(Xây dựng) – Các trụ sở cơ quan chuyển sang trụ sở mới, trụ sở cũ bị bỏ hoang, sử dụng sai mục đích, hàng loạt dự án treo, công viên “đắp chiếu”… Đó là những bất cập về quản lý nhà, đất trong những năm qua, gây lãng phí, thất thoát trong sử dụng tài sản Nhà nước tại Thủ đô Hà Nội.

Trụ sở Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao bỏ hoang nhiều năm nay trên con phố Tô Hiệu (Hà Đông).

Theo ghi nhận của phóng viên, dọc con phố Tô Hiệu (Hà Đông) nhiều trụ sở đơn vị bị bỏ hoang, không người sử dụng, cỏ mọc um tùm, xuống cấp nghiêm trọng. Điển hình là trụ sở Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao với khuôn viên rộng, tòa nhà ba tầng đang trong tình trạng “cửa đóng then cài”, không một bóng người. Trước cửa trụ sở này là các cửa hàng ăn vặt, sửa xe máy… lấn chiếm bán hàng cả ngày, lẫn đêm.

Nhiều người dân ở đây cho biết, trụ sở này bị bỏ hoang nhiều năm. Trước đây, công trình này rất khang trang, lại nằm ngay mặt đường chính trung tâm quận Hà Đông nên được nhiều người dân biết đến. Nay trụ sở không được sử dụng nên tường nhà bị bong tróc nham nhở, gây mất mỹ quan, lãng phí tài sản Nhà nước.

Trụ sở Cục Thống kê Thành phố Hà Nội cơ sở II cũng đang trong tình trạng cửa đóng then cài, dãy kiot nằm bên cạnh bị bỏ hoang trong thời gian dài.

Cách đó vài trăm mét, trụ sở Cục Thống kê Thành phố Hà Nội cơ sở II hiện tại cũng không được sử dụng. Các ki ốt mặt tiền cũng ở tình cảnh khóa cửa im ỉm, tường bong tróc; Toàn bộ hệ thống cửa chính, cửa sổ ở các phòng đều sập xệ, không còn giá trị sử dụng. Xung quanh khu nhà, cỏ dại mọc um tùm, rêu phong bám đầy chân tường.

Lối vào Khu Công viên Thể thao cây xanh Hà Đông giờ thành nơi treo biển quảng cáo các khu ăn uống, “ẩm thực” ồ ạt.

Cũng thuộc quận Hà Đông, được coi là một dự án “lá phổi xanh” của Thủ đô Hà Nội, khu công viên thể thao cây xanh quận Hà Đông được quy hoạch với diện tích 98,2ha nay đã bị bỏ quên. Hiện khu đất này trở nên hoang hóa, biến tướng thành bãi tập kết phế liệu, kho xưởng, khu dịch vụ với nhiều hàng quán, sân golf.

Khu công viên thể thao cây xanh Hà Đông đã được đưa vào quy hoạch chi tiết về việc xây dựng một khu chức năng đáp ứng yêu cầu tạo lập không gian sinh hoạt văn hóa, thể thao, nhằm cải thiện môi trường sống của người dân, mong muốn dự án sẽ tái thiết lập không gian đô thị, trở thành điểm nhấn mới của thành phố. Tuy nhiên, do chưa có vốn triển khai nên dự án không được đưa vào xây dựng.

Rất nhiều nhà hàng, quán ăn, nhà xưởng, xây dựng trái phép tại dự án.

Để tránh tình trạng đất bỏ hoang gây lãng phí, năm 2015, thành phố đã ra quyết định thu hồi đất, chỉ đạo UBND quận Hà Đông hoàn thành giải phóng mặt bằng và tổ chức quản lý, sử dụng khai thác tạm khu đất. Tuy nhiên, tình trạng hiện nay trong khu đất hơn 50ha này là hàng loạt công trình kiên cố nhà hàng, chợ tạm, sân tập golf, kho xưởng mọc lên. Việc dự án chậm triển khai theo quy hoạch, phần bị xẻ thịt, phần để bỏ hoang và không biết đến bao giờ mới triển khai đã gây ra sự lãng phí, thất thoát tài nguyên đất vô cùng lớn.

