Nhớ món ngon giản dị quê mình

16:25 | 18/07/2021

(Xây dựng) - Anh có biết không, lần đầu tiên từ quê lên anh đưa cho em món quà quê ấy, em ngạc nhiên và thích lắm! Hẳn là anh rất thú vị khi thấy cô vợ trẻ mắt cứ tròn xoe, tay giơ quà lên ngắm nghía và lúm đồng tiền cứ xoáy tròn theo cái miệng vừa cười vừa liến thoắng hỏi anh: Kiếm ở đâu đấy? Làm như thế nào hả anh? Có ngon không anh? Thường chế biến những món gì? Em ăn luôn được không?

Hôm ấy chúng mình đã nấu cơm rõ sớm và anh trổ tài làm bếp, hướng dẫn em làm món ăn hương vị quê nhà...

Dạo đó chúng mình thật nghèo anh nhỉ! Gian nhà tập thể bé xíu chật chội mà vẫn thấy rộng tênh. Chỉ có vài chiếc bát đĩa, xoong chảo, cái mâm nhôm và một chiếc bếp dầu cũ kỹ. Không kể cái tủ gỗ tạp cũng cũ kỹ mượn của cơ quan đựng quần áo và làm bức bình phong che chắn thế giới riêng tư của hai vợ chồng...

Vậy mà anh vẫn dành cho em những bất ngờ thật thú vị. Món phở cua là một trong những bất ngờ như thế. Mà anh biết em nấu riêu cua, canh cua, làm bún cua, rang cua... khá ngon rồi đấy, từng được cả nhà khen từ bé cơ! Ấy thế nhưng phở cua thì chưa từng nghĩ đến bao giờ. Anh đã mua bánh phở tươi, làm cho em món ăn nhớ mãi khi mới đón em về đấy. Không biết lần này món mới ra sao?

Anh cười hiền bảo để anh làm. Đôi bàn tay to tưởng vụng về mà thoay thoáy rửa, thái quả. Những đồng xu to trắng muốt, mỏng mảnh lăn tròn trên thớt nhìn hấp dẫn quá! Em với tay định lấy ăn thử thì anh lại cười: Đừng ăn sống, để sau ăn một thể sẽ biết!

Nhà chẳng có gì ngoài vài quả trứng, mấy cọng hành. Anh phi hành mỡ rõ thơm rồi đổ rổ “đồng xu” ấy vào đảo, nêm nếm gia vị. Em nhìn mà nước miếng cứ tứa ra, cố bấm bụng háo hức chờ. Anh lại thoay thoáy đập, đánh trứng, bảo em thái hành để sẵn giúp anh. Rồi xèo xèo... trứng, hành tươi đã đổ vào chảo, đôi đũa vung lên khuấy đều... Những đồng xu quyện vào với trứng, mỡ hành bỗng tỏa hương ngào ngạt... Hẳn anh còn nhớ hôm đó em mới ăn khỏe, ăn ngon làm sao và líu lo lắm chuyện thế nào... Em đã cắn vào “đồng xu” lớn đầy hấp dẫn, giòn sần sật, bùi, ngọt, mặn mà, rất “đưa cơm” ấy, hết miếng này đến miếng khác và anh lại nhìn em cười thật hiền!

Vậy mà đã bao năm trôi qua rồi em vẫn mê món ấy, vẫn mong chờ những ngày hè ngập nắng về Bắc Ninh quê mình để tìm mua và thưởng thức món quà quê hương dân dã mà ít đâu có! Là em khẳng định thế về món ăn quê mình đấy anh ạ! Anh đã thấy ở đâu có món dưa gang muối phơi nắng chưa? Em may mắn cũng đã được đi gần hết đất nước, thuở bé cũng từng vặt dưa gang trên đồng lau vạt áo ăn, từng biết đất nước mình nhiều nơi trồng dưa gang, muối dưa gang nén rồi muối xổi, nhất là dải đất miền Trung, nhưng chưa ở đâu em được ăn món dưa gang muối phơi qua vài nắng, kiểu như người dân chài phơi cá biển, ngoài quê hương Bắc Ninh mình.

