(Xây dựng) - Năm 2879 trước Công nguyên, Kinh Dương Vương lên ngôi vua, đặt tên nước là Xích Quỷ, Dương Lạc tướng (Lạc tướng họ Dương) phù Vua Thủy Tổ dựng nước sơ khai, Kinh đô đóng tại Luy Lâu (Thuận Thành - Bắc Ninh). Theo thời gian và lịch sử, đến nay, người họ Dương có mặt ở 63 tỉnh thành, tạo nên một dòng tộc lớn mạnh, văn hiến, hào hoa và anh hùng. Hội đồng họ Dương đoàn kết, thực hiện tốt đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước. Con cháu họ Dương có khát vọng vươn lên, học giỏi, công tác tốt, nhiều người đảm nhận các công việc quan trọng được Đảng và Nhà nước giao, nhiều doanh nhân họ Dương giỏi về phát triển kinh tế, góp phần xây dựng quê hương đất nước.

Nhà sử học Dương Trung Quốc - Tổng Thư ký Hội Khoa học lịch sử Việt Nam, Phó chủ tịch Hội đồng họ Dương Việt Nam phát biểu tại Lễ khởi công Dự án Công trình Hải Phòng Dương tộc Đại từ Đường ngày 23/4/2019.

Đồng tộc đồng tâm

Hải Phòng là vùng đất có nhiều người họ Dương chọn làm nơi định cư. Hội đồng họ Dương ở Hải Phòng được thành lập năm 2011, đã kết nối, tập hợp được hơn 10.000 người họ Dương đang sinh sống, làm tại Hải Phòng. Hướng về cội nguồn, tri ân tổ tiên, thể theo nguyện vọng của toàn dòng tộc, Dự án xây dựng công trình văn hóa tâm linh Hải Phòng Dương tộc Đại Từ đường được xây dựng tại thôn Quỳnh Hoàng, xã Nam Sơn, huyện An Dương, TP Hải Phòng trên diện tích hơn 5.000 m2 do gia đình ông Dương Thanh Tùng và bà Phạm Thị Hợp hiến tặng.

Với tổng dự toán 15 tỷ đồng, công trình Hải Phòng Dương tộc Đại Từ đường được quy hoạch gồm cổng Tam quan, nhà Đại Từ đường, nhà văn phòng, lầu vọng cảnh, Nhà thờ họ Dương chi Quỳnh Hoàng, nhà dưỡng lão… Dự án chia làm 3 giai đoạn, gồm giai đoạn 1 là san lấp mặt bằng, làm sân tường cổng; giai đoạn 2 là xây nhà Đại Từ đường với 5 gian thờ; giai đoạn 3 là xây dựng nhà nuôi dưỡng người họ Dương có hoàn cảnh khó khăn, không nơi nương tựa (gọi là Nhà dưỡng lão) có vườn cây bóng mát, ghế đá và ao hoa sen.

Được khởi công ngày 23/4/2019 (tức ngày 08/02 năm Kỷ Hợi), sau hơn 18 tháng thi công, với gần 5.000 công thợ, đội ngũ nghệ nhân có tay nghề vào loại giỏi nhất ở Đồng bằng Bắc bộ và công sức của bà con họ Dương Hải Phòng, ngày 05/11/2020, công trình được khánh thành và đưa vào sử dụng.

Phối cảnh quy hoạch tổng thể công trình Hải Phòng Dương tộc Đại Từ đường.

Nhà Đại Từ đường họ Dương Hải Phòng được xây dựng theo kiến trúc chữ Nhất, 5 gian, 8 mái đao và cổ lầu… Trước gian giữa là chiếu rồng chạm tứ linh quần tụ dài 2,95 m, rộng 2,75 m, dầy 30 cm, bo đầu bậc là 4 ông rồng dài 3,25 m, dày 25 cm. Hai bên hồi là hai cột đá chạm khắc câu đối: Đến Từ đường nhớ ơn tiên tổ nhất tâm kính lễ/Về họ Dương sum họp cháu con muôn sự bình an. Chính điện chiếu rồng là lư hương và cây đèn làm bằng đá xanh nguyên khối. Mái thượng của Đại Từ đường là lưỡng long chầu nguyệt, hàm long ngậm nóc, bốn góc rồng chầu phượng mớm, đôi nghê chầu và các hoa văn trang trí tinh xảo.

Hình tượng lưỡng long chầu nguyệt, biểu tượng của âm dương hòa hợp trong vũ trụ. Thân rồng uốn lượn theo hình “sin” tạo nên 12 khúc đại diện cho 12 tháng, tượng trưng cho sự thay đổi của đất trời trong 1 năm. Hai ông rồng tượng trưng cho hai cực âm dương, hình ảnh mặt nguyệt ở giữa tượng trưng cho thái cực, cho ngũ hành trong vũ trụ. Hình tượng rồng chầu mặt nguyệt thể hiện sức mạnh của sự quy tụ, sự giao hòa giữa trời và đất, sự uy quyền và tài lộc…

2.000 ô ngói màn lợp đều có in chữ “Dương” và chữ “Thọ”, hệ thống cửa đi kiểu ô thùng bằng gỗ lim, bưng đục tứ linh, tứ quý và các hoạ tiết cổ. Toàn bộ đồ thờ tự trong Đại Từ đường đều được làm bằng gỗ, sơn son thếp vàng, chạm trổ hoa văn tứ linh, tứ quý, toát lên vẻ uy linh của không gian thờ. Hệ thống chữ của hoành phi và câu đối đều sử dụng chữ quốc ngữ (không sử dụng chữ Nho) cách điệu để tất cả mọi người đều đọc, hiểu được ý nghĩa của từng câu, chữ. Gian giữa thờ phụng các vị tiền bối hữu công của họ Dương Việt Nam như một lời tri ân tới bậc tiền nhân. Hậu cung gian giữa đặt cỗ khám 3 gian, trên đặt bức cuốn thư với bốn chữ “Uống nước nhớ nguồn”. Sập thờ và cửa võng chạm tứ linh kênh bong, câu đối đề “Tiên Tổ đồng hành cùng đất nước/Cháu con tiếp bước với non sông”… Hậu cung gian thờ Bình Vương Dương Tam Kha, đặt Linh vị của ngài trên có bức cuốn thư với 4 chữ “Văn võ song toàn” và đôi câu đối đề “Châu Ái địa linh sinh Chủ Tướng/Bạch Đằng hào khí xuất Bình Vương”…

Gian bên phải thờ tiên tổ các chi họ Dương TP Hải Phòng, hậu cung gian thờ đề bức cuốn thư với 4 chữ “ Đồng tộc đồng tâm”. Gian bên hồi trái Đại Từ đường thờ những người có công xây dựng họ Dương Hải Phòng cũng như công trình Đại Từ đường. Gian bên hồi phải Đại Từ đường thờ mẹ Việt Nam anh hùng và Liệt sĩ người họ Dương Hải Phòng.

Xin kết nối tour du lịch Bạch Đằng Giang - Quỳnh Hoàng

Đầu xuân mới Tân Sửu, chúng tôi đến thăm công trình Hải Phòng Dương tộc Đại Từ đường. Thật ngỡ ngàng trước vẻ uy nghi tráng lệ, đậm chất văn hoá đình, chùa cổ kính và sự quy hoạch rất hợp lý, khoa học của dự án. Chủ tịch Hội đồng họ Dương Hải Phòng Dương Đức Tùng chia sẻ: Chúng tôi có nhiều việc cần làm để phát huy ý nghĩa của công trình. Trên đất Quỳnh Hoàng, Nam Sơn đã có Đền thờ Bình Vương Dương Tam Kha, chúng tôi mong muốn và xin đề xuất với họ Dương Việt Nam cũng như lãnh đạo các cơ quan chức năng của TP Hải Phòng nên có hướng dẫn kết nối tour du lịch Bạch Đằng Giang - Quỳnh Hoàng, có con đường và công trình mang tên Dương Tam Kha trên đất An Dương để vừa ghi nhớ công ơn của bậc tiền nhân, vừa phát huy giá trị lịch sử văn hóa trong giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ.