11,5%/năm.

Chị Nguyễn Mai Thu (Hà Nội) cho biết, chị vay mua căn hộ Vinhomes Ocean Park giá trị khoảng hơn 1,4 tỷ đồng tại một ngân hàng cổ phần. Với hạn mức được vay tối đa là 70%, số tiền được vay thực tế là hơn 989 triệu đồng. Thời hạn vay là 35 năm, lãi suất ưu đãi 0% trong 2 năm đầu tiên. Giả sử, lãi suất thả nổi sau ưu đãi là 10%/năm và trả nợ đúng hạn, số tiền phải trả hàng tháng vào khoảng hơn 10 triệu đồng và tổng lãi khách hàng này phải trả trong suốt quá trình vay là gần 450 triệu đồng.

Hiện nay, lãi suất vay mua nhà thường được các ngân hàng tính theo hình thức dư nợ giảm dần. Tức là số tiền mỗi tháng phải thanh toán cho lãi suất khoản vay sẽ giảm dần dựa theo số tiền gốc giảm dần hàng tháng do khách hàng trả nợ theo lịch trả nợ. So với cách đây 1 năm, hiện lãi vay mua nhà chưa giảm nhiều, song các ngân hàng đã tăng hạn mức và ưu đãi lãi vay trong năm đầu tiên.

Tuy nhiên, với lãi suất thả nổi, người vay kỳ vọng lãi suất sẽ thấp như hiện nay hoặc thấp hơn. Nhưng khả năng lãi suất tăng hay giảm trong các năm tới không ai có thể dự đoán được. Đặc biệt là những năm gần đây, khi thị trường địa ốc ấm lên, nhu cầu vốn của khách hàng cá nhân mua nhà tăng được xem là cơ hội để ngân hàng đẩy vốn cho vay lĩnh vực này. Song, để kỳ vọng lãi suất cho cá nhân vay mua nhà giảm là rất khó, bởi ngân hàng vẫn phải tăng chi phí huy động, cộng thêm việc thực hiện nhiều chương trình khuyến mãi nhằm thu hút nguồn tiền nhàn rỗi. Bên cạnh đó, khách hàng còn trông chờ lãi suất và giá nhà giảm thêm mới tính đến việc vay tiền mua nhà, trong khi các ngân hàng thận trọng trong việc rót vốn nhằm hạn chế rủi ro nợ xấu.

Nhận định về tình hình lãi suất từ nay đến cuối năm, bà Huyền Thương - bộ phận cho vay khách hàng cá nhân BIDV cho rằng, với chi phí đầu vào cao như hiện nay thì lãi vay mua nhà khó có thể kỳ vọng giảm. Tuy nhiên, cá nhân có thu nhập ổn định và nguồn tích trữ khoảng 20 - 30% giá trị căn nhà vẫn nên cân nhắc vay mua để có thể tận dụng các chương trình ưu đãi lãi suất cuối năm.

Đó là do, tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung - dài hạn ở mức 40%, với Dự thảo sửa đổi Thông tư 36/2014/TT-NHNN về giảm tiếp tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung - dài hạn trong thời gian tới thì lãi vay mua nhà khó có thể giảm.

Về lộ trình giảm, Ngân hàng Nhà nước đang cân nhắc 2 phương án. Một là, tỷ lệ tối đa của nguồn vốn ngắn hạn được sử dụng để cho vay trung - dài hạn đến hết 30/6/2020 là 40%; từ 01/7/2020 đến 30/6/2021, tỷ lệ áp dụng là 35% và từ sau 01/7/2021 là 30%. Hai là, tỷ lệ tối đa vốn ngắn hạn dùng để cho vay trung và dài hạn ở mức 40% đến 30/6/2020 và giảm còn 37% từ 01/7/2020 đến 30/6/2021; từ 01/7/2021 đến 30/6/2022 tỷ lệ này hạ xuống mức 34% và từ 01/7/2022 giảm xuống 30%. Với lộ trình này, mặt bằng lãi suất cho vay mua nhà không những khó giảm, thậm chí còn có thể tăng.

Trong bối cảnh lãi suất vay mua nhà khó giảm, các chuyên gia tài chính cho rằng, với cá nhân có nhu cầu về nhà ở vẫn nên vay mua nhà nếu nguồn thu nhập ổn định từ lương của cả 2 vợ chồng khoảng 25 - 40 triệu đ/tháng trở lên, đồng thời có nguồn tích lũy khoảng 20 - 30% giá trị căn nhà. Thực tế hiện nay, các chủ đầu tư dự án, nhất là các dự án căn hộ chung cư đều có liên kết với các ngân hàng để hỗ trợ vốn cho khách hàng cá nhân vay mua nhà, trả góp hàng tháng. Mức lãi suất cũng cạnh tranh, có thể lãi suất ưu đãi giảm trong giai đoạn đầu 6 - 12 tháng, nhưng biên độ cộng thêm sau thời gian này cũng không quá cao.

Tuy nhiên, nếu khách hàng không có nguồn thu nhập ổn định từ lương, cũng như không có nguồn vốn tích lũy thì nên cân nhắc khi vay vốn bởi với những khách hàng này rủi ro cao hơn, nên ngân hàng cũng áp mức lãi suất vay cao hơn. Do đó, cần nghiên cứu kỹ về lãi suất, chính sách ưu đãi, hạn mức vay, thời hạn vay… để có kế hoạch và chủ động về nguồn tiền trả nợ của mình.