(Xây dựng) - Mới đây, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ninh phối hợp với huyện Tiên Yên địa phương có tỷ lệ nông dân người dân tộc thiểu số sử dụng nguồn nước hợp vệ sinh cao nhất tỉnh, tổ chức Hội thảo khoa học về mô hình quản lý nước sạch khu vực nông thôn ở địa phương.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nghiêm Xuân Cường chủ trì Hội thảo.

Quảng Ninh là tỉnh trong tốp đầu toàn quốc sớm có Đề án “Cấp nước sạch nông thôn đến năm 2025”. Mục tiêu của đề án tạo ra cơ chế quản lý, vận hành, khai thác nguồn nước phục vụ nhu cầu dân sinh, trên tinh thần xây dựng nông thôn mới, đời sống nông dân phải được đổi mới, chất lượng đời sống người dân khu vực nông thôn ngang bằng với dân đô thị.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Minh Sơn tiếp thu ý kiến Hội thảo, cùng với các Sở, ngành hoàn thiện Đề án “Cấp nước sạch nông thôn Quảng Ninh đến năm 2025”.

Đề án hoạch định đến năm 2025, trên 80% dân số nông thôn được sử dụng nước sạch, tiêu chuẩn cấp nước tối thiểu 60 lít/người/ngày đêm, chất lượng nước sạch đảm bảo theo QCVN 01-1:2018/BYT; giai đoạn 2026-2030 đạt 90% dân số nông thôn sử dụng nước sạch, tiêu chuẩn cấp nước 80 lít/người/ngày đêm, chất lượng nước sạch đảm bảo theo QCVN 01-1:2018/BYT, tỉnh Quảng Ninh đã giao Sở Xây dựng xây dựng chủ trì Đề án.

Chủ tịch UBND huyện Tiên Yên Hoàng Văn Sinh cho biết, huyện có 13 công trình nước sạch quy chuẩn 01:2018 tại 6/11 xã thị trấn; xã Điền Xá và xã Phong Dụ trên 95% hộ dân được cấp nước sạch.

Hiện Quảng Ninh có 278 công trình/hệ thống công trình phục vụ cấp nước khu vực nông thôn. Trong đó 271 công trình độc lập, 7 hệ thống công trình được đấu nối từ những công trình hiện có; về mô hình quản lý trên địa bàn tỉnh đang quản lý các công trình cấp nước tập trung theo 4 mô hình chính gồm: UBND cấp xã, đơn vị sự nghiệp công lập, doanh nghiệp Nhà nước, tư nhân quản lý.

Hội thảo khoa học về mô hình quản lý nước sạch khu vực nông thôn Quảng Ninh đến năm 2025, tổ chức tại huyện Tiên Yên.

Đề án “Cấp nước sạch nông thôn đến năm 2025” Quảng Ninh xây dựng mới 12 công trình cấp nước nông thôn, cấp nước cho 8.530 hộ dân. Riêng trong năm 2024, đầu tư xây dựng mới 4 công trình cấp nước, cấp cho 2.243 hộ dân; năm 2025 xây dựng mới 8 công trình cấp nước, cấp cho 6.287 hộ dân. Đồng thời, cải tạo 13 công trình cấp nước tập trung nông thôn cấp nước cho 6.801 hộ dân. Trong năm 2024, cải tạo 12 công trình cấp nước cho 6.286 hộ dân; năm 2025 cải tạo 1 công trình cấp nước cho 515 hộ dân.

Nhà báo Đỗ Ngọc Hà - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Quảng Ninh và các nhà báo thực tế trạm xử lý nước sạch Khe San, xã Phong Dự, huyện Tiên Yên.

Huyện Tiên Yên có tỷ lệ nông dân sử dụng nước hợp vệ sinh cao nhất tỉnh, huyện có 13 công trình nước sạch quy chuẩn 01:2018 của Bộ Y tế, tại 6/11 xã thị trấn với tổng kinh phí đầu tư trên 109 tỷ đồng. Năm 2023, các công trình được đầu tư hoàn thành đi vào sử dụng, nâng tỷ lệ người dân được sử dụng nước sạch, khu vực nông thôn đạt 78,8%.

Cụ thể, xã Điền Xá và xã Phong Dụ công trình cấp nước sạch đạt trên 95% hộ dân; xã Hà Lâu, xã Đại Dực đạt trên 70%. Các xã: Hải Lạng, Đồng Rui, Đông Ngũ, Đông Hải tỷ lệ hộ dân vùng đồng bào dân tộc thiểu số sử dụng nước sạch đạt 68,8%.

