(Xây dựng) - Mặc dù Chính phủ, các Bộ ngành Trung ương đã có nhiều các văn bản chỉ đạo, khuyến khích phát triển vật liệu không nung thay thế cho vật liệu nung. Tuy nhiên, tại các địa phương như Thanh Hóa loại vật liệu này vẫn chưa được người dân tin dùng?

Gạch xây không nung được sản xuất trên địa bàn tỉnh, phần lớn sản lượng được sản xuất là cung cấp cho công trình vốn ngân sách Nhà nước.

Theo Quyết định số 567/QĐ-TTg ngày 28/4/2010 của Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển vật liệu không nung đến năm 2020; Chỉ thị số 10/CT-TTg ngày 16/4/2012 tăng cường sử dụng vật liệu không nung, hạn chế sử dụng gạch đất sét nung.

Vật liệu không nung ra đời với những đặc tính ưu việt trong thiết kế xây dựng, tận dụng tối đa nguồn phụ phẩm dôi dư trong khai thác, sản xuất; góp phần làm giảm ô nhiễm môi trường, giảm thiểu khí phát thải gây hiệu ứng nhà kính; tiết kiệm nhiên liệu than, dầu, khí, điện… được xem là một trong những bước tiến mới trong lĩnh vực xây dựng và lộ trình dần thay thế cho loại gạch nung bằng đất sét.

Theo tìm hiểu của phóng viên, hiện nay trên địa bàn tỉnh có 52 cơ sở sản xuất gạch không nung với công suất thiết kế khoảng 1,2 tỷ viên/năm; phân bố trên địa bàn 24 huyện, thị xã, thành phố; sản phẩm sản xuất hàng năm đạt trung bình khoảng 400 triệu viên, các sản phẩm trước khi đưa ra thị trường đều được công bố chất lượng theo quy định của Bộ Xây dựng, qua công tác thanh tra, kiểm tra công trình xây dựng hàng năm cho thấy tỷ lệ sử dụng vào công trình cơ bản đáp ứng quy định tại Thông tư số 13/2017/TT-BXD của Bộ Xây dựng về Quy định sử dụng vật liệu xây không nung trong công trình xây dựng.

Trong năm 2021, đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng lớn đến tình hình phát triển kinh tế - xã hội toàn quốc nói chung và tỉnh Thanh Hóa nói riêng; đối với lĩnh vực đầu tư xây dựng, sản xuất vật liệu xây dựng trên địa bàn tỉnh cũng bị ảnh hưởng không nhỏ. Tuy nhiên, sản lượng sản xuất vật liệu xây dựng bình quân năm 2021 vẫn tăng trưởng nhẹ, một số sản phẩm vật liệu xây dựng tăng bình quân chung chủ yếu từ 2-7% so với cùng kỳ; thấp hơn kế hoạch dự kiến khoảng ≥ 10%; Riêng đối với sản phẩm gạch không nung năm 2021 giảm hơn năm 2020, như về sản lượng sản xuất giảm 1,68%, sàn lượng tiêu thụ giảm 6,12%.

Ông Lê Xuân Thanh, hiện đang xây dựng nhà tại phường An Hưng, thành phố Thanh Hóa đưa ra những ý kiến nhận xét của riêng mình, về một số hạn chế của gạch xây không nung, như độ cứng thấp, nặng và rất dễ thấm nước, nhưng thoát lại rất lâu, ảnh hưởng đến chất lượng công trình. Trong khi khí hậu miền Bắc thất thường, độ ẩm cao… nên tôi vẫn lựa chọn gạch nung cho công trình nhà mình.

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, ông Dương Quốc Chinh - Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng và Sản xuất vật liệu Quang Vinh (thị trấn Rừng Thông huyện Đông Sơn) cho biết: Công ty được xây dựng năm 2015, diện tích 01ha với 03 dây chuyền (công nghệ Italia) sản xuất gạch lát không nung và gạch xây không nung, sản phẩm gạch không nung được sản xuất trên địa bàn tỉnh là loại gạch xi măng (gạch bê tông cốt liệu), nguyên liệu sản xuất gồm: Xi măng, đá mạt, cát vàng và phụ gia. Công nghệ sử dụng theo công nghệ ép rung và công nghệ ép tĩnh được chế tạo tại các nước như: Trung Quốc, Việt Nam, Italia.

Nói về nguyên nhân gạch không nung vẫn chưa được người dân tin dùng, Giám đốc Công ty này lý giải: Phần nhiều do tâm lý tin dùng gạch truyền thống lâu nay của người dân, chưa chịu tiếp cận những đặc tính ưu việt của loại vật liệu mới. Hiện trên thị trường, nhiều loại gạch không nung sản xuất từ những công nghệ, dây chuyền thủ công, cho ra sản phẩm kém chất lượng vào thị trường làm ảnh hưởng uy tín, niềm tin của người dân vào gạch không nung…

Ông Nguyễn Trường Tam - Trưởng phòng quản lý vật liệu xây dựng, Sở Xây dựng Thanh Hóa cho rằng: Để thực hiện tốt việc phát triển sản xuất và sử dụng vật liệu xây không nung trên địa bàn tỉnh theo tinh thần chỉ đạo Chính phủ, Sở Xây dựng đã tham mưu cho Chủ tịch UBND tỉnh ban hành các quy định, chính sách khuyến khích phát triển.

Ông Dương Quốc Chinh - Giám đốc Công ty TNHH Xây dựng và Sản xuất vật liệu Quang Vinh giới thiệu sản phẩm gạch lát không nung Terrazzo.

Các đơn vị sản xuất vật liệu xây (gạch nung, gạch không nung) trên địa bàn tỉnh cơ bản đã thực hiện công bố hợp quy chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo quy định của Bộ Xây dựng; trong thời gian qua, chưa có công trình sự cố do sử dụng vật liệu xây không đảm bảo chất lượng.

Về khó khăn, đối với sản phẩm gạch không nung được sản xuất trên địa bàn tỉnh, phần lớn sản lượng được sản xuất là cung cấp cho công trình vốn ngân sách Nhà nước, một phần là do đại dịch Covid-19 đã ảnh hưởng đến nhân lực lao động, khả năng sản xuất của các đơn vị, một phần là nguồn vốn đầu tư công giảm đối với công trình kiến trúc, còn đối với các công trình dân sinh do thói quen sử dụng gạch nung truyền thống, nên việc sử dụng gạch không nung chủ yếu là xây móng công trình và công trình phụ.