(Xây dựng) – Đó là chủ đề của Tọa đàm do Công ty Cổ phần Cấp nước và môi trường Việt Nam tổ chức ngày 15/12 dưới sự bảo trợ của Cục Hạ tầng kỹ thuật - Bộ Xây dựng, Viện Nghiên cứu đô thị và phát triển hạ tầng.

Bà Lê Thu Thủy - Phó phòng Quản lý thoát nước và xử lý nước thải, Cục Hạ tầng kỹ thuật - Bộ Xây dựng phát biểu.

Tham dự Tọa đàm có PGS.TS Lưu Đức Hải - Viện trưởng Viện Nghiên cứu đô thị và phát triển hạ tầng, ông Nguyễn Thanh Hải - Chủ tịch HĐQT Công ty VIWASE, Bà Lê Thu Thủy - Phó phòng Quản lý cấp nước và xử lý nước thải, Cục Hạ tầng kỹ thuật - Bộ Xây dựng cùng đại diện các cơ quan, doanh nghiệp cấp thoát nước.

Phát biểu tại Tọa đàm, PGS.TS Lưu Đức Hải đã trình bày những nội dung cơ bản trong hạ tầng xanh và cấp nước xanh. Đây là chủ đề được các nhà khoa học và các cơ quan quản lý quan tâm đặc biệt. Tọa đàm là cơ hội để các đại biểu, chuyên gia và nhà khoa học có dịp thảo luận, đánh giá thực tiễn cơ sở hạ tầng thoát nước tại các đô thị hiện nay và giải pháp hiệu quả trong việc thoát nước đô thị, khơi thông dòng chảy theo hướng hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ, mô hình xanh thân thiện với môi trường…

Thay mặt Cục Hạ tầng kỹ thuật Bộ Xây dựng, bà Lê Thu Thủy khẳng định các nội dung trong cấp nước xanh: Quản lý rủi ro, thực hiện cấp nước an toàn và giảm thiểu năng lượng, những biện pháp nhằm giảm tiêu thụ năng lượng, tái sử dụng nước… góp phần giảm phát thải khí nhà kính, thúc đẩy tăng trưởng xanh, hạ tầng xanh trong lĩnh vực cấp nước.

Thông qua những chính sách của Nhà nước về giảm thất thoát thất thu nước, sử dụng nước tiết kiệm hiệu quả, đảm bảo cấp nước an toàn, đảm bảo chất lượng nước theo tiêu chuẩn quy định, tái sử dụng nước, quản lý phát thải các bon… Bộ Xây dựng đang chủ trì các cơ quan liên quan xây dựng Luật Cấp thoát nước dự kiến trình Quốc hội thông qua tháng 10/2025.

Tham gia Tọa đàm, GS.TS Nguyễn Việt Anh - Viện trưởng Viện Khoa học kỹ thuật môi trường, Trường Đại học Xây dựng Hà Nội đã chia sẻ các giải pháp cấp nước xanh an toàn và bền vững. Những giải pháp tiết kiệm năng lượng trong hệ thống cấp thoát nước như quy hoạch, lựa chọn công nghệ phù hợp, tối ưu hóa bố trí công trình, thiết bị, áp dụng chương trình kiểm soát không doanh thu một cách toàn diện. Các giải pháp cấp nước thay thế, các giải pháp tiết kiệm nước, tái sử dụng nước thải trong công nghiệp, đô thị, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số góp phần quản lý, kiểm soát, phát huy lợi ích kinh tế - xã hội - môi trường của việc tiết kiệm nước, năng lượng, tái sử dụng nước thải và bùn cặn. Với những công nghệ được áp dụng mà Việt Nam hiện tại đang hướng tới.

Bà Pavithra - Chuyên gia Công ty Cổ phần Giải pháp không gian xanh (Ấn Độ) đã đem đến Tọa đàm bài tham luận Chuyển đổi mô hình quản lý nước lũ - Cách tiếp cận dựa trên sự tham gia của cộng đồng. Phương pháp giảm thiểu lũ lụt nhằm giảm thiểu tình trạng nước tràn sông chuyển thành dòng nước mưa hợp lý cho cộng đồng đã được chuyển đổi cho thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị.