Trạm xử lý nước sạch Khe San và hệ thống bể lắng lọc đầu nguồn công suất cấp nước sạch 120m3/h.

Xã Phong Dụ là một điển hình tốt về Đề án cấp nước sạch nông thôn, xã có 9 thôn gồm 992 hộ và 4.527 nhân khẩu, người dân tộc thiểu số chiếm 98%. Năm 2022, xã được huyện đầu tư 1 công trình cấp nước sạch, gồm các hạng mục: Đập dâng nước Khe San, bể chứa, bể lọc, hệ thống đường ống cấp nước đến hộ tiêu dùng.

Đập dâng nước Khe San trên núi cao nước tự chảy không cần dùng máy bơm.

Công trình đập dâng nước Khe San gồm: 1 bể lắng; 2 bể lọc, 2 bể cấp nước, 4 bình hệ thống lọc nước, công suất cấp nước sạch 120m3/h; đường ống dẫn nước và cấp nước được đầu tư bằng ống nhựa HDPE các cỡ ống đường 250mm, 90mm, 60mm… tổng cộng 18km; tổng mức đầu tư trên 30 tỷ đồng, trong đó 29 tỷ 500 triệu đồng ngân sách tỉnh, 500 triệu đồng ngân sách huyện.

Chị Choóng Thị Thúy, thôn Hợp Thành, xã Phong Dụ cho biết, trước đây mỗi nhà một ống máng riêng lấy nước thô từ suối rừng về nước đã không sạch, khi mưa bão ống máng hư hỏng sửa chữa khó khăn, nay xã kéo nước về tận nhà nước lại được lắng lọc trong sạch dân ai cũng phấn khởi.

Công trình nước sạch Khe San đã cấp nước sạch cho 870 hộ thuộc các thôn Đồng Đình, Hua Cầu, Cao Lâm, Tềnh Pò, Hợp Thành, Hồng Phong, Khe Vè, Văn Mây và Nà Cà; trong đó có 24 hộ tập thể như các cơ quan, đoàn thể, trường học, nhà văn hóa, nhà hàng… Khối lượng nước đã sử dụng trong tháng 3/2024 trên 7.236m3 nước. Tuy nhiên còn 150 số hộ dân chưa sử dụng nước sạch thường xuyên, còn sử dụng 2 nguồn nước do chưa bỏ được thói quen dùng nước thô lấy từ suối rừng về, nên tính bình quân các hộ dân sử dụng nước thường xuyên mới đạt trên 10m3/hộ/tháng.

Xã xây dựng nông thôn mới, đời sống người dân vùng cao được đổi mới, nhiều hộ gia đình trang sắm được máy giặt, toilet tiên tiến.

UBND xã Phong Dụ đã thành lập Ban Quản lý công trình cấp nước sạch cho dân theo đề án cấp nước sạch nông thôn của tỉnh. Ban quản lý do Phó Chủ tịch UBND xã phụ trách, công chức Địa chính xã nòng cốt và 3 lao động hợp đồng công việc. Xã Phong Dụ lập quy chế tạm thời về quản lý, vận hành và khai thác Hệ thống nước sạch tập trung của xã; trong đó, quy định mức thu phí sử dụng nước 3.000 đồng/m3, chi tiền công cho tổ quản lý vận hành, dao động trên 4,6 triệu đồng/người/ tháng, chi một số công việc phát sinh, sửa chữa nhỏ theo tỷ lệ thu bù chi được nhân dân đồng tình ủng hộ.

Các hộ dân rẻo cao miền núi, cư trú phân tán điện - nước về từng hộ có khó khăn, song xã Phong Dụ có 95% hộ dân đã được sử dụng nước sạch.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Quảng Ninh và huyện Tiên Yên thực tế cơ sở cấp nước sạch cho dân ở xã Điền Xá và xã Phong Dụ, đồng thời nghe ý kiến các chuyên gia thủy lợi, các chuyên gia sản xuất, cung cấp nước sạch tiêu dùng… Hội thảo khoa học về mô hình quản lý nước sạch khu vực nông thôn Quảng Ninh đã thống nhất được một số nội dung về cơ chế quản lý, vận hành, khai thác nguồn nước phục vụ nhu cầu nhân dân khu vực nông thôn. Xây dựng nông thôn mới, đời sống nông dân phải được đổi mới, chất lượng đời sống phải được nâng cao.