(Xây dựng) - Sau 4 ngày xét xử, ngày 11/8, Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh tuyên phạt 5 bị cáo nguyên lãnh đạo Công ty Cổ phần Đầu tư phát triển nhà và xây dựng Tây Hồ (Công ty Tây Hồ) tổng cộng 40 năm tù cho tội danh bị truy tố, xét xử “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự 2015.

Các bị cáo tại phiên tòa xét xử (ảnh: Pháp Đình).

Theo đó, bị cáo Đặng Quang Tuấn, nguyên Chủ tịch Hội đồng Quản trị (HĐQT) Công ty Tây Hồ bị tuyên 9 năm tù về tội “vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí” theo khoản 3 Điều 219 Bộ luật Hình sự 2015.

Cùng tội nêu trên, tòa tuyên các bị cáo: Tân Tú Hải, nguyên Tổng Giám đốc 9 năm tù; Phan Việt Anh, nguyên Phó Tổng Giám đốc 5 năm tù; Chu Thị Ngọc Ngà, nguyên Trưởng ban Kiểm soát 13 năm tù và Nguyễn Tấn Hoàng, nguyên Trưởng phòng Kinh doanh lĩnh 4 năm tù.

Về phần trách nhiệm dân sự, Hội đồng Xét xử (HĐXX) buộc bị cáo phải liên đới bồi thường cho Công ty Tây Hồ tổng số tiền hơn 184 tỷ đồng. Trong đó, các bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà, Đặng Quang Tuấn, Tân Tú Hải và Phan Việt Anh mỗi người bồi thường 45 tỷ đồng; riêng bị cáo Nguyễn Tấn Hoàng phải bồi thường hơn 4 tỷ đồng.

Xét các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ, HĐXX cho rằng trong vụ án, bị cáo Đặng Quang Tuấn và Tân Tú Hải là người được giao quản lý vốn Nhà nước, phải chịu trách nhiệm chính. Các bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà, Phan Việt Anh và Nguyễn Tấn Hoàng giữ vai trò đồng phạm giúp sức.

Riêng bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà là người khởi xướng bán các lô đất, được lãnh đạo Công ty Tây Hồ hưởng ứng. Sau khi bán đất, bị cáo này quản lý tiền và chia nhau số tiền chênh lệch nên cần tuyên bị cáo một bản án nghiêm khắc (13 năm tù giam).

Căn cứ vào hồ sơ vụ án cho thấy, Công ty Tây Hồ là doanh nghiệp cổ phần. Tổng Công ty Xây dựng Hà Nội (doanh nghiệp có 98,83% vốn Nhà nước) là cổ đông đang nắm giữ 50,09% vốn điều lệ tại Công ty Tây Hồ, phần còn lại (49,91%) do cổ đông là người lao động và cổ đông ngoài công ty nắm giữ.

Năm 2011, Công ty Tây Hồ được UBND tỉnh Bắc Ninh giao khu đất tại huyện Quế Võ, Bắc Ninh, có tổng diện tích hơn 581.437m2 để xây dựng Khu đô thị mới Quế Võ.

Năm 2017, UBND tỉnh Bắc Ninh đã cấp 118 sổ đỏ tương ứng với 118 lô đất ở. Phần dự án còn lại lúc này chưa hoàn thiện cơ sở hạ tầng do thiếu vốn.

Cuối tháng 2/2017, HĐQT Công ty Tây Hồ đã họp, ra nghị quyết giao 118 lô đất nêu trên cho Tổng Giám đốc chỉ đạo các phòng, ban liên quan làm việc với đơn vị thẩm định xác định giá trị đầu tư, xây dựng phương án kinh doanh chuẩn bị bán hàng thu hồi vốn.

Quá trình thực hiện, Công ty Tây Hồ đã thuê Công ty Cổ phần Đầu tư và Thẩm định giá AIC - Việt Nam để xác định giá trị quyền sử dụng các lô đất. Phía AIC - Việt Nam, tiến hành thẩm định sơ bộ xác định giá mỗi lô đất dao động từ 6 - 7,5 triệu đồng/m2.

