(Xây dựng) - Đất kinh doanh, dịch vụ được xã cho thuê sai thẩm quyền, người dân sau đó xây dựng nhà, hàng quán kiên cố, khi bị phát giác quản lý lỏng lẻo, chính quyền cơ sở “than” khó xử lý vì quá thẩm quyền, người dân không hợp tác… là thực trạng đang diễn ra tại xã Nhân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

Căn nhà 02 tầng của ông Trần Văn Quý bị đình chỉ 01 lần nhưng vẫn thi công xong, đang vận hành sử dụng, không thuộc diện cưỡng chế phá dỡ.

Xã không cho thuê, ai dám làm

Việc buông lỏng trong lãnh đạo, quản lý, điều hành của cấp ủy đảng, chính quyền xã Nhân Trạch dẫn đến tình trạng 68 hộ dân tự ý lấn chiếm, sử dụng đất, xây công trình trái phép là điều rõ ràng, hiện hữu tại các thôn Nhân Quang, Nhân Tiến... được dân cư địa phương và UBND xã Nhân Trạch xác nhận.

Theo kết quả kiểm tra của Ủy ban kiểm tra huyện ủy Bố Trạch, giai đoạn 2004 - 2014, ở xã Nhân Trạch có 61 trường hợp vi phạm liên quan đến đất đai; giai đoạn 2014 - 2016 phát sinh thêm 07 trường hợp.

Từ đó, chúng tôi đã liên hệ với UBND xã Nhân Trạch để làm rõ việc có sự hỗ trợ của chính quyền xã hay do người dân tự ý xâm chiếm đất đai?

Trụ sở UBND xã Nhân Trạch.

Ông Nguyễn Văn Nghị - Chủ tịch UBND xã Nhân Trạch thông tin: Đúng là có hiện tượng người dân tự ý lấn chiếm, sử dụng đất, xây dựng công trình trái phép. Các lô đất này đã được rà soát, xác định mốc thời gian xây dựng công trình. Đây là lỗi của người dân, cũng như khâu quản lý còn bất cập của các cán bộ lúc đương nhiệm. Trong tất cả, có 12 hộ được yêu cầu phá dỡ, khắc phục nguyên trạng ban đầu: có 9 hộ đã phá, còn 3 hộ vận động bất thành, có khiếu nại tố UBND huyện Bố Trạch, hiện thẩm quyền xử lý các trường hợp này đã vượt cấp, cấp tỉnh mới đủ thẩm quyền chứ chính quyền cấp xã không đảm đương nổi.

Khi được đề nghị làm rõ việc dựa vào cơ sở pháp lý nào để Ban Thường vụ Đảng ủy xã cho người dân thuê đất kinh doanh, dịch vụ thời gian từ 1 đến 5 năm? Chủ tịch UBND xã Nhân Trạch cho hay: Chúng tôi không dựa vào cơ sở pháp lý nào cả, cũng không ra các văn bản cho thuê đất, chỉ là xác nhận các đơn đề nghị thuê đất của người dân để giải quyết các khó khăn trong công ăn việc làm của họ, đồng thời giao đất thực địa. Việc này diễn ra qua nhiều năm, bản thân tôi mới nhận chức Chủ tịch vào năm 2017, nên sự tình không nắm kỹ. Cán bộ địa chất là ông Nguyễn Bá Chất không nắm kỹ Luật Đất đai, giao đất sai thẩm quyền đã bị kỷ luật.

Đơn xin thuê đất có bút phê của lãnh đạo xã Nhân Trạch.

Tuy nhiên, những giải trình của chính quyền xã này chỉ mới là một phần của sự thật, bởi lẽ, người dân cung cấp cho các cơ quan chức năng phiếu thu tiền thuê đất, đơn cho thuê đất của Ban Thường vụ Đảng ủy xã Nhân Trạch, có bút phê của Chủ tịch UBND xã, mà trực tiếp là ông Nguyễn Văn Nghị.

Theo đại bộ phận dân cư bị ảnh hưởng, đúng là vì nhu cầu làm ăn cần mặt bằng nên có thuê đất, nộp phí đầy đủ cho xã. Chính quyền xã chấp thuận thì mới làm được, chứ lén lút mà xâm phạm đất đai thì bị đình chỉ ngay. Trách nhiệm đầu tiên là ở chính quyền xã, thông tin không đầy đủ cho dân cư; khi có tố giác sai phạm thì phủi bỏ.

