(Xây dựng) - Hải Phòng hiện có 205 chung cư cũ (8.074 căn hộ), trong đó có 27 chung cư (1.040 căn hộ) cần cải tạo, sửa chữa, nâng cấp; 178 chung cư xuống cấp nghiêm trọng phải phá dỡ (di chuyển 7.034 hộ dân) để xây lại 18 tòa nhà chung cư mới (tổng số 7.482 căn hộ). Dự kiến đến năm 2024 Hải Phòng sẽ phá bỏ 178 chung cư cũ và xây dựng mới 18 chung cư mới, mỗi tòa cao 20 tầng trở lên, tạo ra quỹ nhà gồm 8.000 căn. Tuy nhiên, chủ trương này đang có nguy cơ bị chậm lại do đơn vị thi công xin tạm dừng thi công khiến người dân lo lắng…

Chung cư cũ tại phường Vạn Mỹ, quận Ngô Quyền.

“Sống trong sợ hãi” tại các chung cư cũ

Theo khảo sát, tại các khu tập thể: Vạn Mỹ, Đồng Quốc Bình, quận Ngô Quyền; An Dương, Lam Sơn, quận Lê Chân đang tồn tại nhiều dãy nhà, chung cư cũ, xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn. Tại phường Vạn Mỹ, quận Ngô Quyền hiện có 10 dãy nhà tập thể 5 tầng với hơn 1.300 hộ dân sinh sống, đều bị xuống cấp nghiêm trọng, tiềm ẩn nguy hiểm. Các chung cư cũ này đều nằm trong Kế hoạch cải tạo, xây dựng lại chung cư trên địa bàn thành phố giai đoạn 2020 - 2022. Từ nhiều năm nay, các gia đình đang sống tại các khu nhà này mong muốn thành phố chỉ đạo các cơ quan chức năng, địa phương sớm triển khai việc cải tạo, xây dựng lại các khu nhà đang xuống cấp.

Để cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ, Hải Phòng huy động nguồn lực của DN bằng hình thức đấu thầu công khai; qua đó, giảm gánh nặng về nguồn ngân sách thành phố, làm thay đổi diện mạo đô thị, cải thiện chất lượng nhà ở của người dân thu nhập thấp. Theo tính toán, nguồn vốn xây dựng lại các chung cư cũ rất lớn, nếu sử dụng ngân sách sẽ là gánh nặng tài chính, thời gian thực hiện kéo dài. Do đó, thành phố lựa chọn hình thức đầu tư BT (đổi đất lấy hạ tầng) để xây dựng lại chung cư cũ.

Trong năm 2020, Hải Phòng phấn đấu khởi công 5 chung cư mới gồm: 3 chung cư VM1, VM2, VM3 thay thế 10 chung cư cũ xuống cấp nghiêm trọng tại phường Vạn Mỹ (quận Ngô Quyền); 2 chung cư mới thay thế 24 chung cư cũ ở khu Lam Sơn, An Dương (quận Lê Chân). Dự kiến, mỗi chung cư cao 33 tầng. Tổng kinh phí xây 5 chung cư dự kiến hơn 4.000 tỷ đồng. Thời gian xây dựng dự kiến 2 năm. Sau khi hoàn thành, 5 chung cư này có hơn 4.300 căn hộ, bảo đảm đủ số căn hộ tái định cư cho các hộ đang sinh sống tại các khu chung cư cũ trên địa bàn quận Ngô Quyền và Lê Chân. Trước thực trạng trên, những người dân đang sinh sống tại chung cư cũ Vạn Mỹ rất mong dự án sớm triển khai để bảo đảm an toàn, ổn định cuộc sống.

Thay thế chung cư cũ nát bằng các chung cư mới

Thực hiện Kế hoạch phá dỡ 178 chung cư cũ và xây dựng lại 18 tòa nhà chung cư mới, Hải Phòng triển khai xây dựng 7 chung cư mới theo hình thức BT gồm: Chung cư U19, Lam Sơn (1 chung cư, 5 tầng, 56 căn); Chung cư N1, N2 trên nền U1, U2, U3 Lê Lợi (2 chung cư, 6 tầng, 126 căn); Chung cư HH3-HH4 Đồng Quốc Bình (2 chung cư, 29 tầng, 1.456 căn); Chung cư HH1-HH2 Đồng Quốc Bình (2 chung cư, 29 tầng, 1.030 căn). Đến nay đã hoàn thành đầu tư xây dựng khu chung cư U19 Lam Sơn quy mô 5 tầng, với 56 căn hộ, do Tổng công ty Xây dựng Bạch Đằng thực hiện; chung cư N1, N2 Lê Lợi quy mô 6 tầng, 126 căn hộ do Công ty CP Đầu tư dịch vụ tài chính Hoàng Huy (Công ty Hoàng Huy) thực hiện.

Ngày 15/5/2020, Dự án xây dựng chung cư HH4 Đồng Quốc Bình (quận Ngô Quyền) thuộc Dự án cải tạo chung cư cũ, xuống cấp, nguy hiểm trên địa bàn thành phố được khánh thành, với khu nhà ở khang trang hiện đại, giải quyết các vấn đề tồn đọng đối với công trình nhà ở nguy hiểm. Phục vụ tái định cư cho hàng trăm hộ gia đình về các căn hộ tại tòa chung cư mới với điều kiện sống tốt hơn, an toàn hơn.

Tòa HH3 chuẩn bị hoàn thiện đưa vào sử dụng và 2 tòa HH1, HH2 đang xây dựng do Công ty Hoàng Huy thực hiện. Tuy nhiên, giữa tháng 6/2020, Công ty Hoàng Huy có công văn gửi UBND TP Hải Phòng và Sở Xây dựng xin tạm dừng thi công công trình chung cư HH1 và HH2. Công trình này hoàn thành xây dựng phần ngầm và móng nhà, trị giá khoảng 200 tỷ đồng. Lý do là đến nay đối với 2 tòa chung cư HH3 và HH4, trong đó tòa HH4 hoàn thành bàn giao, còn HH3 chuẩn bị bàn giao. TP Hải Phòng mới hoàn thành thanh toán 1 lô đất là nhà máy đóng tàu Sông Cấm cũ, diện tích 5,1 ha (giá trị lô đất 194,4 tỷ đồng, tương đương khoảng 12% giá trị hợp đồng) tại đường Chi Lăng, phường Thượng Lý, quận Hồng Bàng. Việc chậm thanh toán cho đơn vị thi công đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Theo quy định pháp luật về đầu tư theo hình thức đối tác công tư, việc tạm dừng thực hiện hợp đồng chỉ được tiến hành trong điều kiện các bên liên quan mắc sai phạm. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện hợp đồng, các bên chưa xảy ra sai sót trong quá trình triển khai nên việc xin tạm dừng này là chưa hợp lý. TP Hải Phòng, Sở Xây dựng đang làm việc với Công ty Hoàng Huy để đưa ra biện pháp giải quyết trong thời gian tới. Thông tin chủ đầu tư bất ngờ xin tạm dừng triển khai dự án nhà ở xã hội là điều rất đáng tiếc, ảnh hưởng đến tiến độ chủ trương lớn của thành phố; đồng thời tác động đến tâm lý của các DN đang có ý định đầu tư xây dựng nhà ở xã hội trên địa bàn thành phố. Qua đó, ảnh hưởng đến quyền lợi và niềm hy vọng của nhiều hộ dân, nhất là những người đang sống trong các chung cư cũ đang phải đi tạm lánh hoặc thuê nhà chờ các tòa nhà HH3, HH2, HH1 hoàn thiện để chuyển về.