Ông Đỗ Hoài Nam - Viện Khoa học thủy lợi đã trình bày chủ đề về “Một số thách thức và định hướng các giải pháp trong quản lý, khai thác sử dụng nguồn nước ở Việt Nam”. Trong đó nêu rõ nguồn nước Việt Nam đang phải chịu nhiều sức ép lớn và đối mặt với một số khó khăn, thách thức lớn. Việc cạnh tranh, mâu thuẫn trong sử dụng nguồn nước đã xảy ra. Việt Nam là quốc gia ở hạ nguồn sông lớn, nguồn nước phân bổ không đều, mức độ gia tăng ô nhiễm lớn, thể chế cũng đang gặp nhiều bất cập do sự tham gia quản lý gồm nhiều Bộ, ngành.

Ths. Trương Minh Ngọc - Viện Quy hoạch đô thị và Nông thôn quốc gia chia sẻ một số nội dung về quy hoạch cấp nước đô thị. Cấp nước xanh là một cách tiếp cận để quản lý nguồn nước và phục hồi tuần hoàn nước. Quy hoạch cấp nước đô thị đã có tiêu chuẩn nguồn nước, cần đẩy mạnh xử lý nước mưa, nước thải sau xử lý tại các đô thị. Ứng dụng công nghệ thông tin vào mạng lưới cấp nước là quan trọng nhất. Cấp nước xanh hướng đến mục đích cuối cùng là quản lý vận hành mạng lưới cấp nước tuần hoàn.

Đại diện cho các doanh nghiệp cấp nước, ông Trần Văn Dương – Giám đốc Công ty Cổ phần Cấp nước Hải Phòng cho rằng, đối với hạ tầng xanh, cấp nước xanh cần phải làm giảm tác động với môi trường. Mục tiêu cấp nước là phải mang lại nước sạch cho các khách hàng. Đối với các doanh nghiệp cấp nước Việt Nam đều đang triển khai chương trình cấp nước xanh, tuy nhiên vẫn còn rời rạc, chưa có kế hoạch tổng thể. Các doanh nghiệp mong thông qua Tọa đàm sẽ có định hướng với kế hoạch cấp nước xanh. Để làm được hạ tầng cấp nước xanh, cần phải đồng bộ từ công tác quy hoạch cấp tỉnh, tổng thể về nguồn nước. Các quy hoạch chi tiết chuyên ngành của các đơn vị hành chính cấp tỉnh cũng cần phải được chú ý. Các giải pháp công nghệ cần tập trung vào giảm thiểu tác động chất lượng nước tới sức khỏe con người… Việc quản lý cũng đang tập trung vào chuyển đổi số, tuy nhiên chưa có giải pháp cụ thể đồng bộ. Doanh nghiệp cấp nước mong muốn Luật Cấp thoát nước sớm ra đời để có khung pháp lý hoàn chỉnh hạn chế thiệt hại cho doanh nghiệp trong quá trình triển khai hoạt động.

Quang cảnh Tọa đàm.

Ông Trần Anh Tuấn – Phó Chủ tịch Hiệp hội Cấp thoát nước Việt Nam cho biết: Mong muốn của các doanh nghiệp cũng chính là mong ước của Hiệp hội Cấp thoát nước Việt Nam. Qua Tọa đàm này, Hiệp hội cũng mong muốn tập hợp được các ý kiến của các nhà khoa học, các cơ quan quản lý đóng góp vào nội dung cấp nước xanh, hạ tầng xanh. Giảm tác động vào môi trường tự nhiên, ảnh hưởng tới giảm sử dụng nước, thất thoát thất thu, ứng dụng khoa học công nghệ giảm bớt sử dụng năng lượng trong xử lý cấp thoát nước. Các hành động trong cấp nước xanh sẽ góp phần làm cho vòng tuần hoàn xử lý cấp nước đạt được mục tiêu xanh, tạo ra giá trị lớn đảm bảo mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

TS. Trần Trọng Vinh - Cục Phát triển đô thị cho biết, từ năm 2018, Cục Phát triển đô thị đã có thông tư hướng dẫn liên quan tới chỉ tiêu cấp nước sạch. Khu vực đô thị tập trung dân cư rất nhiều, sử dụng nước nhiều. Tuy nhiên để cấp nước xanh cần phải tiết kiệm năng lượng, giảm thất thoát, tái sử dụng nước. Hiện còn thiếu nhiều hành lang pháp lý (tiêu chuẩn, quy chuẩn) để hướng tới cấp nước xanh. Hy vọng các cơ quan quản lý sẽ cùng xây dựng hành lang pháp lý cấp nước xanh với những tiêu chí cụ thể.