(Xây dựng) - Luật Nhà ở 2014 sau hơn 6 năm tổ chức thi hành các chính sách về phát triển nhà ở xã hội đã góp phần quan trọng ổn định chính trị và bảo đảm an sinh xã hội.

Các dự án nhà ở xã hội hướng đến đối tượng có thu nhập thấp tại các đô thị (Ảnh: Internet).

Phát triển nhà ở xã hội là một trong những nội dung quan trọng của chính sách phát triển kinh tế - xã hội và là nội dung quan trọng góp phần thúc đẩy thị trường nhà ở phát triển. Các đối tượng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp và người nghèo gặp khó khăn về nhà ở đã tiếp cận được chính sách của Nhà nước và được hỗ trợ kịp thời.

Hướng tới người thu nhập thấp và công nhân khu công nghiệp

Theo Bộ Xây dựng, trên địa bàn cả nước đến nay đã hoàn thành 256 dự án nhà ở xã hội khu vực đô thị, quy mô xây dựng khoảng hơn 109.100 căn, với tổng diện tích hơn 5,5 triệu m2. Đang tiếp tục triển khai 271 dự án, với quy mô xây dựng khoảng 256.500 căn, với tổng diện tích khoảng 12,8 triệu m2. Trong đó, chính sách cho đối tượng người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng 140 dự án (với khoảng 57.500 căn hộ). Trong thời gian tới tiếp tục triển khai 173 dự án, quy mô xây dựng khoảng 128.500 căn hộ, với tổng diện tích khoảng 6,4 triệu m2.

Bên cạnh đó, chương trình phát triển nhà ở xã hội dành cho công nhân khu công nghiệp đã hoàn thành việc xây dựng 116 dự án (với khoảng 51.600 căn hộ). Đang tiếp tục triển khai 98 dự án với quy mô xây dựng khoảng 128.000 căn hộ, tổng diện tích 6,4 triệu m2.

Cụ thể tại Thành phố Hồ Chí Minh, trong giai đoạn 2016-2020, đã hoàn thành đầu tư xây dựng và đưa vào sử dụng 15 dự án nhà ở xã hội cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị, với tổng diện tích đất 17,02ha, quy mô 10.973 căn hộ, 958.781m2 sàn nhà ở. Thành phố đang tiếp tục triển khai 44 dự án với tổng diện tích đất là 137,1ha, quy mô khoảng 46.276 căn hộ. Mặt khác, có 02 dự án nhà ở xã hội cho công nhân khu công nghiệp đã hoàn thành do các doanh nghiệp đầu tư xây dựng cho công nhân làm việc tại các khu công nghiệp, khu chế xuất với tổng quy mô khoảng 1.157 căn hộ, tương đương tổng diện tích 84.500m2 sàn xây dựng.

Tại Hà Nội, theo báo cáo của Sở Xây dựng tính đến 31/12/2020 đã hoàn thành 23 dự án nhà ở xã hội phục vụ các đối tượng theo quy định tại Điều 49 của Luật Nhà ở với khoảng 1.226.886m2 sàn (tương đương 12.796 căn); đang triển khai 43 dự án để phục vụ các đối tượng khác theo quy định với khoảng 3.564.415m2 sàn nhà ở (tương đương 49.721 căn), gồm: người thu nhập thấp là 4.791.301m2; công nhân, lao động tại các khu công nghiệp là 574.931m2; đối tượng học sinh, sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề là 27.201m2. Thành phố cũng đang tổ chức triển khai thí điểm 05 khu nhà ở xã hội tập trung với tổng diện tích đất là 295,64ha đất, trong đó diện tích đất ở để phát triển nhà ở xã hội khoảng 114,17ha, cung cấp khoảng 2,5 triệu m2 sàn nhà ở dự kiến hoàn thành sau năm 2025.

Hỗ trợ nhiều chương trình mục tiêu về nhà ở

Chính sách phát triển nhà ở xã hội cũng đã thực hiện theo các chương trình mục tiêu quốc gia về nhà ở được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản cho biết: “Chương trình hỗ trợ nhà ở cho người có công, tính đến ngày 31/12/2019, thời điểm kết thúc thực hiện chính sách, cả nước đã hoàn thành hỗ trợ cho 339.502 hộ đạt tỷ lệ 96,7% so với số liệu thực tế.”

“Có 330.167 hộ (gồm 157.875 hộ xây mới, 172.292 hộ sửa chữa) được hỗ trợ bằng ngân sách Trung ương. Và có 5.059 hộ (gồm 2.702 hộ xây mới, 2.257 hộ sửa chữa) ngoài Đề án đã thẩm tra được hỗ trợ bằng ngân sách Trung ương; Có 4.276 hộ được hỗ trợ bằng các nguồn kinh phí khác”, ông Hưng chia sẻ thêm.

Bên cạnh đó, chương trình hỗ trợ nhà ở cho các hộ nghèo khu vực nông thôn, tính đến tháng 12/2020, có 58 tỉnh, thành phố tham gia chương trình. Các địa phương này đã thực hiện hỗ trợ được 117.427 hộ nghèo xây dựng, sửa chữa nhà ở đạt tiêu chuẩn “3 cứng” (nền cứng, khung - tường cứng, mái cứng), đạt tỷ lệ khoảng 50% so với số lượng hộ phải hỗ trợ thực tế.

Tính đến tháng 6/2021, tổng hợp báo cáo của 13 địa phương tham gia Chương trình hỗ trợ hộ nghèo xây dựng nhà ở phòng, tránh bão, lụt khu vực miền Trung kết quả đã có khoảng 19.500 hộ nghèo được xây dựng, sửa chữa nhà ở phòng tránh bão, lụt, đạt tỷ lệ 90%.

Theo ông Nguyễn Xuân Tiệp, Phó Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương về chính sách nhà ở và thị trường bất động sản: “Trong Chương trình xây dựng cụm, tuyến dân cư và nhà ở vùng ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long, giai đoạn 2018-2025, nhu cầu đầu tư cụm tuyến dân cư và bờ bao là 62 dự án để đảm bảo khoảng 17.800 chỗ ở an toàn ổn định, trong đó có 51 dự án là cụm, tuyến dân cư để di dời 11.362 hộ; 11 dự án là các bờ bao khu dân cư với 6.471 hộ, với tổng kinh phí dự kiến khoảng 3.000 tỷ đồng. Sau 03 năm triển khai, chưa có dự án mới nào được thực hiện.”

Dự án nhà ở xã hội CT4 Kim Chung (huyện Đông Anh) được Tổng công ty Đầu tư và Phát triển nhà Hà Nội tích cực thi công, hoàn thiện (Ảnh: hanoimoi.luisala.com).

Kết thúc giai đoạn 2 của chương trình, các địa phương còn 15.200 lô nền trống chưa sử dụng. Đến nay, đã cơ bản bố trí hết số lô nền trống cho các đối tượng thuộc chính sách và hộ gia đình thuộc đối tượng phát sinh của Chương trình vào ở. Trường hợp địa phương vẫn còn dôi dư lô nền, đồng thời hết đối tượng chính sách thì tổ chức bán đấu giá theo quy định của pháp luật để thu hồi vốn về ngân sách Nhà nước.

Các chính sách về phát triển nhà ở xã hội trong Luật Nhà ở 2014 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã cơ bản giải quyết được nhiều bất cập, hạn chế của giai đoạn trước đây trong việc phát triển nhà ở cho các nhóm đối tượng chính sách xã hội, góp phần quan trọng vào việc thực hiện các chính sách an sinh xã hội của đất nước.