(Xây dựng) - Lực lượng chức năng đang xác minh, kiểm đếm thiệt hại trong vụ đốt thực bì cẩu thả dẫn đến thiêu rụi rừng trồng của người dân và cây rừng tự nhiên tại Tiểu khu 236, xã Xuân Trạch, huyện Bố Trạch (Quảng Bình).

Các khu đồi thuộc Tiểu khu 236, xã Xuân Trạch cháy đen, cây rừng biến thành tro bụi.

Hơn 36ha rừng bị đốt

Hiện trường khu vực Khe Sến, khoảnh 2, 3, 4 thuộc Tiểu khu 236 (xã Xuân Trạch) còn lại rải rác những gốc cây rừng bị cháy đen sém, hoặc một vài cây rừng trơ trọi. Nhìn vào khung cảnh này, không ai nghĩ đây là vụ xử lý thực bì trước khi trồng rừng, mà đúng hơn là vụ cháy rừng nghiêm trọng.

Cơ quan kiểm lâm và công an đã khẩn trương xác minh vụ việc, kiểm đếm số cây rừng bị thiệt hại. Trong diện tích 36,52ha bị đốt cháy đó, có đến 36ha được đốt xử lý thực bì sau khai thác; và 0,52ha rừng trồng của người dân bị cháy sém.

Về phần diện tích cây rừng tự nhiên bị khô héo do ảnh hưởng của vụ cháy, lực lượng chức năng cho biết, đây chỉ là cây bụi, cây tiên phong và cây keo tái sinh mọc xen lẫn, chứ không phải là rừng tự nhiên như người dân chỉ dẫn.

Theo ông Đoàn Văn Ngãi - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Bố Trạch: Điểm cháy xuất phát từ lô 15, khoảnh 3, Tiểu khu 236 lúc 7h ngày 25/6. Sau đó, cháy lan sang lô 79, 46 do Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình và lô 1, 3, khoảnh 1, NTK1 xã Xuân Trạch làm cháy rừng trồng keo của người dân.

Cơ quan kiểm lâm địa phương khẳng định, tại lâm phần của Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình xuất hiện điểm phát lửa, gây cháy toàn bộ diện tích rừng và cháy lan sang khu vực lân cận. Do đó, trách nhiệm trước hết thuộc về chủ đầu tư. Chủ rừng là Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình không có thông báo, báo cáo nào về kế hoạch đốt thực bì tại thời điểm này với lực lượng kiểm lâm địa phương.

Người dân xã Xuân Trạch lại xôn xao việc: Chủ rừng cho đốt thực bì vào lúc cao điểm nắng nóng, bất chấp các thông tư và chỉ thị của UBND tỉnh về việc cấm đốt thực bì trong mùa nắng nóng, ảnh hưởng đến sinh kế của dân cư địa phương. Do vậy, Hạt Kiểm lâm huyện Bố Trạch lập báo cáo sơ bộ vụ cháy gửi UBND huyện Bố Trạch, đồng thời, đề nghị Công an huyện Bố Trạch tiến hành điều tra, truy vết nguyên nhân, đối tượng đốt rừng.

“Trước thông tin báo cháy và đơn trình báo của nhân dân gửi đến lực lượng chức năng, đề nghị cơ quan điều tra đi sâu làm rõ nguyên nhân, đối tượng gây cháy rừng để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Tránh các mâu thuẫn, hệ lụy không đáng có giữa người dân với chủ rừng…” - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Bố Trạch Đoàn Văn Ngãi đề đạt.

Sơ đồ diện tích rừng trồng bị ảnh hưởng sau vụ cháy.

Ông Trần Quang Đảm - Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình cho biết: Tại khu vực xảy ra cháy ở xã Xuân Trạch, thuộc dự án trồng rừng thay thế đã khai thác được 2 vụ, chủ yếu trồng cây keo lai. Diện tích trong thiết kế được phê duyệt là trên 50ha. Bên cạnh việc tự trồng rừng, công ty cũng có liên doanh, liên kết với một số hộ gia đình ở địa bàn xã trồng, chăm sóc và bảo vệ rừng. Điển hình như hộ ông Nguyễn Phượng (thôn 5) với diện tích 30ha.

