(Xây dựng) - Công trình nhà ở riêng lẻ sau khi cải tạo, sửa chữa bị “biến tướng” thành hàng quán để kinh doanh thương mại; công trình bến bãi không phép ngang nhiên hoạt động nhiều năm nhưng không bị xử lý. Đó là thực trạng đang tồn tại trên đường Đinh Thị Thi, phường Hiệp Bình Phước (thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh) khiến dư luận đặt nhiều “dấu hỏi” trong công tác quản lý trật tự xây dựng đối với chính quyền địa phương.

Đường Đinh Thị Thi (đoạn giao Quốc lộ 13) dẫn vào Khu đô thị Vạn Phúc.

Đường Đinh Thị Thi (đoạn từ Quốc lộ 13 đi vào tiếp giáp với Khu đô thị Vạn Phúc) nằm trên địa phận phường Hiệp Bình Phước, thành phố Thủ Đức, Thành phố Hồ Chí Minh có chiều dài khoảng 250m. Chỉ một đoạn ngắn, thế nhưng theo người dân địa phương, đây là đoạn đường tồn tại nhiều công trình vi phạm trật tự xây dựng nhất khu vực.

Công trình nhà ở cải tạo, sửa chữa thành hàng quán

Đầu năm 2023, ông N.Đ.T. một hộ dân ngụ trong con hẻm thuộc phường Hiệp Bình Phước tiến hành cải tạo, sửa chữa nhà ở. Theo ông T. thời điểm thi công do làm không đúng giấy phép nên gia đình ông bị cán bộ địa chính “tuýt còi”, buộc tháo dỡ phần công trình sai phạm.

Chỉ tay về phía công trình Nhà hàng Thuỷ Trúc (số 68 Đinh Thị Thi) có diện tích cả trăm m2, với kết cấu cột sắt, mái bạt, vách tôn, ông T. bức xúc so sánh: “Công trình Nhà hàng Thuỷ Trúc này trước đây cũng là nhà ở, nhưng sau khi họ xin sửa chữa cải tạo thì giờ biến thành quán nhậu to vật vã mà chẳng thấy ai phát hiện, xử lý gì. Trong khi người dân sống trong hẻm như tôi làm sai cái lỗi nhỏ xíu là ngay lập tức bị chính quyền đến tận cửa”.

Công trình Nhà hàng Thuỷ Trúc (số 68 Đinh Thị Thi) sau khi cải tạo, sửa chữa biến tướng thành nhà hàng.

Cũng theo ông T. công trình Nhà hàng Thuỷ Trúc ở số 68 Đinh Thị Thi chỉ là một trường hợp tiêu biểu của thực trạng nhà ở riêng lẻ bị thay đổi công năng thông qua “tuyệt chiêu sửa chữa, cải tạo”. Ngoài các công trình nhà ở bị thay đổi công năng, trên đường Đinh Thị Thi còn tồn tại nhiều công trình không phép, sai phép khác nhưng chính quyền hình như không hề hay biết.

Từ thông tin người dân cung cấp, đi hết một vòng đường Đinh Thị Thi, dọc hai bên đường phóng viên thống kê sơ sơ có hơn 10 công trình nhà ở được xây dựng theo kết cấu cột sắt, mái bạt, vách tôn để kinh doanh hàng quán. Các công trình này đều nằm trên mặt tiền đường lớn Đinh Thị Thi. Trong đó, các công trình vốn dĩ là nhà ở như công trình Quán Cô Heo (số 13 Đinh Thị Thi), công trình quán Bê thui Vạn Phúc (số 34 Đinh Thị Thi), công trình nhà hàng Thuỷ Trúc (số 68 Đinh Thị Thi)… tất cả đều trở thành hàng quán sau khi gia chủ được UBND phường Hiệp Bình Phước cho phép cải tạo, sửa chữa.

Công trình quán Bê thui Vạn Phúc (số 34 Đinh Thị Thi) được cải tạo thành quán nhậu.

Để có thông tin khách quan, phóng viên đã liên hệ UBND phương Hiệp Bình Phước để xác minh, trả lời phóng viên 789club ios , ông Nguyễn Quang Chi - Chủ tịch UBND phường Hiệp Bình Phước khẳng định, những công trình nêu trên là những công trình nhà ở được cấp phép sửa chữa, cải tạo. Thế nhưng, công trình nhà ở tại sao lại “biến tướng” thành hàng quán kinh doanh với kết cấu trụ sắt, mái bạt… thì ông Chi không nói tới.

Theo khoản g, h, Điều 89 Luật Xây dựng năm 2014, đối với những công trình xin phép sửa chữa, cải tạo, thẩm quyền thuộc UBND cấp phường và đây là trường hợp được miễn giấy phép xây dựng theo Luật Xây dựng. Tuy nhiên, nội dung sửa chữa, cải tạo phải theo đúng hiện trạng hiện hữu, không được cơi nới, không được thay đổi kết cấu chịu lực hoặc tăng diện tích sử dụng…

Như vậy, với những công trình đã được cấp giấy phép xây dựng với nội dung nhà ở riêng lẻ nhưng chủ đầu tư công trình tự ý thay đổi công năng sử dụng biến thành nhà hàng, quán nhậu là vi phạm quy định của Luật Xây dựng (khoản 4, Điều 12 về các hành vi bị nghiêm cấm xây dựng công trình không đúng theo nội dung giấy phép xây dựng được cấp).