Tháng 5/2017, các thành viên HĐQT là Tuấn, Hải, Việt Anh có sự tham gia của bà Ngà, đã thống nhất chủ trương sẽ tìm cách “bán buôn” 118 lô đất để huy động vốn hoàn thiện hạ tầng, khi chưa đủ điều kiện chuyển nhượng theo quy định của pháp luật.

Để thực hiện việc “bán buôn”, Công ty ký hợp đồng thuê văn phòng luật sư và được tư vấn ký “hợp đồng hỗ trợ tài chính” với một số tổ chức, cá nhân để “hợp thức hóa” việc bán đất. Các bị cáo đã ký hợp đồng hỗ trợ tài chính và chuyển nhượng cho 2 nhóm khách hàng 94 lô đất. Với 24 lô còn lại được bán cho Công ty Bất động sản Tây Hồ (Công ty Tây Hồ là cổ đông) với giá 62,6 tỷ đồng.

Quá trình bán đất, 4 bị cáo trong HĐQT và bị cáo Ngà còn bàn nhau, thống nhất sẽ ra Nghị quyết để phê duyệt giá bán thấp hơn giá thực tế để lấy tiền chia cho các thành viên HĐQT, chi thưởng lãnh đạo chủ chốt, chi các khoản không có chứng từ, không hạch toán được.

Cụ thể, các bị cáo đã ký hợp đồng hỗ trợ tài chính và chuyển nhượng cho nhóm khách hàng là bà Nguyễn Thị H. (ở Hà Nội) 77 lô đất với giá 71,9 tỷ đồng. Giá bán thực tế cho bà H. là 5,2 triệu đồng/m2 đất biệt thự và 6,5 triệu đồng/m2 đất liền kề. Nhưng giá bán trên sổ sách tương ứng với 2 loại đất trên là 4,2 và 5,4 triệu đồng.

Nhóm khách hàng do bà Nguyễn Thị S. (ở Bắc Ninh) đứng tên mua 17 lô đất, với giá 13 tỷ đồng. Giá thực tế là 7 triệu đồng/m2 nhưng giá sổ sách chỉ là 4,7 triệu đồng/m2 đất biệt thự và 5,8 triệu đồng/m2 đất liền kề. Còn 24 lô biệt thự trong đó có cả những lô biệt thự phải xây thô, lúc này, giá đất đã tăng nên nhóm lãnh đạo Công ty bàn bạc để chuyển nhượng cho một công ty sân sau là Công ty bất động sản Tây Hồ.

Công ty bất động sản Tây Hồ, do bị cáo Ngà làm Tổng giám đốc, mua đất với giá 5,2 triệu đồng/m2 rồi bán ra thị trường cho các khách hàng lấy tiền chênh lệch dùng vào việc chung của Công ty Tây Hồ.

Tổng số tiền chênh lệch để ngoài sổ sách là 23,7 tỷ đồng, do bị cáo Chu Thị Ngọc Ngà thu và quản lý. Sau khi thu được tiền chênh lệch, nhóm lãnh đạo gồm Đặng Quang Tuấn, Tân Tú Hải mỗi người bỏ túi 2 tỷ đồng; Phan Việt Anh 1,5 tỷ đồng và Ngà được chia 1 tỷ đồng.

Số tiền còn lại được dùng để chi vào các dịp lễ, Tết, các khoản chi không có chứng từ, chi xin lại 10ha đất tại Khu đô thị mới Quế Võ đã bị UBND Bắc Ninh thu hồi năm 2013.

Theo Viện kiểm sát, số tiền chuyển nhượng hơn 148 tỷ đồng, trong khi đó ngày 4/1/2022 Hội đồng định giá tài sản theo vụ việc trong tố tụng hình sự tỉnh Bắc Ninh đã ban hành kết luận xác định, tổng giá trị của 118 lô đất là hơn 333 tỷ đồng và kết luận hành vi chuyển nhượng 118 lô đất trái quy định của nhóm bị can tại Công ty Tây Hồ gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 91 tỷ đồng và thiệt hại cho nhóm cổ đông khác hơn 92 tỷ đồng.