• Quảng Ninh: UBND tỉnh chỉ đạo bồi thường cho Xí nghiệp Tập thể thương binh Quang Minh xong trước ngày 13/7
• Trả lời Xí nghiệp Tập thể thương binh Quang Minh về việc bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng tại Quảng Ninh
• Thủ tướng thăm Xí nghiệp tập thể thương binh Quang Minh - Hải Phòng

(Xây dựng) - Chiến tranh đã đi qua hơn nửa thế kỷ, nhưng hậu quả của nó đã để lại trên đất nước ta là khôn lường. Còn biết bao liệt sĩ chưa được quy tập, hậu quả của chất độc màu da cam và đặc biệt là những người lính sau trận chiến sống sót trở về mang trên mình đầy thương tích nhưng đời sống còn gặp muôn vàn khó khăn. Vấn đề đó đặt ra cho cả xã hội trách nhiệm phải chăm lo cho họ, đó là sự đền ơn đáp nghĩa. Hàng năm, cứ đến ngày 27/7 toàn xã hội lại rộ lên những việc làm đền ơn đáp nghĩa của các tổ chức cá nhân và năm nay cũng vậy.

Nhưng thật phản cảm, đúng ngày này hơn 200 thương binh thuộc Xí nghiệp Tập thể Thương binh Quang Minh - Hải Phòng lại viết đơn lên Thủ tướng kêu cứu vì sự vô trách nhiệm của UBND tỉnh Quảng Ninh khi lấy đi quyền lợi sống chính đáng của họ. Tuy nhiên đã gần 10 năm chờ đợi vẫn không được giải quyết.

Qua nghiên cứu đơn, chúng tôi không thể hình dung nổi tại sao điều đó lại có thể xảy ra. Một việc tưởng chừng như thật đơn giản và sẽ được giải quyết kịp thời, nhất là với những đối tượng là thương binh.

Xí nghiệp tập thể Thương binh Quang Minh trong ngày truyền thống 27/7.

Cụ thể, từ năm 2010, để thực hiện đầu tư xây dựng Trung tâm Thể thao vùng Đông Bắc tỉnh Quảng Ninh, UBND tỉnh Quảng Ninh đã thu hồi nhiều diện tích đất, trong đó có 31,9ha đất của Tổ hợp Hải Ninh và 69 thương binh đã góp vốn đầu tư nuôi trồng thủy sản qua hàng chục năm trên diện tích này. Trong khi việc thu hồi các khu đất bên cạnh được bồi thường với giá rất cao và kịp thời thì 31,9ha đất của anh em thương binh đã không được UBND tỉnh bồi thường. Mặc dù anh em đã kêu cứu nhiều nơi, nhiều cơ quan của UBND tỉnh nhưng tất cả vẫn rơi vào im lặng.

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã viết về Giám đốc Trần Hồng Quảng

Ngày 07/12/2017, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Văn bản số 6649/BTNMT-TTr trả lời UBND tỉnh Quảng Ninh: Theo quy định của pháp luật thì diện tích 31,9ha đất nuôi trồng thủy sản của Tổ hợp Hải Ninh được bồi thường. Về giá bồi thường, ngày 28/3/2018 Chánh Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Văn bản số 170/TTr.P2 trả lời Xí nghiệp tập thể thương binh Quang Minh: “Việc xác định giá đất bồi thường do UBND tỉnh Quảng Ninh xác định giá cụ thể tại thời điểm bồi thường theo khoản 3, điểm đ khoản 4 điều 114 Luật Đất đai năm 2013”.

Vì không rõ về pháp luật hay một lý do nào đó mà UBND tỉnh Quảng Ninh im lặng nhiều năm. Nhưng đến nay thì các văn bản giải thích, hướng dẫn của cấp trên về việc bồi thường và đơn giá đất đã rõ, tại sao không giải quyết?

Đến ngày 2/7/2018, Chánh văn phòng UBND tỉnh Quảng Ninh đã ký Văn bản số 4567/UBND-TM2 thông báo ý kiến của Chủ tịch UBND tỉnh: Giao Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND TP Hạ Long ứng ngân sách thành phố để chi trả tiền bồi thường cho Tổ hợp nuôi trồng thủy sản Hải Ninh (Xí Nghiệp tập thể thương binh Quang Minh) trước ngày 13/7 năm 2018 và báo cáo UBND tỉnh trước 15/7/2018.

Nghe ra thì sự chỉ đạo thật quyết liệt, thật có trách nhiệm nhưng tới hôm nay đã là ngày 27/7 mà tất cả vẫn là con số không? Giải thích vấn đề này như thế nào? Theo chúng tôi, khi nghiên cứu văn bản này không hiểu những người ra văn bản, những người tham mưu có hiểu biết pháp luật không? Hay có sự cố tình tiếp tục đá quả bóng cho cấp dưới, mà cấp dưới lại không có cơ sở pháp luật để thực hiện. Và rồi câu chuyện lại chìm vào sự im lặng nhiều năm tiếp theo chăng?

Cuối cùng sẽ không ai chịu trách nhiệm vì:

Thứ nhất, Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND TP Hạ Long không có cơ sở pháp luật để ứng tiền bồi thường cho Xí nghiệp tập thể thương binh Quang Minh. Trách nhiệm chính của ông Chủ tịch UBND tỉnh đã được quy định tại Điều 114 Luật đất đai 2013 mà Thanh tra Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hướng dẫn.

Theo đó, chính ông Chủ tịch UBND tỉnh phải có trách nhiệm thành lập Hội đồng thẩm định giá đất trên cơ sở kết quả định giá của một đơn vị có tư cách pháp nhân, sau đó ông Chủ tịch tỉnh có trách nhiệm ký quyết định về giá trị bồi thường 1m2 đất và các chính sách hỗ trợ kèm theo. Lúc đó mới giao Sở này, Sở kia thì họ mới có thể thực hiện được. Tại sao lại có một văn bản lơ lửng kiểu vậy?

Trung tâm thể thao vùng Đông Bắc.

Thứ hai, kinh phí bồi thường giải phóng mặt bằng được xác định trong tổng mức đầu tư công trình. Chủ tịch UBND tỉnh phải ban hành quyết định bổ sung tổng mức đầu tư xây dựng công trình. Chủ đầu tư là cơ quan đại diện theo pháp luật của công trình Trung tâm thể thao vùng đông bắc tỉnh Quảng Ninh có trách nhiệm chi trả phần giá trị bồi thường này. Giao việc như ông Chủ tịch thì ai dám thực hiện?

Thứ ba, tỉnh Quảng Ninh là một tỉnh có tăng trưởng kinh tế hàng năm tương đối tốt (theo báo cáo hàng năm) nhưng chưa đến mức công trình “cá mập” là trung tâm quy hoạch, triển lãm, hội chợ… của tỉnh đầu tư hàng ngàn tỷ đồng vừa khánh thành đưa vào sử dụng nhưng hầu như chưa được khai thác hết. Thế mà một Trung tâm thể thao vùng Đông bắc tỉnh Quảng Ninh ra đời cũng tiêu tốn cả ngàn tỷ đồng được đổi bằng những “mảnh đất vàng” của thành phố bên bờ di sản thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long.

Điều đáng nói là tại những “mảnh đất vàng” kia chủ đầu tư đã xây nhà liền kề, biệt thự chuyển giao cho các nhà đầu tư thứ cấp chuẩn bị đưa vào kinh doanh thì công trình to lớn này vẫn chưa thấy tổ chức được một sự kiện nào đình đám xứng tầm với công năng theo dự án. Vậy hiệu quả sau đầu tư ra sao? Liệu có lãng phí, thất thoát không, trách nhiệm thuộc về ai?

Hiệu quả đầu tư thì đã rõ nhưng hậu quả cũng khôn lường. Một trong những hậu quả đó là hàng trăm thương binh đời sống gặp khó khăn vì mảnh đất hy vọng để sản xuất, sinh sống không còn nữa. Việc bồi thường, hỗ trợ của Nhà nước theo quy định của pháp luật đối với họ lại rơi vào im lặng hàng chục năm nay. Trong số những thương binh này có người vết thương tái phát đã vĩnh viễn ra đi chỉ còn kịp dặn vợ con đi đòi “món nợ” của tỉnh Quảng Ninh.

Đề nghị ông Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh thu lại văn bản, “quả bóng” ông vừa đá và thực hiện đúng trách nhiệm của mình theo quy định của pháp luật để trả lại sự công bằng cho các thương binh, những người mà nhân dân cả nước đang tôn vinh tại Xí nghiệp tập thể Thương binh Quang Minh.