(Xây dựng) - Vừa qua, dư luận cộm lên thông tin phường Hùng Thắng, thành phố Hạ Long để tình trạng người dân lấn chiếm đất rừng, xây dựng nhà ở trái phép, vì trật tự xây dựng đang cưỡng chế tháo dỡ.

Căn nhà bị cưỡng chế tháo dỡ của ông Lê Mạnh Hùng rộng 280m2 ở tổ 9c, khu 3 phường Hùng Thắng.

Phóng viên Báo điện tử Xây dựng thực tế hiện trường lại gặp những ý kiến khác nhau của chính người dân sinh sống lâu đời ở đây. Ông VV H, làm Bí thư chi bộ nhiều năm ở khu phố chỉ vào đống gạch vụn, dấu tích còn sót lại của toà nhà cao 2 tầng vừa bị cưỡng chế đánh sập: “Liệu đây có phải là tài sản xã hội không? Nó được xây lên bằng mồ hôi và cả nước mắt của người dân lao động”. Tôi thuận miệng tranh luận ngay, bất luận là ai làm trái cũng phải xử lý để giữ nghiêm phép nước, nhưng mặt khác cũng thận trọng nghe ngóng tâm tư, trắc ẩn từ người dân.

Trực quan, dư luận một vài tờ báo, trang mạng xã hội đã nêu không sai. Một phần vạt đồi thuộc tổ 9c khu 3, phường Hùng Thắng có xây nhà ở. Nhưng chỉ có 3 nhà mới xây, không phải là 6 nhà như thông tin ban đầu. Đất đúng là triền đồi nhưng không có cây rừng, 1 nhà mới xây còn kẹp trong khu dân cư cũ.

Ông Phạm Quang Thuận, chủ 1 trong 3 căn nhà trong diện bị cưỡng chế tháo dỡ, diện tích 160,6m2 rầu rầu: Nhà tôi bị tiếng oan lấn chiếm đất rừng, thực tế được Nhà nước cấp bìa đỏ đàng hoàng; đồng thời cho xem tính pháp lý trên thửa đất số 103 này. Tờ bản đồ số 11 rành rành ghi: Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số CH 27334 ngày 24/12/2018, trong đó có đất ở do UBND thành phố Hạ Long cấp.

Ông Phạm Quang Thuận cho biết: “Tôi xây căn nhà này ở từ đầu đến nay. Khi mới khởi công, UBND phường có đến lập biên bản đình chỉ, xử phạt. Tôi nghĩ rằng đất chính chủ của mình có bìa đỏ hẳn hoi, nên chủ quan không cần xin phép tắc.Vắng chính quyền là xây dựng khẩn trương, xây cất được căn nhà còn đồng vay đồng nợ. Giờ chính quyền yêu cầu phải di cư, phá dỡ công trình vì xây nhà mà không có phép xây dựng, vợ chồng tôi cùng lũ con biết đi đâu về đâu!”

Còn căn nhà xây kẹp trong khu dân cư rộng 336m2 của bà Nguyễn Thị Mây, liền kề đã có nhà ở chả biết xóm làng hình thành từ bao giờ, đề nghị minh oan cho gia đình mình rằng không lấn chiếm đất rừng. Căn nhà của bà Nguyễn Thị Mây xây tại thửa đất số 621, tờ bản đồ số 11 (đã được UBND thành phố Hạ Long cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CH 29118 ngày 27/02/2019, diện tích 1.782,2m2; trong đó: đất ở tại đô thị 700,0m2, đất trồng cây lâu năm 1.082,2m2).

Còn căn nhà vừa bị cưỡng chế, đánh sập diện tích 280m2, xây dựng tháng 10/2019 của hộ ông Lê Mạnh Hùng. Nhà xây trên thửa đất số 106, tờ bản đồ số 11 (đã được UBND thành phố Hạ Long cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số CH00636 ngày 21/11/2011, diện tích 13.510,1m2 đất trồng cây lâu năm. Sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, ông Lê Mạnh Hùng đã chuyển mục đích sử dụng đất với diện tích 1000m2 từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở và được UBND thành phố cấp lại Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số CH00715 ngày 13/01/2012.

Thực tế, tổ 9 khu 3, phường Hùng Thắng đã hình thành khu dân cư từ ngày nơi đây còn là một xóm đảo, dân cư sống chủ yếu bằng nghề trồng cây lâm nghiệp. Hiện phần lớn diện tích đất đai nguyên thổ nằm trong quy hoạch khu dân cư tự xây. Mỏm đồi cao nhất, ngày 23/7/2018, UBND thành phố Hạ Long đã có Quyết định số 4007/QĐ-UBND, phê duyệt chi tiết tỷ lệ 1/500 khu biệt thự sinh thái nghỉ dưỡng cao cấp với diện tích 122,2ha cho Công ty TNHH Mặt trời Hạ Long làm chủ đầu tư.

Theo khoản 2, điều 89, Luật Xây dựng năm 2014, nhà ở thuộc đất phát triển đô thị, quy mô dưới 7 tầng, diện tích sàn dưới 500m2, đất có quy hoạch chi tiết 1/500 đã được Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt, thì người dân tự xây nhà ở được miễn thủ tục cấp giấy phép xây dựng.

Thổ đất có 3 căn nhà không có giấy phép xây dựng, chỉ có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất gắn liền với tài sản trên đất và diện tích đất ở đang bị cưỡng chế tháo dỡ ở tổ 9c, khu 3 phường Hùng Thắng.

Một chuyên gia ngành Xây dựng (hưu trí) ở phường Hùng Thắng cho biết: Từ khi Công ty TNHH tư vấn xây dựng Ánh Dương (Apollo Co.LTD) rục rịch đo vẽ, trắc địa... cho nhà đầu tư để quy hoạch khu biệt thự sinh thái, nghỉ dưỡng cao cấp trên quả đổi này, thì dưới chân đồi dân sẵn có đất bèn gấp rút xây dựng. Người thiếu nhà ở thì xây nhà ở, người có đất chưa ở đến thì xây kè cốt giữ đất, hòng đối phó với tình huống xấu, bị dự án lớn ăn hiếp. Và việc xây dựng có bụi bậm, ảnh hưởng ít nhiều đến các hộ lân cận.

Một thông tin chưa được kiểm chứng cho rằng, đây đó có tình trạng dự án lớn đè dự án bé theo kiểu giải phóng mặt bằng “tua không đồng”, bất bình đẳng, gây thiệt hại tiền của nhân dân và lãng phí tài sản xã hội.

Thực tế ở tổ 9 khu 3, phường Hùng Thắng không có ai lấn chiếm đất rừng, có 3 hộ xây dựng nhà ở không có giấy phép xây dựng. Hậu sự cần thận trọng, nhân văn, không nên nóng vội, xử lý sao cho đạt tình thấu lý.