Trụ sở của 23 Tổng Công ty, Tập đoàn để hoang, cỏ mọc um tùm giữa đất vàng Cầu Giấy.

Ngự giữa đất vàng Thủ đô Hà Nội là khu đất xây dựng Trụ sở làm việc của 23 Tổng Công ty, Tập đoàn (thuộc phường Trung Hòa, phường Yên Hòa quận Cầu Giấy và phường Mễ Trì quận Nam Từ Liêm) bỏ hoang suốt 13 năm nay dường như cũng đang bị quên lãng.

Được biết, dù khu dự án này mục tiêu là xây dựng trụ sở các Tổng Công ty, Tập đoàn, nhưng theo quy hoạch 1/500 được UBND Thành phố Hà Nội phê duyệt năm 2015, nhiều ô đất được quy hoạch là khách sạn, chung cư, có dân số thường trú. Thậm chí, có ô được quy hoạch cả biệt thự và nhà ở thấp tầng. Việc bỏ hoang suốt 13 năm qua khiến ngân sách Nhà nước không thể tận thu được, làm chậm quá trình phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô và cả nước…

Dự án Trung tâm thương mại, dịch vụ, văn phòng cao cấp thuộc khu đô thị mới Việt Hưng do Công ty Cổ phần Tập đoàn đầu tư Long Giang làm chủ đầu tư bị bỏ hoang, cỏ cây mọc um tùm.

Có thể kể đến như dự án trung tâm thương mại, dịch vụ, văn phòng cao cấp nằm trên ô đất rộng hơn 12.000m2, thuộc Khu đô thị mới Việt Hưng (Long Biên, Hà Nội) được UBND Thành phố Hà Nội giao đất cho Công ty Cổ phần Tập đoàn đầu tư Long Giang vào ngày 8/11/2011. Dự án này chậm tiến độ tới 66 tháng, tức hơn 5 năm. Năm 2019, dự án này đã được Hà Nội gia hạn 24 tháng (theo Quyết định số 4260/QĐ-UBND ngày 9/8/2019). Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn trong tình trạng “đắp chiếu”.

Thậm chí, có những dự án sau hàng thập kỷ cấp phép đầu tư vẫn chỉ nằm “trên giấy”, ôm đất chậm triển khai như dự án Sông Hồng City và dự án khu nhà ở văn phòng IDC đều thuộc địa bàn quận Tây Hồ. Những dự án chậm triển khai này đã ảnh hưởng đến đời sống của người dân gây bức xúc dư luận mà cử tri đã kiến nghị nhiều lần.

Đánh giá về dự án “treo”, bỏ hoang, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam cho rằng: Các dự án bất động sản bỏ hoang hiện nay là hệ quả của việc thiếu chính sách, trình tự cụ thể về lựa chọn chủ đầu tư; Chưa có hướng dẫn trường hợp nào thì đấu thầu, trường hợp nào được chọn chủ đầu tư, dẫn đến tình trạng nhiều chủ đầu tư không đủ tiềm lực, thực hiện dự án nửa chừng… Tất nhiên, việc thu hồi các dự án “treo”, bỏ hoang là không hề dễ dàng, nhưng không phải là không thể thực hiện, quan trọng là chính quyền phải thật cương quyết, cần phải có biện pháp xử lý dứt điểm, tránh tình trạng đùn đẩy trách nhiệm. Với những dự án chủ đầu tư chậm triển khai do chủ đầu tư không đủ năng lực cần có biện pháp xử lý thu hồi giao cho doanh nghiệp khác có năng lực để triển khai dự án, từ đó không làm ảnh hưởng đến đời sống của người dân và quá trình phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương.

Mặc dù cả hệ thống chính trị đã vào cuộc, có kết luận rõ ràng đối với các dự án chậm triển khai nhưng việc thu hồi vẫn khó khăn, vì không có cơ chế, chính sách cụ thể để đền bù những hạng mục mà doanh nghiệp đã làm... Để không xảy ra tình trạng dự án bỏ hoang, nhất là dự án ở khu đất vàng trung tâm thành phố, thời gian tới, cần phân loại vị trí để vừa đảm bảo chức năng quy hoạch đồng thời đảm bảo lợi ích chung của Nhà nước.