(Xây dựng) – Doanh nghiệp xã hội Nghĩ về sân chơi trong phố (Think Playgrounds - TPG) đã và đang sử dụng các vật liệu thân thiện với môi trường để xây dựng sân chơi cho trẻ nhỏ. Bên cạnh việc tạo ra không gian chơi an toàn, TPG cũng mong muốn chia sẻ với cộng đồng về mô hình thí công trình xanh, đa dạng sinh thái ở các không gian công cộng.

Các sân chơi do TPG thiết kế chủ yếu làm bằng các vật liệu thân thiện với môi trường như gỗ, lốp xe cũ…

Sử dụng vật liệu xanh vì mục tiêu “no carbon”

Kể từ sân chơi đầu tiên được xây dựng ở bãi giữa sông Hồng vào năm 2014, sau 9 năm hoạt động, TPG đã trực tiếp tham gia xây dựng hơn 200 sân chơi cho trẻ nhỏ trên khắp cả nước. Một trong những điểm đặc biệt trong cách làm sân chơi của TPG là họ chỉ dùng các vật liệu tái chế hay vật liệu thân thiện với môi trường để tạo ra các sân chơi cộng đồng thu hút cả trẻ em lẫn người lớn.

Chia sẻ về lý do lựa chọn các vật liệu thân thiện với môi trường để làm sân chơi, ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt nhà đồng sáng lập kiêm phụ trách truyền thông của TPG cho biết, doanh nghiệp này muốn hạn chế sử dụng bê tông nhằm hướng đến mục tiêu “no carbon”.

Trên thực tế, trong quá trình xây dựng sẽ không tránh khỏi những trường hợp phải sử dụng bê tông. Nhưng TPG sẽ luôn cố gắng sử dụng các vật liệu tái chế hoặc các giải pháp không có nhiều tác động tới môi trường khi thiết kế các sân chơi.

Đáng chú ý, ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc sử dụng các vật liệu tại địa phương. Một công trình có thể tối đa hóa việc sử dụng các vật liệu địa phương thì cũng đáp ứng được một phần tiêu chí xanh. Nếu doanh nghiệp và người dân phải sử dụng các loại vật liệu ở bên ngoài thì việc vận chuyển cũng đã làm giảm đi các giá trị xanh vì tăng phát thải khí CO2 ra ngoài môi trường. Do đó, việc sử dụng các vật liệu tái chế hoặc vật liệu ở địa phương sẽ góp phần đảm bảo một số tiêu chí về môi trường cho công trình.

Ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt chia sẻ: “Việc sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường có thể chưa xây dựng nên công trình xanh, nhưng đây cũng là một tiêu chí để TPG lựa chọn khi xây dựng sân chơi nhằm hạn chế đến mức tối đa việc phát thải khí CO2 ra ngoài môi trường”.

Việc sử dụng các vật liệu tái chế để xây dựng sân chơi sẽ góp phần giảm thiểu khí CO2 phát thải ra ngoài môi trường.

Các vật liệu xanh hay vật liệu có tính địa phương có lợi thế không mất nhiều thời gian để tìm kiếm và thuận tiện cho người dân thi công, vận hành, sửa chữa. Nếu sử dụng các vật liệu khó tìm kiếm và khó thi công thì cộng đồng trực tiếp sử dụng sân chơi sẽ gặp khó khăn nhiều hơn, kinh phí cũng tăng cao hơn. Ví dụ, người dân ở phường Chương Dương, Hà Nội đã tái sử dụng các tấm đan bê tông để xây dựng sân chơi tại đây. Cùng là vật liệu bê tông, nhưng cộng đồng đã tìm cách tái sử dụng hợp lý vẫn tốt hơn làm mới. Thông qua việc này, TPG muốn nhấn mạnh rằng việc thực hiện các sáng kiến của cộng đồng thường sẽ mang lại hiệu quả thiết thực hơn.

Tuy nhiên, việc chủ yếu sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường để xây dựng các sân chơi cộng đồng cũng sẽ phải đối mặt với một số khó khăn nhất định. Trong trường hợp các vật liệu tái chế không được thiết kế để sử dụng cho công trình, đơn vị thi công sẽ phải tìm kiếm các giải pháp làm mới vật liệu để tái sử dụng. Mặt khác, vật liệu xanh cũng không đồng nghĩa với giá thành rẻ nên đơn vị thi công cũng sẽ gặp khó khăn để tiếp cận.

Tăng cường nhận thức về công trình xanh, đa dạng sinh thái tại không gian công cộng

Khi xây dựng các sân chơi cộng đồng, những người đứng đầu của TPG mong muốn mang đến một mô hình giảm thiểu bê tông và thay thế bằng các lớp phủ xanh, từ đó giảm nền nhiệt trong sân chơi, tăng cường số lượng cây xanh có tầng tán cao, giảm thiểu chi phí vận hành, tăng tính bền vững cho sân chơi, đồng thời giảm tiêu thụ carbon. Các không gian xanh đa dạng, có tính tuần hoàn sẽ hiệu quả hơn các không gian xanh nhân tạo đòi hỏi chi phí vận hành nhiều hơn.

Ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt - người đồng sáng lập doanh nghiệp TPG.

Thông qua hoạt động này, TPG mong muốn tuyên truyền đến cộng đồng về một mô hình xanh mà các thành phố có thể áp dụng để coi trọng tính đa dạng sinh thái trong một không gian xanh, thay vì chỉ nói đến xanh theo nghĩa phủ xanh bằng cây cối.

Theo đánh giá của ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt, việc xây dựng sân chơi bằng vật liệu xanh không chỉ có mục đích giáo dục trẻ nhỏ mà còn hướng đến một cộng đồng lớn hơn. TPG rất hy vọng có thể chia sẻ một số kinh nghiệm xây dựng các mô hình thí điểm về công trình xanh, đa dạng sinh thái ở các không gian công cộng tại thành phố.

Để thúc đẩy việc xây dựng các không gian xanh hiệu quả hơn trong thời gian tới, TPG rất mong muốn các hình thức triển khai, tiếp cận sẽ không mang tính rập khuôn mà còn có sự khảo sát, trao đổi nhằm đánh giá nhu cầu thực tế của cộng đồng. Các giải pháp có thể rất tốt, nhưng nếu không có sự trao đổi với cộng đồng địa phương thì sự hiệu quả cũng sẽ giảm đi.

“Các đơn vị thi công cần lắng nghe nhu cầu của cộng đồng để tránh tình trạng xây dựng rồi nhưng không mang đến lợi ích thực tế cho cộng đồng, gây ra lãng phí. Bất kỳ công trình trước khi xây dựng cũng nên trao đổi, thảo luận với cộng đồng đại phương nhằm đưa ra các giải pháp tốt nhất”, ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt nhấn mạnh.