(Xây dựng) - Theo báo cáo của UBND tỉnh Ninh Bình về công tác quản lý trong Di sản Tràng An, từ năm 2019 đến 31/5/2022, các trường hợp vi phạm chủ yếu diễn ra trên địa bàn huyện Hoa Lư, 735 biên bản với 469 trường hợp, số vụ vi phạm chiếm tới 90,8% toàn tỉnh.

Hoa Lư là huyện có số vụ vi phạm về xây dựng, đất đai trong Di sản Tràng An cao nhất tỉnh Ninh Bình.

Cụ thể, năm 2019 lập 226 biên bản đối với 151 trường hợp; năm 2020 lập 287 biên bản đối với 181 trường hợp; năm 2021 lập 221 biên bản đối với 131 trường hợp; 5 tháng đầu năm 2022 lập 60 biên bản đối với 53 trường hợp.

Các trường hợp vi phạm chủ yếu diễn ra trên địa bàn huyện Hoa Lư 735 biên bản đối với 469 trường hợp (năm 2019: 132 trường hợp; năm 2020: 167 trường hợp; năm 2021: 121 trường hợp; 5 tháng đầu năm 2022: 49 trường hợp). Trong đó có 1 trường hợp vi phạm nghiêm trọng là hộ ông Lưu Đình Quế, thôn Khê Thượng, xã Ninh Xuân. Ông Quế là đối tượng có nhiều tiền án tiền sự, thường xuyên có hành vi vi phạm về đất đai, xây dựng (tự ý chuyển mục đích sử dụng đất, lấn chiếm đất chưa sử dụng của xã, đất rừng để xây nhà, đổ các đế, trụ bê tông cốt thép...) tại khu hang Trâu, hang Hạnh, hang Vằn.

Đối với khu hang Trâu và hang Hạnh, vi phạm từ năm 2015 đến năm 2020, các cơ quan chức năng đã nhiều lần kiểm tra, lập biên bản yêu cầu dừng hoạt động, tháo dỡ các công trình vi phạm, hoàn trả mặt bằng. Nhưng hộ gia đình không chấp hành, nhiều lần chống đối lực lượng tuần tra và cán bộ thực thi công vụ, cố tình xây dựng hoàn thiện công trình vi phạm đưa vào sử dụng và kinh doanh dịch vụ lưu trú du lịch.

Riêng khu vực hang Hạnh, đến nay gia đình ông Quế đã bán, chuyển nhượng trái phép.

Vi phạm mới nhất là tại khu hang Vằn từ tháng 6/2021. Tháng 6, 7/2021, UBND xã Ninh Xuân đã kiểm tra và 3 lần ra Quyết định xử phạt hành chính, tuy nhiên gia đình ông Quế không chấp hành. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, UBND huyện Hoa Lư đã xây dựng phương án cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với gia đình ông Quế.

Trong tổng số 516 trường hợp vi phạm có 32 trường hợp xây dựng sai nội dung giấy phép xây dựng; 88 trường hợp xây dựng không có giấy phép xây dựng; 287 trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa khi chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép, lấn chiếm đất chân núi, đất rừng đặc dụng, đất do UBND xã quản lý; 85 trường hợp tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất ao, vườn và 24 trường hợp vi phạm khác.

Qua thống kê, từ năm 2019 đến nay, nhìn chung tình hình vi phạm tại các địa phương có xu hướng giảm, một số xã giảm mạnh như: Trường Yên, Ninh Hải. Tuy nhiên, tại một số địa phương khác, vi phạm tiếp tục có diễn biến phức tạp, có xu hướng gia tăng, đặc biệt là các vi phạm trên đất trồng lúa, đất chân núi (đất do UBND xã quản lý), nhiều nhất là trên địa bàn xã Ninh Xuân, huyện Hoa Lư.

Theo báo cáo của UBND huyện Hoa Lư, tính đến tháng 5/2022, các cơ quan chức năng huyện và UBND các xã đã tiến hành xử lý 151 trường hợp vi phạm (Ninh Xuân 108 trường hợp; Ninh Hòa 14 trường hợp; Ninh Hải 19 trường hợp; Ninh Thắng 5 trường hợp; Trường Yên 5 trường hợp). Xử phạt hành chính 79 trường hợp và mới chỉ có 7 trường hợp tháo dỡ và cưỡng chế tháo dỡ.

Để khắc phục tình trạng trên, UBND tỉnh Ninh Bình đã đề xuất một số biện pháp như: Tiếp tục tăng cường công tác tuần tra, sớm phát hiện các hoạt động thay đổi cảnh quan, môi trường, các hoạt động liên quan đến trật tự xây dựng trong phạm vi di sản. Tăng cường ứng dụng KHCN trong công tác quản lý di sản, thường xuyên kiểm tra, đôn đốc báo cáo việc thực hiện nhiệm vụ để phối hợp xử lý.

Ban quản lý Danh thắng Tràng An đã lập hàng loạt biên bản với Homestay trái phép hộ ông Lưu Đình Quế, nhưng chính quyền địa phương vẫn không xử lý triệt để.

Đồng thời, giao UBND huyện Hoa Lư phân loại vi phạm về trật tự xây dựng, xây dựng trên đất ao, vườn trong các khu dân cư và nhóm vi phạm về lấn chiếm đất chân núi, đất rừng đặc dụng, đất do UBND xã quản lý, san lấp, xây dựng công trình trái phép trên đất trồng lúa, đất nông nghiệp. Xây dựng kế hoạch cụ thể, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Trước mắt, tập trung xử lý dứt điểm các trường hợp vi phạm nghiêm trọng trên địa bàn xã Ninh Xuân, huyện Hoa Lư, điển hình là vụ việc vi phạm của gia đình ông Lưu Đình Quế.