(Xây dựng) - Ngày 30/1/2023, Thanh tra Bộ Xây dựng đã ban hành Kết luận Thanh tra về việc thực hiện dành quỹ đất để đầu tư, phát triển nhà ở xã hội (NOXH) và công tác quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư trên địa bàn tỉnh Long An (giai đoạn từ 1/1/2016 tới 31/12/2021). Qua Kết luận Thanh tra, Thanh tra Bộ đã chỉ ra nhiều vi phạm.

Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng đề nghị UBND tỉnh Long An tổ chức kiểm điểm trách nhiệm theo quy định đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan thuộc diện quản lý của UBND tỉnh để xảy ra các tồn tại, vi phạm.

Không hoàn thành chỉ tiêu xây dựng NOXH

Cụ thể, theo Kết luận Thanh tra số 08/KL-TTr, UBND tỉnh Long An đã không hoàn thành các chỉ tiêu xây dựng mới NOXH theo Kế hoạch phát triển NOXH giai đoạn 2016 – 2020 và Kế hoạch phát triển nhà ở năm 2021.

Trong kế hoạch phát triển NOXH giai đoạn từ 2016 - 2020, tỉnh Long An không có các nội dung theo quy định như: không xác định diện tích xây dựng NOXH theo từng năm, diện tích sàn xây dựng NOXH để cho thuê, diện tích đất để xây dựng từng loại nhà ở nêu trong kế hoạch, các hình thức xây dựng. Giai đoạn 2016 - 2020 cũng không ban hành kế hoạch phát triển NOXH hàng năm, vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 15 Luật Nhà ở số 65/2014/QH13.

Đối với việc phê duyệt chương trình phát triển nhà ở giai đoạn 2020 - 2025 định hướng đến 2030, UBND tỉnh Long An cũng không xác định chỉ tiêu về số lượng, diện tích sàn nhà ở xây dựng mới của từng loại nhà, vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP.

UBND tỉnh Long An cũng chậm ban hành Kế hoạch phát triển nhà ở 5 năm giai đoạn 2021 - 2025, kế hoạch phát triển nhà ở năm 2021 - 2022 so với thời gian quy định phải phê duyệt, vi phạm quy định tại điểm b khoản 2 Điều 4 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP.

Trong kế hoạch phát triển nhà ở năm 2021 - 2022, UBND tỉnh Long An cũng không có nội dung xác định diện tích sàn xây dựng NOXH để cho thuê.

Ngoài ra, chỉ tiêu giai đoạn 2016 - 2020 có thêm 5.702 căn nhà ở dành cho các đối tượng xã hội. Tuy nhiên trên thực tế, giai đoạn 2016 - 2020, toàn tỉnh Long An chỉ xây dựng mới được 298 căn NOXH và 1.283 căn nhà ở cho công nhân, đạt 27,7% theo chương trình đã duyệt. Kế hoạch phát triển nhà ở tỉnh Long An năm 2021 là đầu tư 2.500 căn NOXH với tổng diện tích 150.000m2 sàn nhưng thực tế, năm 2021 không có căn NOXH nào được đưa vào sử dụng, đạt 0% kế hoạch đã được duyệt.

10 đồ án quy hoạch không xác định diện tích đất để xây dựng NOXH

UBND thành phố Tân An phê duyệt 8 đồ án quy hoạch phân khu đô thị gồm: Quy hoạch phân khu phường Lợi Bình Nhơn; quy hoạch phân khu phường Bình Tâm; quy hoạch phân khu khu dân cư thương mại, dịch vụ thành phố Tân An; quy hoạch phân khu dọc hai bên tuyến đường vành đai thành phố Tân An; quy hoạch phân khu hai bên sông Bảo Định; quy hoạch phân khu hai bên đường vành đai trong thành phố Tân An; quy hoạch phân khu hai bên tuyến đường Hùng Vương; quy hoạch phân khu hai bên sông Vàm Cỏ Tây. Tuy nhiên, quyết định phê duyệt đồ án và bảng tổng hợp quy hoạch sử dụng đất trong bản vẽ tổng mặt bằng sử dụng đất của 8 đồ án, phần nội dung quy hoạch sử dụng đất không có nội dung xác định diện tích dành cho NOXH.

UBND huyện Bến Lức và UBND huyện Đức Hòa khi phê duyệt đồ án quy hoạch phân khu đô thị thị trấn Bến Lức, đồ án quy hoạch phân khu thị trấn Hậu Nghĩa, phần nội dung quy hoạch sử dụng đất cũng không có nội dung xác định diện tích dành cho NOXH.

