Giá nhà, căn hộ tăng liên tiếp trong 3 quý năm 2024 khiến những người trẻ, với nhu cầu cấp thiết về chỗ ở, đang phải cân nhắc, thậm chí thay đổi kế hoạch.

Mua nhà, thuê nhà hay tính toán giải quyết bài toán tài chính, tránh áp lực không đáng có trong giai đoạn thị trường đang có nhiều biến động này đang làm "đau đầu" không ít người.

Khu chung cư Tân Tây Đô (huyện Đan Phượng). Ảnh: Quang Thái

Nhà tăng giá, cân nhắc nhiều phương án

Sau khi lập gia đình ở tuổi 28, anh Nguyễn Quốc Trung (phường Thượng Cát, quận Bắc Từ Liêm) được bố mẹ sang tên cho mảnh đất rộng 72m2 ở quận Cầu Giấy và hỗ trợ một phần chi phí xây nhà. Tuy nhiên, thay vì xây một căn nhà “trong mơ”, vợ chồng anh thống nhất tạm đi thuê căn hộ nhỏ, giá cả phải chăng. Tài chính của hai vợ chồng sẽ được tiết kiệm tối đa, cùng với việc huy động thêm từ hai gia đình để xây nhà theo dạng nhiều căn hộ cho thuê lâu dài. Quyết định này lập tức được nhiều người ủng hộ bởi trong bối cảnh căn hộ cho thuê ngày càng được giá như hiện nay, vợ chồng anh sẽ có thêm nguồn thu nhập ổn định, lâu dài.

Trong khi đó, sau 5 năm sống cùng bố mẹ và gia đình anh trai trong căn nhà 4 tầng nằm trong một ngõ nhỏ ở phố Tôn Đức Thắng, cuộc sống của 8 người trong gia đình lớn của anh Trần Mạnh Khoa (31 tuổi) phát sinh nhiều bất tiện. Để cải thiện điều kiện sống, giúp các con có cơ ngơi riêng, bố mẹ anh Khoa đã bán nhà trong phố và tìm mua những căn nhỏ, ở vùng xa hơn. Với số tiền 5,5 tỷ đồng trong tài khoản, anh Khoa lúc thì cùng vợ, khi thì chở mẹ, đi nhiều ngõ ngách ở các quận Thanh Xuân, Hoàng Mai, thậm chí sang quận Long Biên, theo các thông tin môi giới bán nhà chỉ dẫn. Ròng rã cả tháng trời tìm kiếm, kết quả không ra đâu vào đâu, anh nản dần vì phát hiện ra giá nhà đang bị đội ngũ “cò” dùng nhiều chiêu thức để nâng lên, không biết đâu là giá trị thật. Quyết định mới nhất của vợ chồng anh là gia hạn căn hộ đang thuê thêm 3 tháng, đem tiền gửi tiết kiệm và không còn quá sốt sắng đi tìm mua nhà nữa.

Các quyết định liên quan đến thuê hay mua nhà của anh Trung, anh Khoa hay nhiều người trẻ hiện nay đang thay đổi do biến động về giá cả bất động sản. Dữ liệu thị trường 6 tháng đầu năm 2024 từ Batdongsan.luisala.com ước tính, để mua căn hộ diện tích 50m2 ở Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh, trung bình mỗi người cần dành khoảng 14-15 năm thu nhập. Sự gia tăng này làm cho việc mua nhà trở nên khó khăn đối với đa số người trẻ.

Cũng theo một nghiên cứu gần đây, nếu không nhận được sự hỗ trợ về tài chính từ gia đình, mức thu nhập hằng tháng tối thiểu cần có để mua nhà là 30-45 triệu đồng. Mức thu nhập này bảo đảm để người mua tích lũy được một khoản tiền trả trước và trả lãi ngân hàng trong thời gian sau mua.

Tuy nhiên, ngay cả khi đã thu xếp được về tài chính thì sự gia tăng về giá nhà và biến động trong phân khúc căn hộ đã khiến các lựa chọn của khách hàng ngày càng hạn chế. Năm 2024, dù đã có nhiều dấu hiệu tích cực về nguồn cung nhưng lại chủ yếu là căn hộ cao cấp, với giá bán đã tiệm cận 70 triệu đồng/m2 ở cả hai thành phố lớn. Trong khi thị phần căn hộ 2-3 tỷ đồng còn rất ít, chiếm dưới 20% nguồn cung hiện tại và tập trung ở khu vực ngoại ô.

Tư duy linh hoạt, giải pháp phù hợp

Chuyển từ việc mua sang thuê, theo đánh giá của Giám đốc Marketing của Batdongsan.luisala.com Lê Bảo Long, không hẳn là phương án kém tối ưu hơn về bài toán tài chính, có chăng chỉ là sự khác biệt về “khẩu vị” giữa các thế hệ. Chuyên gia này cho rằng, nếu các thế hệ trước chuộng việc nắm giữ tài sản thì thế hệ trẻ ngày nay có xu hướng linh hoạt hơn. Họ có thể không đặt nặng chuyện mua mà thuê nhà và dùng một phần chi phí để phục vụ nhu cầu cuộc sống hoặc đầu tư.

“Hiện nay, đa phần những người sinh từ năm 1981 đến 1996 có tâm lý muốn sở hữu nhà cửa, xe cộ để ổn định và có cảm giác an toàn. Trong khi đó, người trẻ hơn, được sinh ra từ khoảng năm 1997 trở lại đây có lối sống và hành vi tiêu dùng linh hoạt hơn, bởi có mong muốn tận hưởng, trải nghiệm cuộc sống nhiều hơn là việc ổn định với một cái nhà hay một cái xe ở độ tuổi 30-35 như các thế hệ trước”, ông Lê Bảo Long nhận định.

Tuy nhiên, quá trình thuê nhà không phải lúc nào cũng diễn ra thuận lợi. Một số chuyên gia bất động sản dành lời khuyên các bạn trẻ cần tham khảo thông tin từ những nguồn uy tín. Để tiết kiệm thời gian, những người trẻ vốn am hiểu công nghệ, nên sử dụng các kênh tìm kiếm online, nơi có hàng nghìn tin đăng cho thuê phòng trọ, chung cư, chung cư mini… phù hợp với nhu cầu và khả năng tài chính. Một số nền tảng công nghệ còn có tính năng tin xác thực, gắn dấu tick xanh cho những bất động sản đã được kiểm chứng, bảo đảm về giá cả, chất lượng, chủ sở hữu. Người dùng dựa vào đó có thể lựa chọn cho mình “tổ ấm” phù hợp. Hoặc với công cụ lịch sử giá, khách hàng có thể so sánh giá thuê so với những căn phòng khác trước khi đưa ra lựa chọn.

Còn với người mua nhà, các chuyên gia cho rằng, với mặt bằng lãi suất thấp và chính sách ưu đãi của nhiều chủ đầu tư trong giai đoạn hiện nay, nếu khách hàng biết cách tận dụng thì vẫn có cơ hội. Thay vì trì hoãn hoặc dẫn đến tâm lý chi tiêu thoải mái hơn do “dù sao cũng không mua được nhà”, khách hàng trẻ có thể tận dụng thời điểm lãi suất vay mua nhà giảm, kết hợp với chính sách ưu đãi của chủ đầu tư để giảm bớt áp lực tài chính, sớm sở hữu căn nhà với nhiều lợi ích mang lại.