Thiệt hại trong dân ai chịu trách nhiệm?

Sau Kết luận số 73 của Ủy ban kiểm tra Huyện ủy, ngày 30/9/2019, UBND huyện Bố Trạch ban hành các Quyết định cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả đối với 02 hộ dân gồm ông Lê Văn Huê (thôn Nhân Tiến) và ông Lê Thanh Hoành (thôn Nhân Quang), thời gian 45 ngày làm việc.

Sau phản ánh báo chí về việc người dân tố cáo chính quyền xử lý sai phạm không minh bạch. Cảnh sát điều tra, Công an huyện Bố Trạch đã có động thái tiếp cận sự vụ, tiếp xúc hồ sơ, rà soát danh mục các hộ dân xây dựng công trình sau mốc thời gian 01/7/2014 có bao nhiêu hộ bị yêu cầu cưỡng chế phá dỡ, đồng thời mở rộng điều tra.

Cùng đó, Phòng Thanh tra huyện Bố Trạch cũng thông tin, đơn vị vừa tiếp nhận đơn kiến nghị, tố cáo của ông Lê Thanh Hoành về việc đề nghị xem lại kết quả kiểm tra của Ủy ban kiểm tra Huyện ủy, làm sáng tỏ thêm một số nội dung và đề nghị kỷ luật cán bộ, Đảng viên xã Nhân Trạch thích đáng.

Ông Phan Thanh Hiền - Chánh Thanh tra huyện cho biết: Sự việc này rõ ràng như ban ngày, trước chưa được thanh tra, giờ đơn vị sẽ tiến hành thanh tra, để có kết luận chính thức. Theo đó, ngày 19/11 sẽ có kết quả, nếu khiếu nại của người dân đúng, UBND huyện Bố Trạch sẽ chịu trách nhiệm.

Qua tìm hiểu, bức xúc trong nhân dân có tính hệ thống và hiệu ứng, bởi các hộ dân bị yêu cầu cưỡng chế phá dỡ, đã và đang thực hiện đều bất bình. Bởi cái sai của người dân xuất phát từ sự bất cẩn của cán bộ, giao đất tại những khu vực đã quy hoạch phân lô, bán nền hoặc đất kinh doanh, dịch vụ.

Một hàng quán, hay căn nhà kiên cố mức đầu tư thấp nhất cũng hơn 300 triệu đồng, thời gian xây cất trung bình 5 tháng. Cán bộ xã có qua lại, biết nhưng để đó, không nhắc nhở, công trình trái phép mọc lên như nấm, thành cả một khu dân cư.

Theo phản ánh của bạn đọc, con số 68 hộ dân tự ý lấn chiếm, sử dụng đất, xây công trình trái phép chỉ là số liệu được công bố, con số thực sự của vụ việc này là hơn ba chữ số, nhưng đã được chính quyền cơ sở hợp thức hóa bằng nhiều cách thức.

Điều mà nhân dân băn khoăn, lo ngại đó là thiệt hại kinh tế trong dân nhiều như vậy, ai sẽ chịu trách nhiệm và bằng cách thức nào. Bởi cán bộ làm sai nhưng không nói lời xin lỗi công khai với người dân, kỷ luật đi kỷ luật lại nhưng vẫn cứ tại vị thì sai phạm liệu có chấm dứt hay lại biến tướng. Dẫn chứng cụ thể là đối với ông Nguyễn Bá Chất, cán bộ địa chính xã này: Đã 03 lần bị kỷ luật (2 lần liên quan đến sai phạm quản lý đất đai, 1 lần liên quan sinh con thứ 3) và giữ chức vụ từ năm 2004 đến nay chưa bị điều chuyển vị trí.

Trả lời vấn đề này với báo chí, ông Nguyễn Văn Nghị - Chủ tịch UBND xã Nhân Trạch cho biết: Lĩnh vực địa chính - xây dựng của xã hiện anh Chất vẫn đảm nhiệm, việc sử dụng cán bộ cũng như áp dụng hình thức kỷ luật nào là do cấp trên chỉ đạo. Đây là cán bộ lâu năm của xã.

Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.