Có lẽ miền đất cổ Kinh Bắc đậm đà bản sắc văn hóa và có vô số món ngon đặc sản nên mọi người cũng ít nhắc đến món ăn dân dã này chăng? Giờ đây, số người biết về nó ít đi nhiều và em lo sẽ bị mai một đi khi những đồng bãi dưa gang ngày càng bị thu hẹp, khi đám trẻ lớn lên chỉ thích ăn đồ ngoại và chẳng biết cách làm, còn các bà, các mẹ lưu giữ truyền thống thì dần về với tổ tiên... Thực sự em lo lắm anh!

Em nhớ ngày xưa quê mình đẹp lắm! Mỗi lần qua dòng sông Đuống phía Hà Nội về hay dòng sông Cầu phía Bắc Giang lên, mùa hạ này là mắt em như bị hút vào những cánh đồng xanh biếc hay rực vàng mùa lúa chín, những đầm sen thơm ngát nở hồng trải dài theo trục đường Quốc lộ, nhưng ngôi làng cổ kính có luỹ tre xanh bao quanh, thấp thoáng mái chùa, giếng đình, cây đa, bến nước... Và dưa ngày ấy trồng thật nhiều, dưa gang, dưa ếch, dưa hồng bở, dưa lê... trên những đồng bãi sông Đuống, sông Cầu bạt ngàn... Giống dưa truyền thống nhàn nhạt, không ngọt nhưng cho năng suất cao, nhất là những trái dưa gang, có quả to dài như bắp tay người lớn, chỉ ăn một quả cũng đủ no và đã đầy cơn khát! Có lẽ ngày ấy, bà con trồng dưa gang không phải để ăn chơi ăn bời như các loại hoa quả bây giờ đâu anh nhỉ? Mà trồng như một thứ thức ăn dự trữ cho những ngày đói nghèo!

Em được biết dưa trồng xen canh vào mùa xuân, chỉ trong đôi tháng cây đã bò rợp bãi, ra hoa, kết trái. Đến đầu hè, khoảng cuối tháng Tư, tháng Năm, những quả dưa gang như những trái bầu nhỏ trắng xanh nằm phơi mình núc lỉu trên luống, lấp lóa sau tán lá to. Khi dưa được thu hoạch về sẽ nhanh chóng được các mẹ, các chị rửa sạch, cắt bớt cuống, để ráo nước rồi được ngâm vào các chum vại nước muối đã được pha sẵn. Cứ thế, những trái quả màu xanh cốm non được ngậm nước muối trong vài ngày thậtl mặn mòi rồi lựa lúc nắng to, các mẹ các chị vớt ra phơi trên sân ngập nắng vàng.

Có những gia đình ngâm nước muỗi rất mặn, cũng có gia đình ngâm nước muối vừa, nhưng sau ít nhất ba, bốn nắng, quả dưa nào cũng chuyển sang trắng phau, lấp lánh tinh thể muối. Trái dưa héo tóp lại còn phân nửa, nhăn nheo, mềm dẻo và bắt mắt, hứa hẹn những món ngon đợi chờ...

Hẳn anh còn nhớ những bữa cơm mẹ nấu với bát canh cua đồng mát lành, chút tép rang và những lát dưa gang muối mặn? Hẳn anh còn nhớ những đĩa dưa gang xào cùng thịt, tóp mỡ, hay đảo đều cùng trứng như hôm nay? Hay anh nhớ những miếng dưa kho cùng thịt ba chỉ, khúc cá đồng mà miếng dưa đậm đà thấm bao bổ béo? Hay anh nhớ những ngày hè nắng cháy, ngại nấu, sẵn trái dưa gang muối phơi và lọ muối vừng, chỉ việc rửa sạch, bỏ hạt, xắt mỏng, trộn chút gia vị, tỏi ớt, đường, vắt chút chanh hay chút dấm, trộn đều là được một món ngon mát lành, khoái khẩu?

