(Xây dựng) - Thực hiện Chỉ thị số 08-CT/TU ngày 10/10/2003 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Thanh Hóa khóa XV, đến nay, tỉnh Thanh Hóa đã bố trí được 812 nhà ở cho đồng bào nghèo sinh sống trên sông ở các huyện Hà Trung, Thường Xuân, Triệu Sơn, Hoằng Hóa, Yên Định…

Ngôi nhà của ông Lê Xuân Lam tại thôn Duyên Lộc, xã Định Hải, huyện Yên Định.

Theo thống kê của Huyện ủy Yên Định, tính đến tháng 8/2022, toàn huyện có 138/179 hộ nghèo sinh sống trên sông thuộc diện được cấp đất ở, hỗ trợ xây dựng nhà ở ổn định, với tổng kinh phí làm nhà gần 33 tỷ đồng. Các hộ được cấp đất ở vị trí thuận lợi, tiện cho việc đi lại, buôn bán, làm ăn. Đến nay, các hộ đã không chỉ thoát được nghèo bền vững, mà còn vươn lên làm giàu.

Ông Lê Xuân Lam, trú tại thôn Duyên Lộc, xã Định Hải, huyện Yên Định không dấu được niềm vui cho biết: “Năm 2009, gia đình tôi được chính quyền địa phương, bố trí cho hơn 100m2 đất cạnh bờ sông Mã và được hỗ trợ một phần tiền làm nhà. Nhà có 5 nhân khẩu chen chúc trên chiếc thuyền khoảng chục mét vuông. Được lên bờ, vợ chồng tôi bảo nhau phải cố gắng cho con có điều kiện tốt nhất để đến trường, có kiến thức sẽ không vất vả như bố mẹ chúng nó. Có được ít vốn tích lũy, cùng với hỗ trợ của Nhà nước, gia đình làm được cái nhà để che mưa, che nắng. Địa phương giao cho mấy sào ruộng để cày cấy, lúc nông nhàn thì lại ra sông kiếm con tôm, con cá cải thiện. 3 đứa con được đến trường đi học...”.

Hàng trăm hộ dân sinh sống trên sông mong sớm được lên bờ.

Cách nhà ông Lam khoảng 80m là ngôi nhà 2 tầng khang trang của hộ bà Nguyễn Thị Xuân. Gia đình bà Xuân kém may mắn hơn các hộ gia đình khác, chồng bà mất sớm sau một trận cảm nặng, để lại cho bà 3 đứa con thơ. Sau đó, bà cất một căn nhà cấp 4 từ nguồn hỗ trợ của Nhà nước và tích cóp của gia đình, đủ chỗ cho 4 mẹ con rau cháo nuôi nhau.

Không phụ lòng mẹ vất vả sớm hôm, 3 cô con gái thương mẹ cố gắng học tập. Lần lượt 3 chị em vào Đại học, chị lo cho em và cứ thế, hiện tại cả 3 chị em đã có công ăn việc làm ổn định. Đầu năm 2022, cả 3 chị em về xây căn nhà 2 tầng cho mẹ.

Trao đổi với ông Nguyễn Văn Biện - Bí thư Huyện ủy Thiệu Hóa cho biết: “Triển khai Chỉ thị số 08 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, xã Thiệu Vũ rà soát có 172 hộ thuộc sinh sống trên sông. Đến nay, có 100 hộ đã được cấp đất, hỗ trợ xây nhà ổn định, nhiều hộ kinh tế khá trong xã. Mới đây, sau khi rà soát, xã có 72 hộ đang sinh sống trên sông nước, trong đó có 20 hộ đăng ký hộ khẩu ở xã khác, còn 27 đủ điều kiện, xã đã có hồ sơ báo cáo cấp trên sẽ được cấp đất, hỗ trợ xây nhà trong thời gian tới, còn 25 hộ là do tách hộ nên không đủ điều kiện cấp đất theo quy định”.

Tuy nhiên, vẫn còn hàng trăm hộ dân sinh sống trên sông mong sớm được lên bờ. Mong ước của người dân sắp trở thành hiện thực khi các cấp chính quyền địa phương đang gấp rút thực hiện kiểm đếm, rà soát, bố trí tái định cư, hỗ trợ làm nhà và chuyển đổi nghề.

Theo số liệu thống kê, đến nay, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa vẫn còn 324 hộ đồng bào sinh sống trên sông cần được hỗ trợ về đất ở và kinh phí xây dựng nhà ở tại thành phố Thanh Hóa và các huyện: Thọ Xuân, Thiệu Hóa, Yên Định, Vĩnh Lộc, Thạch Thành, Cẩm Thủy.

Trong đó, có 308 hộ là đồng bào công giáo, 53 hộ đã được cấp đất nhưng chưa có điều kiện làm nhà ở, 271 hộ chưa có cả đất ở và nhà ở. Đời sống của các hộ đồng bào sinh sống trên sông còn gặp nhiều khó khăn, chủ yếu là các hộ nghèo, thu nhập thấp; cuộc sống trên sông không ổn định, tiềm ẩn nguy cơ cao rủi ro về tính mạng và tài sản.

Sau khi bố trí được đất tái định cư cho các hộ, việc hỗ trợ làm nhà từ nguồn của ngân sách tỉnh, chính quyền địa phương, xã hội hóa và nguồn tự có của các hộ dân. Bà con trong xóm thì hỗ trợ công, mỗi ngày giúp một tay. Về lâu dài, cần thống kê, phân loại cụ thể số lượng người trong từng độ tuổi. Từ đó tạo sinh kế phù hợp với giới tính, tuy duy, khả năng của từng gia đình, cá nhân. Làm sao để người dân lên bờ sớm hòa nhập cuộc sống, có công ăn việc làm, trẻ em được đến trường.

Theo thống kê của Huyện ủy Yên Định, tính đến tháng 8/2022, toàn huyện có 138/179 hộ nghèo sinh sống trên sông thuộc diện được cấp đất ở, hỗ trợ xây dựng nhà ở ổn định.

Để hỗ trợ cho 324 hộ nghèo sinh sống trên sông sớm lên bờ định cư ổn định, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Đỗ Trọng Hưng đã có kết luận và được Văn phòng tỉnh ủy Thanh Hóa ra Thông báo số 129-TB/VPTU ngày 18/4/2022: Chỉ đạo Ban Cán sự Đảng UBND tỉnh, rà soát, bổ sung, điều chỉnh các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất để bố trí quỹ đất xây dựng khu tái định cư và giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, việc miễn, giảm tiền sử dụng đất ở cho đồng bào nghèo sinh sống trên sông; chỉ đạo các địa phương còn các hộ nghèo sinh sống trên sông tập trung cao cho công tác lãnh đạo chỉ đạo.