Công trình không phép, sai phép ngang nhiên hoạt động

Trong văn bản trả lời phóng viên 789club ios liên quan đến các công trình vi phạm trật tự xây dựng trên đường Đinh Thị Thi, ông Nguyễn Quang Chi - Chủ tịch UBND phường Hiệp Bình Phước cho biết, do ảnh hưởng của việc thi công, xây dựng tuyến đường Đinh Thị Thi nên các hộ dân dọc hai bên tuyến đường tiến hành tháo dỡ, bàn giao mặt bằng. Sau đó sửa chữa cải tạo nhà theo hiện trạng cũ và xây dựng theo giấy phép xây dựng được cấp.

Công trình Cơ sở ô tô Thành Nam (số 56 Đinh Thị Thi) có kết cấu trụ sắt, mái bạt, vách tôn không phép.

Lập luận là vậy, thế nhưng khi nói đến Cơ sở ô tô Thành Nam (số 56 Đinh Thị Thi) hiện đang kinh doanh bến bãi đỗ xe ôtô, xe khách. Chủ tịch UBND phường Hiệp Bình Phước chỉ cho biết: “Hiện trên khu đất có cột sắt, mái bạt di động để làm bãi xe cho khu dân cư xung quanh nhằm hạn chế đậu xe, để xe trên lề đường, lòng đường, tránh gây mất an ninh trật tự và cản trở lối đi công cộng. Vị trí thuộc quy hoạch đất nhóm nhà ở xây dựng mới thấp tầng theo bản đồ quy hoạch phân khu 1/2000 khu dân cư dọc Quốc lộ 13, phường Hiệp Bình Phước được phê duyệt theo Quyết định số 6180/QĐ-UBND ngày 4/12/2012 của UBND Thành phố Hồ Chí Minh. Hiện đang kinh doanh dịch vụ”. Ngoài ra, ông Chi không hề nhắc đến công trình này có được cấp phép xây dựng hay không, và nếu được cấp phép xây dựng thì xây dựng loại công trình nào?

Rõ ràng theo cách trả lời này, ông Nguyễn Quang Chi đang ngầm thừa nhận công trình Cơ sở ôtô Thành Nam (số 56 Đinh Thị Thi) là công trình không phép. Thế nhưng, tại sao công trình này đến nay vẫn đang hoạt động rầm rộ thì có lẽ chỉ có chủ nhân Cơ sở ôtô Thành Nam mới biết câu trả lời.

Nhiều công trình nhà ở biến tướng thành hàng quán để kinh doanh.

Thực tế trong nhiều ngày đi xác minh, tìm hiểu thông tin về các công trình vi phạm trật tự xây dựng trên đường Đinh Thị Thi, ngoài những công trình không phép, công trình nhà ở bị “biến tướng” thành hàng quán sau khi cải tạo, sửa chữa thì cũng có không ít những công trình nhà ở được cấp phép xây dựng tạm thời nhưng xây dựng sai phép, “biến tướng” thành hàng quán để kinh doanh hoạt động sai công năng.

Đa số những công trình nhà ở được cấp phép xây dựng tạm thời này đều có điểm chung là thi công theo kết cấu vách tôn, trụ sắt và mái bạt nhằm cơi nới thêm diện tích để phục vụ mục đích kinh doanh thương mại. Các công trình nhà ở riêng lẻ được cấp Giấy phép xây dựng tạm thời nhưng “biến tướng” thành hàng quán để kinh doanh gồm: Công trình dịch vụ rửa và chăm sóc xe Gem Auto (số 36 Đinh Thị Thi), Nhà hàng hải sản Hoàng Gia (số 42 Đinh Thị Thi), công trình quán cà phê Hội Phố (số 60 Đinh Thị Thi).

Thế nhưng, điều kỳ lạ là đến nay, những công trình này vẫn ngang nhiên hoạt động mà không bị chính quyền hỏi đến?

Bất thường trong công tác quản lý địa bàn

Để có thông tin chính xác về công tác quản lý trật tự xây dựng trên đường Đinh Thị Thi, ngày 26/6/2023, phóng viên đến liên hệ UBND phường Hiệp Bình Phước để tìm hiểu thông tin. Đến ngày 10/7, UBND phường có văn bản trả lời một số nội dung liên quan. Văn bản do ông Nguyễn Quang Chi - Chủ tịch UBND phường Hiệp Bình Phước ký.

Công trình Nhà hàng Hoàng Gia (số 42 Đinh Thị Thi) có diện tích khoảng 300m2, có nhiều bất thường trong cấp phép.