Hành vi này đã vi phạm quy định tại khoản 6 Điều 4 Nghị định số 11/2013/NĐ-CP quy định “đất dành cho xây dựng NOXH và nhà ở tái định cư phải được xác định ngay khi lập và phê duyệt đồ án quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết” và quy định tại khoản 1 Điều 56 Luật Nhà ở…

Quy hoạch tổng thể Khu đô thị Sân bay thị xã Kiến Tường tổng diện tích 150ha.

Nhiều dự án không dành 20% diện tích đất ở để xây dựng NOXH

Theo Kết luận Thanh tra, Thanh tra Bộ Xây dựng đã tiến hành thanh tra diện tích đất để xây dựng NOXH tại thời điểm lập, thẩm định và phê duyệt đồ án quy hoạch tỷ lệ 1/500 tại 50 đồ án.

Trong tổng số 50 đồ án quy hoạch chi tiết đô thị có 32 dự án không phải dành quỹ đất để xây dựng NOXH. Còn lại 18 đồ án được phê duyệt tại khu vực đô thị là đô thị loại II và khu vực được quy hoạch đô thị loại II phải dành 20% đất để xây NOXH.

Trong 18 đồ án đó, có 11 đồ án quy hoạch đô thị không xác định diện tích đất để xây dựng NOXH khi phê duyệt quy hoạch chi tiết, 6 đồ án có xác định diện tích đất để xây dựng NOXH và 1 dự án đến thời điểm thanh tra chưa được phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết.

Cụ thể, tại Dự án Khu đô thị Sân bay (phường 1, thị xã Kiến Tường) phê duyệt quy hoạch chi tiết tại Quyết định số 1351/QĐ-UBND ngày 15/5/2014 của UBND thị xã Kiến Tường, chủ đầu tư chỉ dành 2,24% tổng diện tích đất để xây dựng NOXH.

Trong khi đó, tại khoản 1 Điều 5 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP quy định: “Chủ đầu tư dự án phát triển nhà ở thương mại, dự án đầu tư phát triển đô thị phải dành 20% tổng diện tích đất ở trong các đồ án quy hoạch chi tiết hoặc tổng mặt bằng được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt, đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật dành để xây dựng NOXH”.

Như vậy, dự án này phải dành 735.460m2 diện tích quỹ đất để đầu tư xây dựng NOXH, nhưng chủ đầu tư và đơn vị phát triển chỉ dành 16.446m2. Do đó, dự án vi phạm quy định tại Nghị định số 100/2015/NĐ-C.

4/18 dự án không dành diện tích đất đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để phát triển NOXH là: Khu dân cư tái định cư Việt Hóa (thành phố Tân An); Tuyến phố thương mại cặp đường 3 tháng 2 nối dài (thị trấn Hậu Nghĩa, huyện Đức Hòa); Khu đô thị tại thị trấn Hậu Nghĩa (huyện Đức Hòa) do liên danh Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đô thị Sài Gòn và Công ty Phân phối - dịch vụ Saigontel thực hiện; Khu Bến Tre – dân cư Kiến Tường (thị xã Kiến Tường).

Như vậy, đối với việc dành 20% tổng diện tích đất trong các dự án đã được phê duyệt để xây dựng NOXH của các chủ đầu tư, chỉ có 4 dự án chủ đầu tư không dành 20% diện tích đất để xây dựng NOXH. Trong đó có 1 dự án là dự án Khu đô thị Sân bay chủ đầu tư chỉ dành 2,24% diện tích đất ở để xây dựng NOXH, không đủ diện tích theo yêu cầu.

Trong giai đoạn 2016 - 2021, UBND tỉnh Long An không rà soát, điều chỉnh, bổ sung quỹ đất dành để phát triển NOXH trong quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết đô thị. Điều này đã vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 30 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP.

Liên quan đến những vi phạm trên, Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng đề nghị UBND tỉnh Long An tổ chức kiểm điểm trách nhiệm theo quy định đối với cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan thuộc diện quản lý của UBND tỉnh để xảy ra các tồn tại, vi phạm.

Đồng thời, đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chuyên môn xác định số tiền tương đương giá trị quỹ đất 20% tại các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị do các chủ đầu tư đã nộp vào ngân sách dành để đầu tư phát triển NOXH…

Bên cạnh đó, giao cho cơ quan có chức năng rà soát những dự án chủ đầu tư lựa chọn hình thực nộp tiền tương đương giá trị quỹ đất ở 20% theo quy định, tính toán và xác định nghĩa vụ tài chính theo quy định pháp luật; đôn đốc, yêu cầu các đơn vị thực hiện khẩn trương, nghiêm túc nghĩa vụ tài chính, không làm thất thoát ngân sách Nhà nước…