Em cứ tiếc là dưa muối chỉ có một mùa, không để được. Nếu để lâu phải ngâm kỹ muối thật mặn, phơi đủ nắng thật héo rồi lót rơm cho vào hũ kín, hoặc treo lên gác bếp. Ấy là ngày xưa thôi chứ giờ làm mặn thế ai ăn! Cất vào tủ lạnh bỏ ra dưa cũng dễ nát, hết giòn và không còn ngon nữa... Vậy nên cứ đến dịp nắng đầu hè là em về cùng anh, nghiêng ngó chợ quê. Về vội hoặc muộn lại dặn cô em gái mua gúp cho anh chị mấy chục quả...

Làng quê giờ đã lên phố phường rồi, chợ quê cũng không còn hồn cốt xưa nữa. Những cánh bãi nhà cửa mọc lên, ruộng đồng thành khu công nghiệp, nếp cái hoa vàng nổi tiếng quê mình giờ còn mấy nữa, sông ngòi dần ô nhiễm, bãi mía nương dâu dần rời xa, liệu có một ngày dưa gang cũng rời xa? Có cách nào để phát triển hiện đại, đô thị hóa, công nghiệp hóa mà vẫn giữ được vẻ đẹp văn hóa truyền thống làng quê cổ và môi trường sinh thái trong trẻo như xưa không anh nhỉ? Sao ta không học cách làm của nhiều nước phát triển hả anh?Họ gọi là phát triển bền vững gì đó ấy phải không anh? À, đúng rồi! Phát triển kinh tế song hành cùng văn hóa và bảo vệ môi trường sinh thái ấy!

Nhiều hôm, chúng tôi vừa ăn cơm, cắn miếng dưa gang muối giòn sần sật xào thịt, vừa tám đủ chuyện riêng chung về quê hương, đất nước như vậy. Xa quê nhưng như mọi người con xa mái nhà cha mẹ, lòng vẫn đau đáu hướng về quê hương...

Mùa hè năm nay, chúng tôi mới kịp về quê mua dưa gang muối một lần để thưởng thức và biếu mấy người bạn thì dịch Covid-19 bùng nổ. Miền quê Kinh Băc - Bắc Ninh, Bắc Giang - chìm trong phong tỏa, cách ly, giãn cách xã hội. Chúng tôi tham gia tiếp sức cho quê hương từ xa...

Nắng hè dữ dội, quê nhà thành chảo lửa cả nghĩa đen và nghĩa bóng. Xóm làng xao xác! Còn bao nhiêu người không kịp muối, phơi dưa đem đến chợ làng? Những bữa cơm gia đình sum vầy trở thành ước mơ xa xỉ. Có ai đếm được có bao người mẹ chờ con? Bao người vợ chờ chồng và bao người con khao khát nhớ bữa cơm với những món ăn bình dị của quê hương mình?

Bùi Thanh Hà

Theo

Link gốc:

Từ khóa: #quê nhà #dưa gang #món ăn bình dị #quê hương #Bắc Ninh #Bắc Giang

Cùng chuyên mục

Lễ trao Giải báo chí về phát triển văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh lần thứ VII sẽ diễn ra vào tối 28/9

(Xây dựng) - Lễ trao Giải báo chí về phát triển văn hóa và xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh lần thứ VII - năm 2024 sẽ diễn ra vào 19h30, ngày 28/9/2024 (thứ Bảy) tại Hoàng thành Thăng Long Hà Nội. Đây là một trong những hoạt động có ý nghĩa quan trọng, thiết thực kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).
Khai mạc Triển lãm Mỹ thuật lần thứ II, hướng tới chào mừng kỷ niệm 120 năm thành lập tỉnh Đắk Lắk

(Xây dựng) - Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Đắk Lắk vừa tổ chức Lễ khai mạc Triển lãm Mỹ thuật tỉnh Đắk Lắk lần thứ II năm 2024. Triển lãm là một trong những hoạt động thiết thực hướng tới chào mừng kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk (22/11/1904 – 22/11/2024).
Đồng Nai: Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa công trình kiến trúc “nhà lầu ông Phủ”