Tuy nhiên, trong Văn bản số 822/UBND đề ngày 3/7/2023, UBND phường Hiệp Bình Phước phản hồi liên quan đến công trình Nhà hàng hải sản Hoàng Gia (số 42 Đinh Thị Thi) lại có nhiều bất thường đến khó hiểu. Theo đó, tại văn bản này ông Nguyễn Quang Chi cho biết, Nhà hàng hải sản Hoàng Gia có diện tích khoảng 300m2, nằm trên thửa đất số 524-885 tờ bản đồ số 84.

Theo ông Chi, công trình này có Giấy phép xây dựng có thời hạn số 1297/GPXD do UBND thành phố Thủ Đức cấp ngày 5/7/2022 và Giấy phép xây dựng có thời hạn số 1296/GPXD do UBND thành phố Thủ Đức cấp ngày 5/7/2023. Vị trí thuộc quy hoạch đất nhóm nhà ở xây dựng mới thấp tầng theo bản đồ quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 khu dân cư dọc Quốc lộ 13 phường Hiệp Bình Phước. Hiện đang kinh doanh quán ăn.

Văn bản trả lời có nhiều nội dung khó hiểu của UBND phường Hiệp Bình Phước.

Theo cách trả lời như trên của Chủ tịch UBND phường Hiệp Bình Phước, rõ ràng công trình Nhà hàng hải sản Hoàng Gia (số 42 Đinh Thị Thi) được xây dựng trên hai thửa đất số 524 và thửa số 885 tờ bản đồ số 84. Trước ngày 5/7/2023, công trình này chỉ có một Giấy phép xây dựng số 1297/GPXD được cấp ngày 5/7/2022 cho phần công trình trên thửa đất số 524. Đến ngày 5/7/2023, Giấy phép xây dựng 1296/GPXD mới được cấp cho phần công trình trên thửa đất số 885. Theo cách trả lời này, có thể thấy, trước ngày 5/7/2023, một phần công trình tại Nhà hàng hải sản Hoàng Gia (số 42 Đinh Thị Thi) nằm trên thửa đất số 885 tờ bản đồ số 84 được xây dựng trái phép.

Càng kỳ lạ hơn, trong Văn bản số 822/UBND của UBND phường Hiệp Bình Phước trả lời phóng viên đề ngày 3/7/2023, thế nhưng trong nội dung trả lời liên quan đến công trình Nhà hàng hải sản Hoàng Gia (số 42 Đinh Thị Thi) lại thể hiện nội dung “Giấy phép xây dựng có thời hạn số 1296/GPXD do UBND thành phố Thủ Đức cấp ngày 5/7/2023”. Điều này có nghĩa, UBND phường trả lời phóng viên trước khi Giấy phép xây dựng số 1296/GPXD được cấp 2 ngày.

Theo cách trả lời của UBND phường Hiệp Bình Phước, phải chăng chính quyền phương biết rõ những trường hợp này là xây dựng sai phép, không phép. Thế nhưng, Chủ tịch UBND phường vẫn cố tình “đánh lận con đen” để bào chữa cho những “lỗ hổng” trong công tác quản lý trật tự xây dựng đang tồn tại trên địa bàn phường do mình quản lý.

Phóng viên sẽ tiếp tục làm việc với UBND thành phố Thủ Đức để làm rõ các vấn đề liên quan đến công tác quản lý trật tự xây dựng trên đường Đinh Thị Thi nói riêng, và địa bàn phường Hiệp Bình Phước nói chung.

Chỉ thị số 23-CT/TU ngày 25/7/2019 của Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước về trật tự xây dựng trên địa bàn thành phố, trong đó xác định rõ: Nếu không lập lại trật tự xây dựng trên địa bàn các quận, huyện, thì chẳng những không thể thực hiện được chương trình chỉnh trang và phát triển đô thị giai đoạn 2016 - 2020 mà cũng không có cơ sở để xây dựng và thực hiện chương trình này trong giai đoạn 2020 - 2025.

Nguyên nhân khách quan của tình hình trên chủ yếu là nhu cầu nhà ở của người dân nhập cư. Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp ở nhiều nơi trong việc tuân thủ các quy định của pháp luật về đất đai, quy hoạch, xây dựng chưa quyết liệt, có nơi còn buông lỏng, xảy ra tiêu cực. Công tác kiểm tra, giám sát của các cấp ủy đảng ở nhiều nơi chưa đúng mức, chưa nhận trách nhiệm trước Nhân dân về tình trạng vi phạm pháp luật trong xây dựng và tiêu cực ở địa phương.

Ban Thường vụ Thành ủy đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về tăng cường công tác quản lý trật tự đô thị trên địa bàn thành phố; Các cấp ủy, tổ chức Đảng, chính quyền các cấp đã tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo lập lại trật tự xây dựng, nhưng tại một số quận, huyện, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng vẫn diễn ra phổ biến và có xu hướng phức tạp hơn.

Đối với các đối tượng vừa qua đã xây dựng và môi giới bán các công trình xây dựng không phép, sai phép với quy mô lớn, gây hậu quả nghiêm trọng cho người mua và trật tự đô thị, móc ngoặc với một số công chức thoái hóa để xây dựng và mua bán trái pháp luật, cần giao cơ quan có thẩm quyền thanh tra, kiểm tra, điều tra làm rõ và kết luận sai phạm, xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật.