(Xây dựng) - Tại phiên thảo luận về kết quả giám sát chuyên đề việc thực hiện chính sách, pháp luật về quản lý thị trường bất động sản (BĐS) và phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) từ năm 2015 đến hết năm 2023, ngày 28/10, các đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tập trung thảo luận các nội dung liên quan, trong đó nêu ý kiến về những bất cập, hạn chế của thị trường BĐS; giá BĐS tăng cao bất thường; làm rõ việc không hợp thức hóa các vi phạm về BĐS…

Hiện, số lượng lớn dự án BĐS nhà ở gặp vướng mắc, chậm triển khai, bị đình trệ, trong khi nguồn lực đã đầu tư là rất lớn… (Ảnh: T/L)

Nguyên nhân BĐS tăng giá cao bất thường

Liên quan đến giá BĐS tại một số thành phố lớn tăng cao trong thời gian qua, đại biểu Tạ Văn Hạ, Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Nam cho rằng, trên thực tế thị trường BĐS tăng giá cao, đột ngột, bên cạnh vướng về thể chế, chính sách còn có dấu hiệu lũng đoạn, thao túng và thổi giá, tạo ra bong bóng BĐS của một nhóm lợi ích…

Cũng theo đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn ĐBQH Thành phố Hà Nội, điều nổi cộm đó là giá BĐS tại các thành phố lớn rất cao và liên tục tăng lên, vượt quá mức thanh toán của đại đa số người dân có nhu cầu nhà ở, đồng thời thu nhập từ BĐS thấp so với giá vốn đầu tư BĐS.

Bên cạnh đó, giá BĐS cao bất thường do người mua BĐS để tích lũy tăng cao khiến dòng tiền đẩy vào BĐS cao, không chảy vào kinh doanh sản xuất; nguồn cung BĐS ngày càng khan hiếm. Bên cạnh đó, các lực lượng thị trường như môi giới, đấu giá cố tình đẩy giá lên cao để kiếm lợi nhuận…

Tương tự, đại biểu Nguyễn Thị Thủy, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Kạn cũng cho rằng, giá nhà đất tại một số thành phố lớn tăng rất cao thời gian qua, nhất là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đã khiến cho thị trường BĐS vừa mới phục hồi thì lại xuất hiện những dấu hiệu bất ổn.

Trong đó, tình trạng đầu cơ thổi giá, đẩy giá là nguyên nhân chính dẫn đến giá nhà đất tăng cao như thời gian qua. Một số nhà đầu tư thổi giá, gây nhiễu loạn thông tin thị trường nhằm thao túng tâm lý của người dân để trục lợi. Nguyên nhân tiếp theo là do tồn tại tâm lý của một bộ phận người dân mua nhà đất để chờ tăng giá và thực tiễn này có xu hướng ngày càng tăng cao. Chưa kể hiện nay đang thiếu trầm trọng nguồn cung cho người thu nhập thấp…

Giải pháp kiểm soát giá BĐS

Để kiểm soát giá BĐS, đại biểu Hoàng Văn Cường đề xuất, yêu cầu người tham gia đấu giá phải chứng minh được khả năng tài chính để mua tài sản, nhằm loại bỏ những người chỉ đấu giá để bán lại; thực hiện ngay Điều 31 của Luật Giá về kiểm tra các yếu tố hình thành giá khi có biến động bất thường, đồng thời yêu cầu doanh nghiệp kê khai giá bán lần đầu trên thị trường thứ cấp. Đồng thời xây dựng cơ chế quản lý sàn giao dịch BĐS chuyên nghiệp tại một số thành phố lớn, nhằm quản lý minh bạch hoạt động của thị trường.

Còn đại biểu Nguyễn Thị Thủy nêu rõ, từ đầu năm đến nay, giá đất BĐS, giá nhà đất liên tục tăng cao ở tất cả các phân khúc, từ chung cư đến nhà liền kề, đến biệt thự…không chỉ ở các khu vực trung tâm mà sức nóng đang lan dần sang các thị trường quận, huyện vùng ven đô. Bên cạnh đó, còn nóng lên câu chuyện đấu giá đất ở một số huyện ven đô, lên tới hơn 100 triệu/m2, tương đương với đất dự án đã được đầu tư hạ tầng và liên tục thiết lập mặt bằng mới, vượt xa thu nhập của đại bộ phận người dân…

Do đó, đại biểu Nguyễn Thị Thủy đề nghị Chính phủ tiếp tục có những chính sách ưu đãi đủ sức hấp dẫn để khuyến khích các doanh nghiệp phát triển phân khúc nhà ở thương mại để phù hợp với túi tiền của phần đông người lao động.

Đồng thời, kiến nghị Chính phủ quyết liệt chỉ đạo để tháo gỡ những vướng mắc của các dự án nhà ở hiện nay; nghiên cứu triển khai các biện pháp mạnh để kiểm soát tình trạng đầu cơ nhà đất trong thời gian vừa qua…

Theo đại biểu Tạ Văn Hạ, một trong những giải pháp giảm giá thị trường BĐS đó là trái phiếu BĐS. Hiện nay, trái phiếu BĐS phát hành ra với mức lãi suất 12 - 15%, cộng với khoảng 3% phí phát hành. Như vậy, mục tiêu của phát hành trái phiếu BĐS, dư nợ lĩnh vực này đến thời kỳ đáo hạn có áp lực rất lớn. Nếu không kiểm soát chặt để phục hồi và phát triển thị trường BĐS, thì việc phát hành trái phiếu không hiệu quả. Hơn nữa, thời gian khoảng 3 năm, mà phải trả lãi suất cao như vậy dễ tạo ra gánh nặng cho Nhà nước và nhân dân, nguy cơ dẫn đến nợ xấu gia tăng và thậm chí là vỡ nợ.

Vì vậy, thời gian tới thị trường BĐS chưa thể hạ nhiệt và người dân cũng chưa có cơ hội để tiếp cận với thị trường. Do đó, đại biểu đề nghị cần nghiên cứu giải pháp và tiến hành thanh tra, kiểm tra, xem xét lại căn cơ để phục hồi và phát triển thị trường BĐS lành mạnh và đúng hướng…

Bên cạnh đó, một số đại biểu đề nghị cần làm rõ việc không hợp thức hóa các vi phạm về BĐS; có chế tài xử lý nghiêm những vi phạm về đấu thầu đất đai để ngăn chặn đấu thầu đất đai cao; cần đảm bảo công khai, minh bạch trong thị trường, tăng cường thanh toán không dùng tiền mặt với tất cả các giao dịch BĐS; cần tìm giải pháp đối với các dự án tồn đọng, kéo dài…

Ngoài ra, Chính phủ sớm trình Quốc hội ban hành Nghị quyết thí điểm thực hiện dự án nhà ở thương mại thông qua thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất hoặc đang có quyền sử dụng đất mà đất đó không phải là đất ở.