Vì địa hình chủ yếu là đồi núi đá, độ dốc lớn, sau khai thác đơn vị cũng chưa có kế hoạch đốt phát thực bì, vì giữa mùa hè mà đốt rừng thì cũng chưa thể trồng cây lại ngay được. Trong ngày 25/6, nhận được tin báo về vụ cháy tại Tiểu khu 236, công ty đã dẫn theo nhân viên lên hiện trường và tham gia dập lửa. Vụ cháy đến buổi tối mới cơ bản dập tắt được.

“Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình không có chủ trương, kế hoạch đốt rừng. Vì vậy, đề nghị cơ quan điều tra tích cực truy vết đối tượng gây cháy, làm rõ động cơ đốt rừng của đối tượng để cho nhân dân thấy được, công ty không bao che, giấu diếm các sai phạm”, lãnh đạo Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình chia sẻ.

Bất chấp quy định

Ông Cao Thế Vĩnh - Chủ tịch UBND xã Xuân Trạch, huyện Bố Trạch khẳng định, về nguyên tắc trồng rừng phải xử lý thực bì để đảm bảo cho cây bản địa rừng trồng phát triển. Diện tích rừng bị đốt cháy là cây bụi, cây tiên phong và một số cây gỗ đứng rải rác. Tuy vậy, do vụ cháy lan ra, khiến rừng trồng 2,2 năm tuổi của nhiều hộ dân cháy sém, kéo theo sinh kế bị ảnh hưởng.

Tại biên bản làm việc về vụ cháy rừng của Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình, lập ngày 28/6 tại UBND xã Xuân Trạch chỉ rõ: Công ty tiến hành khai thác rừng trồng, phía công ty chưa tiến hành làm băng cản lửa giữa rừng công ty với hộ dân và rừng tự nhiên, dẫn đến cháy rừng vào ngày 25/6.

Qua kiểm tra hiện trường, tại lô số 15, khoảnh 3, Tiểu khu 236 của công ty cháy hết và cháy lan sang phần rừng trồng của ông Nguyễn Ngọc Lĩnh với diện tích 5.256m2 và cháy phần rừng sau khai thác của ông Nguyễn Minh Trọng.

Tại buổi làm việc, Chủ tịch UBND xã Xuân Trạch kết luận: Phía công ty thiếu trách nhiệm để xảy ra cháy rừng là vi phạm công tác phòng cháy, chữa cháy rừng. Đề nghị công ty có phương án hỗ trợ đền bù thỏa đáng cho hộ thiệt hại theo kết quả kiểm tra hiện trường…

Hộ ông Trần Thăng Long và Nguyễn Ngọc Lĩnh chịu ảnh hưởng trực tiếp từ vụ đốt thực bì cẩu thả.

Trong khi đó, các hộ bị ảnh hưởng từ vụ cháy gồm Trần Thăng Long và Nguyễn Ngọc Lĩnh cho rằng: Việc công ty hỗ trợ, đền bù diện tích rừng trồng của người dân bị cháy sém là việc tất yếu. Tuy vậy, người dân mong mỏi chính quyền trả lời rõ nguyên nhân vụ cháy, đối tượng gây cháy và động cơ gây cháy, tránh trường hợp người dân xôn xao việc Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình đốt rừng; phía công ty lại ngờ vực dân cư sang lâm phận của mình mồi lửa đốt để dựng chuyện. Việc cẩu thả đốt thực bì cộng với thái độ lơ là của chủ rừng, thiếu giám sát của cơ quan kiểm lâm đã vô tình phá hoại rừng.

Qua tìm hiểu được biết, diện tích đất lâm nghiệp đã được giao cho Công ty TNHH MTV Lâm công nghiệp Bắc Quảng Bình và UBND xã Xuân Trạch quản lý, nhưng hiện vẫn xảy ra tranh chấp với các hộ dân trên địa bàn. Mới đây, trong tháng 5/2021, người dân thôn 7, xã Xuân Trạch đã gửi đơn kiến nghị đến Huyện ủy, UBND huyện Bố Trạch về việc rừng phòng hộ thuộc các Tiểu khu 236, 237 có dấu hiệu bị xâm phạm, vi phạm quy chế, quản lý bảo vệ rừng.

Về nội dung này, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Bố Trạch cho biết, đơn vị đã nhận được đơn kiến nghị, phía Thanh tra huyện đã thành lập đoàn thanh tra, xác minh.