(Xây dựng) - Liên quan biệt thự “nhà lầu ông Phủ” có nguy cơ bị đập bỏ khi thi công dự án đường ven sông Đồng Nai được dư luận quan tâm trong những ngày qua, sau khi nghe các đơn vị liên quan báo cáo, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Đồng Nai quyết định giữ lại công trình cổ 100 năm tuổi này để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa, lịch sử, kiến trúc.
“Gieo mầm Thiện tâm” - Nơi gặp gỡ của những trái tim vì cộng đồng

(Xây dựng) - Đêm nhạc “Gieo mầm Thiện tâm”, do Vingroup và SpaceSpeakers Label đồng tổ chức vào ngày 29/9 tại Vinhomes Ocean Park 2, đang nhận được sự quan tâm và ủng hộ rộng rãi từ cộng đồng và các nhà hảo tâm. Ngoài ý nghĩa nhân văn của một chương trình thiện nguyện, sự kiện còn thu hút khi có sự góp mặt của hơn 20 nghệ sĩ hàng đầu Việt Nam, mang tới nhiều phần trình diễn lần đầu tiên ra mắt công chúng.
Nhiều hoạt động đặc sắc tại Hội sách Hà Nội lần thứ IX năm 2024

(Xây dựng) - Chào mừng kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954-10/10/2024), 25 năm Hà Nội được Tổ chức Giáo dục - Khoa học và Văn hóa của Liên hiệp quốc (UNESCO) vinh danh là “Thành phố vì hòa bình”, Hội sách Hà Nội lần thứ IX năm 2024 với chủ đề “Hà Nội: Thủ đô văn hiến, anh hùng - Thành phố vì hòa bình” do UBND Thành phố Hà Nội phối hợp Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo tổ chức với sự tham gia của hơn 30 nhà xuất bản, doanh nghiệp phát hành sách trong cả nước, sẽ mang lại không gian văn hóa đọc và nhiều chương trình giao lưu, trải nghiệm sách hấp dẫn.
Vĩnh Phúc: Độc đáo kiến trúc nhà thờ tổ họ Bùi Việt Nam

(Xây dựng) - Nhà thờ tổ họ Bùi tọa lạc tại phường Xuân Hòa, Phúc Yên, tỉnh Vĩnh Phúc. Đây là nhà thờ tổ lớn nhất Việt Nam với diện tích 35.000m2, tổng kinh phí xây dựng lên tới 208 tỷ đồng.

Xem thêm

Đồng Nai: Cần đầu tư thêm thiết chế văn hóa phục vụ cộng đồng

(Xây dựng) - Biên Hòa, một đô thị lớn nhưng còn thiếu nhiều thiết chế văn hóa như: Nhà hát, trung tâm văn hóa, nhà tang lễ, quảng trường, sân vận động vẫn chưa được đầu tư xây dựng hoặc đã được xây dựng nhưng chưa xứng tầm quy mô. Sở Xây dựng mới đây đã đề xuất tỉnh “nhà” cần đầu tư thêm một số công trình văn hóa phục vụ tinh thần cho người dân như: Quảng trường Thành cổ, quảng trường Sông Phố.
10:34 | 26/09/2024
Ninh Bình: Phát triển đô thị di sản không quên bảo tồn nhà ở truyền thống trong vùng lõi danh thắng Tràng An

(Xây dựng) – Trong thời gian tới, thành phố Ninh Bình và huyện Hoa Lư sẽ sáp nhập trở thành thành phố Hoa Lư. Với gần 30% diện tích là Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới, đây sẽ là một đô thị di sản năng động và phát triển mạnh mẽ. Vì vậy, bên cạnh việc phát triển đô thị di sản, Ninh Bình đang triển khai nhiệm vụ bảo tồn những giá trị đặc trưng trong lối kiến trúc xây dựng tại vùng lõi Quần thể danh thắng Tràng An.
11:20 | 25/09/2024
Hiệu quả trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản Huế

