(Xây dựng) – Thời gian gần đây, nhiều hộ dân tại thôn Xuân Phú, xã Bắc Lũng (Lục Nam, Bắc Giang) vô cùng bức xúc và lo lắng trước việc hàng nghìn m2 đất nông nghiệp liên tục bị sạt lở, hoa màu cũng vì thế trôi theo dòng nước. Theo người dân, nguyên nhân sạt lở bắt nguồn từ việc khai thác cát rầm rộ.

Người dân ngậm ngùi nhìn đất và hoa màu trôi theo dòng nước.

Lo lắng vì mất đất sản xuất

Theo phản ánh của người dân, những năm gần đây, trên đoạn sông Lục Nam chảy qua thôn Xuân Phú, xã Bắc Lũng, huyện Lục Nam (Bắc Giang), hoạt động khai thác cát diễn ra vô cùng phức tạp, đặc biệt vào ban đêm. Hệ quả khiến cho hàng nghìn m2 đất nông nghiệp cùng hoa màu của người dân bị nước sông “nuốt” trọn.

Nguy cơ mất thêm đất và hoa màu của người dân ngày một lớn.

Trao đổi với PV Báo điện tử Xây dựng, ông Nguyễn Đức Dung, người dân thôn Xuân Phú cho biết, việc khai thác cát tại đây đã diễn ra rầm rộ từ khoảng hơn 2 năm nay. Đặc biệt thời gian gần đây, việc cho phép Công ty TNHH khai thác khoáng sản Hồng Phát (Công ty Hồng Phát) vào khai thác đã khiến đất đai và hoa màu của người dân bị sạt lở nhiều hơn.

“Ở khu vực gần bờ không được phép khai thác nhưng thường xuyên có thuyền, bè di chuyển vào đây để hút cát trộm. Khi có thông tin thuyền khai thác cát vào ban đêm là người dân chúng tôi chạy ra xua đuổi, tuy nhiên mỗi khi thấy người dân các thuyền này lại nằm im bất động và di chuyển ra xa giữa sông khiến người dân rất bất lực và bức xúc. Thậm chí người dân có đất bị sạt lở cũng chỉ biết ra khóc rồi về”, ông Dung cho biết.

Theo tìm hiểu của PV, đoạn sông dài khoảng 4km chảy qua địa bàn thôn Xuân Phú có trữ lượng cát vô cùng dồi dào, gần 15ha đất ven sông cũng được xác định có trữ lượng lớn, do đó, ngoài việc khai thác của các doanh nghiệp được cấp phép, nơi đây đã trở thành “miếng mồi” béo bở thu hút “cát tặc” từ nhiều năm nay.

Theo bà Trần Thị Thắm thôn Xuân Phú cho biết, khúc sông trên có vai trò vô cùng quan trọng với người dân thôn Xuân Phú, nó có tác dụng phân lũ, giảm thiểu nước từ đầu nguồn đổ về khi mùa mưa bão.

“Người dân chúng tôi rất lo lắng trước tình trạng khai thác cát của Công ty Hồng Phát. Nếu cứ tiếp diễn tình trạng khai thác cát như thế này, chẳng mấy chốc mọi hoa màu, bãi ruộng sẽ dần bị đào xuống thành sông”, bà Thắm nói.

Công ty Hồng Phát chịu trách nhiệm khắc phục sạt lở

Theo quan sát của PV Báo điện tử Xây dựng, hiện tại trên địa bàn thôn Xuân Phú có 2 điểm sạt lở lớn, trong đó 1 điểm sạt lở đã được Công ty Hồng Phát tiến hành đổ đất để kè và khắc phục sự cố.

Trao đổi với PV, ông Nguyễn Đức Tranh - Trưởng thôn Xuân Phú cho biết, việc quản lý các tàu thuyền hút cát vào ban đêm thuộc về phía Công ty Hồng Phát theo như thỏa thuận. “Khu vực sạt lở nằm trong phạm vi do Công ty Hồng Phát quản lý, do đó dù là thuyền, bè nào làm thì trách nhiệm quản lý thuộc về phía công ty. Ở đây việc hút trộm cát chủ yếu xảy ra vào ban đêm, thời gian đầu thôn thuê người ra trông nom nhưng thời gian không được lâu do không có kinh phí. Đầu năm 2023, từ lúc công ty bắt đầu vào khai thác thì tại cuộc họp giữa UBND xã, Công ty Hồng Phát và thôn thì giao cho công ty có trách nhiệm quản lý các tàu thuyền hút cát vào ban đêm”, ông Tranh thông tin.

Vị trí khắc phục sạt lở của Công ty Hồng Phát.

Về phía chính quyền xã Bắc Lũng, ông Lê Xuân Ngọc - Chủ tịch UBND xã cho biết, hiện tại phía công ty đã tiến hành đổ đất vào các vị trí sạt lở. Đối với các vị trí có nguy cơ cao thì trước mùa mưa lũ UBND xã cũng đã có kế hoạch cụ thể.

“Khi mà xảy ra việc sạt lở, một số hộ trong thôn đã tự nguyện viết đơn cho đất để doanh nghiệp vận chuyển và san lấp. Trước mắt sẽ đổ đất để kè và khắc phục sự cố. Về thiệt hại thì sau đó công ty sẽ trao đổi và họp với người dân để đền bù”, ông Ngọc thông tin thêm.

Để khách quan thông tin, PV Báo điện tử Xây dựng đã có buổi làm việc với ông Vũ Văn Thao, đại diện Công ty Hồng Phát. Trao đổi với PV, đại diện công ty cho rằng việc sạt lở là do những tồn tại cũ và một phần do ảnh hưởng bởi dòng chảy. “Chúng tôi bắt đầu mua lại khu vực này của doanh nghiệp khác từ khoảng năm 2019. Trên thực tế, chúng tôi cũng chưa khai thác gì ảnh hưởng tới khu vực đó, việc sạt lở là do những tồn tại cũ và một phần ảnh hưởng bởi dòng chảy”.

Cũng theo ông Thao, do khu vực mới sạt lở nằm trong ranh giới khai thác của công ty nên công ty thực hiện phối hợp với và hỗ trợ địa phương khắc phục.

Các xe chở đất đều có dấu hiệu vi phạm an toàn giao thông.

“Chúng tôi tiến hành hỗ trợ địa phương phương tiện, máy móc để vận chuyển đất đá nhằm khắc phục sạt lở, đến nay việc khắc phục đã cơ bản hoàn thành. Đối với diện tích hoa màu bị thiệt hại, thôn đã tiến hành đo đạc và doanh nghiệp đã hỗ trợ một phần đối với 3 hộ dân”, ông Thao cho biết thêm.

Thực tế quá trình khắc phục sạt lở của Công ty Hồng Phát, PV nhận thấy doanh nghiệp tiến hành lấy đất của người dân trong thôn, cách khu vực sạt lở khoảng vài trăm mét, tuy nhiên các xe vận chuyển đất lại có dấu hiệu không đảm bảo an toàn giao thông. Cụ thể, các xe vận chuyển đất đều có dấu hiệu chở có ngọn, không được che chắn thành thùng.

Trước những bức xúc của người dân, kính đề nghị cơ quan chức năng tỉnh Bắc Giang giám sát chặt chẽ việc khai thác cát của Công ty Hồng Phát; đồng thời tăng cường việc kiểm tra, xử lý việc khai thác cát vào ban đêm, qua đó giúp người dân yên tâm lao động sản xuất.