(Xây dựng) - Gần đây dư luận có những thông tin khác nhau về việc thành phố Uông Bí thu hồi đất, giải phóng mặt bằng Dự án nuôi trồng thủy sản công nghệ cao tại khu Đền Công, phường Trưng Vương. UBND thành phố Uông Bí đã có thông tin báo chí chính thức về nội dung này.

Dự án nuôi trồng thủy sản công nghệ cao sử dụng 57ha đất đã bồi thường, thu hồi, giải phóng mặt bằng, làm mương tuần hoàn nước cho nhà máy nhiệt điện Uông Bí.

Cụ thể, thành phố Uông Bí triển khai Dự án khu nuôi trồng thủy sản tại khu Đền Công, phường Trưng Vương. Trong quá trình thực hiện, một số hộ dân trong vùng quy hoạch có đơn thư kiến nghị đến các cơ quan chức năng các cấp.

Về nguồn gốc đất khu vực nghiên cứu dự án này: Dự án sử dụng 57ha, trên thổ đất phía Tây kênh làm mát nhà máy nhiệt điện Uông Bí. Ngày 7/8/2002, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có Quyết định số 2623/QĐ-UBND thu hồi 259,54ha đất của Uông Bí và Quảng Yên (gồm toàn bộ phần diện tích lập dự án nói trên) giao cho Công ty TNHH MTV-Tổng Công ty Phát điện 1 (nhà máy điện Uông Bí) xây dựng công trình mở rộng sản xuất. Cụ thể là đào tuyến kênh mương tuần hoàn nước, làm mát các tổ máy phát điện. Hai địa phương Uông Bí và Quảng Yên đã bồi thường, thu hồi đất, giải phóng mặt bằng xong và bàn giao cho nhà máy điện Uông Bí.

Trong khi đào kênh mương, một khối lượng bùn đất lớn được múc lên, đổ thải đã tạo thành một mặt bằng rộng, đất màu thuận lợi cho canh tác nông nghiệp. Từ năm 2006, nhà máy nhiệt điện Uông Bí chỉ quản lý công trình mình xây dựng, không quản lý diện tích đất hai bên bờ kênh (vòng ngoài).

Nhân đấy, một số người địa phương đã tự ý tái chiếm phần đất mình đã từng được đền bù. Một số người ở xa hùa theo, tự độc chiếm và tự kẻ mốc phân chia ranh giới cho riêng mình. Tổng số gồm 79 hộ, kẻ ít người nhiều khoanh vùng, be bờ thành ruộng vườn, ao chuôm tự canh tác.

79 hộ kẻ ít người nhiều độc 867.235m2 đất đã bồi thường tự be bờ thành ruộng vườn, ao chuôm.

Trong số đó cũng có hộ cẩn thận viết đơn xin chính quyền xã cho tận dụng đất trống để tăng gia sản xuất, phát triển kinh tế gia đình và có cam kết: “Khi nào Nhà nước sử dụng đến sẽ hoàn trả diện tích như cũ và không gây khó khăn”.

Thổ đất này, ngày 6/9/2013, UBND tỉnh Quảng Ninh có Quyết định số 2230/QĐ-UBND điều chỉnh ranh giới, diện tích và cho nhà máy điện Uông Bí thuê đất bổ sung để mở rộng sản xuất. Ngày 25/9/2013, thành phố Uông Bí và nhà máy điện đã có biên bản bàn giao đất tại thực địa. Trong đó, có bàn giao cho UBND xã Điền Công quản lý 867.235m2 đất đã bồi thường, giải phóng mặt bằng xong gồm toàn bộ 57ha diện tích đang được coi là có tranh chấp.

Nhưng ngày 09/10/2019, UBND xã Điền Công thông báo cho các hộ dân tự tháo dỡ công trình xây dựng và thu dọn sản phẩm cây cối, hoa màu trên phần đất có đơn xin mượn để trồng cấy họ lại đổi ý không trả lại đất, tệ hơn có người còn đồng lõa với những người tự chiếm dụng đất, vô lý đòi được bồi thường như đất mà mình khai khẩn.

UBND xã Điền Công buông lỏng quản lý để dân tái chiếm đất đã đền bù, xây cất nhà cửa, lập điền trang trong thời gian dài mà không xử lý.

Ngày 24/3/2020, UBND thành phố có văn bản trả lời đơn kiến nghị của các hộ dân. Việc các hộ dân đòi hỏi phải thỏa thuận với họ và bồi thường... là không đúng quy định của pháp luật, bởi một thổ đất không thể hai lần bỏ ngân sách ra bồi thường được.

Ngày 29/11/2019, UBND thành phố Uông Bí họp với các ngành đã thống nhất tinh thần, vận động nhà đầu tư dự án hỗ trợ toàn bộ hoa màu, vật kiến trúc trên đất cho các hộ dân theo khung giá quy định của Nhà nước; đồng thời hỗ trợ công vận chuyển thu dọn cho các gia đình tính theo diện tích đất là 432.000 đồng/sào (tương ứng 1.200 đồng/m2).

Đến tháng 5/2020, đã có 43/79 hộ dân nhận kinh phí hỗ trợ, bàn giao diện tích đất trả lại cho Nhà nước. Trong đó, có các hộ dân viết đơn mượn đất từ năm 2010 cũng đã nhận hỗ trợ và đồng ý trả lại đất. Còn 36/79 hộ dân chưa đồng thuận, trong đó có hộ dân đã nhận kinh phí hỗ trợ hoa màu, vật kiến trúc trên đất nhưng không chấp nhận trả lại đất tiếp tục khiếu kiện.

Nhìn nhận sự việc này, có phần trách nhiệm của chính quyền cơ sở, UBND xã Điền Công (nay đã sáp nhập vào phường Trưng Vương) khi ấy được giao quản lý đất, nhưng buông lỏng quản lý dẫn đến tình trạng tái chiếm diện tích đất đã đền bù, để vi phạm kéo dài mà không xử lý.