(Xây dựng) - Từ năm 1993, sau khi Quần thể Di tích Cố đô Huế được UNESCO đưa vào danh mục Di sản văn hóa thế giới, công tác bảo tồn, tu bổ đã được tập trung triển khai và thu được những kết quả tốt, diện mạo Quần thể Di tích ngày càng có nhiều chuyển biến tích cực, phát huy giá trị của di sản.
14:41 | 24/09/2024
Những tác phẩm của Bác Hồ được công nhận là bảo vật quốc gia

Năm tác phẩm "Đường Kách mệnh," "Nhật ký trong tù," Lời kêu gọi Toàn quốc kháng chiến, Lời kêu gọi đồng bào và chiến sỹ cả nước và Di chúc của Bác Hồ được công nhận là bảo vật quốc gia.
14:40 | 24/09/2024
Đà Nẵng: Tổ chức Chương trình nghệ thuật gây quỹ ủng hộ đồng bào miền Bắc

(Xây dựng) - Trước những mất mát to lớn mà cơn bão số 3 đã gây ra tại các tỉnh miền Bắc, Hội Sự kiện thành phố phối hợp, đồng hành cùng các đơn vị sự kiện, các nghệ sĩ Đà Nẵng, nghệ sĩ khách mời tổ chức Chương trình nghệ thuật gây quỹ ủng hộ đồng bào miền Bắc bão lũ 2024 với chủ đề "Đà Nẵng tình người”.
22:44 | 23/09/2024
Festival Thu Hà Nội 2024 thu hút hơn 50.000 lượt du khách, quyên góp 288 triệu đồng ủng hộ đồng bào bị lũ lụt

(Xây dựng) - Sau 4 ngày diễn ra từ 19-22/9, Festival Thu Hà Nội lần thứ 2 năm 2024 đã khép lại với nhiều dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân Thủ đô và du khách. Sự kiện đã tái hiện những ký ức lịch sử hào hùng của dân tộc, mang đến cho du khách một Hà Nội đầy sức sống, đổi mới và sáng tạo qua các hoạt động nghệ thuật đặc sắc.
20:03 | 23/09/2024
Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 sẽ có khoảng 100 hoạt động

(Xây dựng) – Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội 2024 do UBND Thành phố Hà Nội và Hội Kiến trúc sư Việt Nam chỉ đạo, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội và Tạp chí Kiến trúc thực hiện sẽ diễn ra từ ngày 9 – 17/11/2024, chủ đề “Giao lộ sáng tạo”, với khoảng 100 hoạt động.
20:33 | 22/09/2024
Người đẹp Võ Cao Kỳ Duyên đăng quang Hoa hậu Du lịch Việt Nam toàn cầu 2024

(Xây dựng) - Tối 21/9, tại Khu du lịch Đồi Rồng (thành phố Hải Phòng) diễn ra vòng Chung kết cuộc thi Hoa hậu Du lịch Việt Nam toàn cầu 2024. Danh hiệu Hoa hậu Du lịch Việt Nam toàn cầu 2024 thuộc về người đẹp Võ Cao Kỳ Duyên.
11:23 | 22/09/2024
Cục Di sản văn hóa đề nghị dừng làm mới sắc phong tại phủ Vân Cát, Nam Định

(Xây dựng) - Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) vừa có văn bản gửi Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nam Định về việc tiếp nhận bản phục hồi sắc phong tại phủ Vân Cát, xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định.
10:11 | 22/09/2024
Đặc sắc Lễ hội Chọi trâu truyền thống Đồ Sơn năm 2024

(Xây dựng) - Sáng 21/9, tại Sân vận động Trung tâm quận Đồ Sơn (thành phố Hải Phòng) đã diễn ra Lễ hội Chọi trâu truyền thống Đồ Sơn năm 2024. Lễ hội năm nay thu hút hàng vạn du khách thập phương và người dân địa phương tới cổ vũ, xem chọi trâu.
16:29 | 21/09/2024

...

Tin bài cuối cùng

Không còn dữ liệu để load

Top 10 Ứng Dụng Thẻ Thưởng Uy Tín Nhất Năm 2023 - 789club ios

Nhớ món ngon giản dị quê mình