(Xây dựng) - Nhớ lúc cuộc sống bình an, hộp khẩu trang y tế sao thấy nó bình thường đến thế. Giờ một người khoe được tặng quà sinh nhật bằng hộp khẩu trang thì trời ơi bao nhiêu người nhảy vào “thả tim”.

Đã 2 tháng kể từ ngày đại dịch Covid-19 đe dọa cuộc sống của người Việt trên đất Việt, chị Hoàng Thu Hương - cư dân phố cổ Hội An vẫn không nén nổi thảng thốt kêu lên: “Trời ơi, bình thường chiếc khẩu trang y tế chỉ 16 - 20 nghìn đ/hộp mà giờ tăng 15 - 20 lần. Trận dịch này đúng là khủng khiếp!”.

Nhớ khi xưa lúc cuộc sống bình an, bạn gái của cậu đồng nghiệp công tác trong bệnh viện gửi cho hộp khẩu trang y tế sao thấy nó bình thường đến thế. Giờ một người khoe được tặng quà sinh nhật bằng hộp khẩu trang thì trời ơi bao nhiêu người nhảy vào xuýt xoa “ủ uôi quà tặng xịn sò quá!”.

Con gái tôi có thói quen sử dụng khẩu trang y tế đi đường hàng ngày chống bụi, không chịu dùng khẩu trang vải giặt tái sử dụng, toàn bị mẹ càu nhàu “con nhà lính tính nhà quan” mặc dù con dùng tiền tiết kiệm mua từng hộp khẩu trang (lúc đó giá chỉ 20 - 30 nghìn đ/hộp) chứ không xin mẹ. Giờ mới thấy là con rất biết sống khoa học và giữ gìn đúng cách.

Người ta xót của mà quên mất một điều, dẫu giá khẩu trang chát đắng lòng nhưng còn có để mua bán dễ dàng, có nguồn gốc chứng từ rõ ràng và mức giá “ổn định cao” cũng là sự may mắn.

Bây giờ thì khẩu trang y tế đã có thể mua online dễ dàng chứ không phải như khi dịch mới bùng phát người ta đi xếp hàng tranh cướp nhau mua bằng mọi giá, đẩy giá khẩu trang nhảy múa hỗn loạn khiến cấp thẩm quyền phải mạnh tay vào cuộc, 100% nhà thuốc đồng loạt treo biển “Không bán khẩu trang”, không phải để đối phó mà thực sự không có để bán.

Vân - chị bạn tôi một công dân quận Ba Đình (Hà Nội) có thể coi là “bà trùm” khẩu trang y tế. Cả lúc cam go nhất chị vào Nam ra Bắc tìm mọi cách mua gom các thể loại khẩu trang đạt chuẩn, giá khẩu trang y tế tận gốc trồi sụt như nào chị rõ như trong lòng bàn tay. Chị không mua để buôn kiếm lời mà âm thầm chuyển tới phát cho người dân nghèo đô thị, người lao động tự do, người thu gom rác thải - những đối tượng nguy cơ nhiễm bệnh cao. Hơn thế, chị còn dùng để góp ủng hộ y bác sĩ một số bệnh viện, cán bộ chiến sĩ các chốt đồn biên giới cửa khẩu... hàng ngày phải ngăn chặn làn sóng nhập cư vào Việt Nam. Số tiền chị bỏ ra mua khẩu trang cũng lên tới vài trăm triệu đồng.

Có ai tưởng tượng đến một ngày người ta đối diện với cả nguy cơ kẻ xấu đi gom nhặt từng chiếc khẩu trang bẩn (từng có giá chỉ vài trăm đồng) đã dùng để về xử lý tái chế lại không?

Chưa một ai lý giải tại sao chiếc khẩu trang y tế đang từ giá thành rẻ bèo bỗng trở lên cao vọt như vậy và Chính phủ chật vật chỉ đạo điều hành chỉ ngăn được không còn cảnh đầu cơ, tích trữ chứ kéo giá xuống không đáng kể.

Có lẽ vì nguồn nguyên liệu đầu vào vốn phụ thuộc nhập khẩu, năng lực giới hạn trước chỉ phục vụ bộ phận rất nhỏ cho ngành y và rất rất ít người dân có nhu cầu hay thói quen sử dụng, nay đã, đang và sẽ tăng vọt lên trên quy mô toàn thế giới. Khi cầu tăng bất thường và cung giới hạn thì sự giành giật mua bán là tất yếu, không còn là lợi ích của cá nhân nữa mà là lợi ích của DN và rộng hơn còn là lợi ích của quốc gia, thách thức các quy luật kinh tế khi không có sự lựa chọn nào khác.

Chị Bùi Thanh Nhàn -cư dân KĐT Mỹ Đình I chia sẻ kinh nghiệm sử dụng khẩu trang trong gia đình: Dùng khẩu trang vải để giảm sức ép mua mua bán bán, ngày thay 2 - 3 cái giặt 2 - 3 lần chắc cũng không đến 10 phút. Con bé nhà tôi bị mẹ xử lý thẳng băng luôn khi thò tay lấy khẩu trang y tế trong hộp. Không phải tôi tiếc gì nó, tôi chỉ không ưng cái ý thức. Tôi không muốn nói với nó những điều cao siêu như đừng gây sức ép lên thị trường, mà chỉ bảo nó thế này: “Cứ dùng đi, mỗi ngày ra vào nhà 2 lần hết 2 cái, đến lúc dịch tràn vào thì đừng mơ khẩu trang, đến giấy vệ sinh cũng không còn mà bịt mũi”. Không làm thế sao được. Nhà tôi 5 người nhân với mỗi ngày 2 cái là 10 cái. Tốc độ này mà không ngăn lại thì 2 cái hộp dự trữ kia chỉ như 2 cái... bánh bèo!

Nhưng nói người dân không cần sử dụng khẩu trang y tế ngừa dịch bệnh là không đúng. Khả năng lọc vi khuẩn virus, ngăn chặn nguy cơ lây nhiễm Covid-19 của khẩu trang y tế nhiều lớp chắc chắn hiệu quả hơn khẩu trang vải kháng khuẩn nhiều lần. Bệnh nhân, người nhà đi thăm nom chăm sóc... vạn bất đắc dĩ lỡ có phải đi bệnh viện thì chắc chắn nên dùng khẩu trang y tế chứ không phải chiếc khẩu trang vải mong manh.