(Xây dựng) – Hàng loạt công trình nhà ở kiên cố đã và đang được xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, có công trình đã đưa vào sử dụng nhưng do phát sinh và tồn tại từ nhiều năm nay, các lãnh đạo thời kỳ đó đã nghỉ hưu nên rất khó xử lý.

Mới đây, Báo điện tử Xây dựng nhận được phản ánh của người dân xã Vĩnh Hồng (huyện Bình Giang – Hải Dương) về tình trạng hàng loạt công trình nhà ở xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Cụ thể, ngay phía sau khu đất đã được đấu giá quyền sử dụng đất nằm cạnh Quốc lộ 38, hàng loạt công trình nhà ở kiên cố đã và đang được xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp. Có công trình đã xây dựng và đưa vào sử dụng từ nhiều năm nay, có công trình vẫn đang trong quá trình hoàn thiện, chưa kể nhiều khu đất vườn, đất ruộng đang tiếp tục được san lấp để chuẩn bị xây nhà.

Mặc dù người dân đã nhiều lần phản ánh, chính quyền xã Vĩnh Hồng đã tổ chức kiểm tra, làm việc với các chủ nhà, nhưng những công trình này vẫn ngang nhiên tồn tại. Ban đầu, chỉ có một vài người lấy lý do dựng lều, lán để trông coi cây trồng, vật nuôi phục vụ sản xuất nông nghiệp. Nhưng chính vì không bị xử lý triệt để, nên đến nay, hàng loạt công trình nhà ở kiên cố gắn liền với các công trình phụ đáp ứng nhu cầu ở và sinh hoạt lâu dài thi nhau mọc lên như nấm.

Sau khi nhận được phản ánh của người dân, phóng viên Báo điện tử Xây dựng đã tiến hành khảo sát thực tế và nhận thấy: Tại khu vực đất nằm phía sau khu đất đấu giá, rất nhiều ngôi nhà đã được xây dựng kiên cố. Có ngôi nhà hiện đang được xây ngay trên thửa ruộng cấy lúa, với cả một bờ tường được xây kè kiên cố xung quanh. Phía trong và xung quanh các vườn trồng chuối, trồng cây ăn quả gần đó, ít nhất 3 ngôi nhà với đầy đủ công trình phụ như nhà bếp, nhà vệ sinh, sân sạch có mái che đang được sử dụng làm nơi ở và sinh hoạt của các hộ gia đình.

Để có những thông tin khách quan hơn về tình trạng này, phóng viên đã liên hệ với UBND xã Vĩnh Hồng và được một cán bộ đại diện UBND xã xác nhận: Thứ nhất, tất cả những hộ dân này là công dân của xã Vĩnh Hồng. Những hộ này về hiện trạng là có xây dựng nhưng thời điểm xây dựng từ thời những đồng chí lãnh đạo của nhiệm kỳ trước đã về hưu hết. Từ khi chúng tôi tiếp quản nhiệm vụ, thực hiện Chỉ thị của Huyện ủy Bình Giang về việc tăng cường công tác chỉ đạo, lãnh đạo công tác quản lý đất đai, chúng tôi thường xuyên quán triệt thực hiện theo Nghị quyết và Chỉ thị, tăng cường công tác quản lý đất đai và cương quyết xử lý các trường hợp vi phạm xây nhà trái phép trên đất chưa qua chuyển đổi. Đó là với những trường hợp mới phát sinh, còn các trường hợp cũ liên quan đến thế hệ lãnh đạo trước thì rất khó xử lý.

Khu đất ấy hầu như là chuyển đổi từ những năm 1993 đến 1999. Có 1 trường hợp gia đình ông Phòng mới dựng cái khung, còn những hộ đang ở rồi là họ xây dựng nhà để trông nom các khu công trình hoặc là chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản trên cái diện tích đất chuyển đổi đó, được phép làm nhà tạm để trông nom. Trong quá trình trông nom có thể bị dột nát, xuống cấp thì người ta sửa chữa, thay đổi hàng năm là chuyện bình thường. Xây tạm thì không bền vững được, người ta có thể thay lợp ngói bằng lợp tấm Fibro xi măng, hoặc nhà đang 3m bây giờ xây cao thêm 1 chút cho đỡ nóng. Thời điểm đó, Luật Đất đai rất lỏng lẻo. Các hộ xây dựng cả nhà kiên cố chả ai để ý gì, chả ai lập biên bản xử lý, chả ai đôn đốc nhắc nhở gì cả. Thậm chí, đất ruộng 03 người ta quy định là chỉ được phép trồng lúa thôi, nhưng họ tự ý chuyển đổi sang. Đến bây giờ, từ năm 2013 Luật Đất đai thắt chặt lại, giao cho địa phương, những người đứng đầu địa phương chịu trách nhiệm thì hầu như không có phát sinh mới.

Theo quy định tại Điều 103 Luật Xây dựng năm 2014 thì công trình xây dựng tạm là công trình được xây dựng có thời hạn phục vụ mục đích thi công xây dựng công trình chính; công trình tạm đó phải được phá dỡ khi công trình chính của dự án được đưa vào khai thác sử dụng hoặc khi hết thời gian tồn tại của công trình theo quy định.

Như vậy, đối với trường hợp muốn xây dựng công trình trên đất nông nghiệp thì phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định pháp luật về đất đai, cấp phép xây dựng theo quy định pháp luật về xây dựng. Công trình tạm chỉ được phép xây dựng khi được UBND huyện cấp giấy phép xây dựng tạm theo đúng trình tự, thủ tục pháp luật quy định; đảm bảo phù hợp với quy mô công trình do UBND tỉnh quy định cho từng khu vực và thời hạn tồn tại của công trình theo kế hoạch thực hiện quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt. Đồng thời, Chủ đầu tư phải có bản cam kết tự phá dỡ công trình khi hết thời hạn tồn tại được ghi trong giấy phép xây dựng có thời hạn, nếu không tự phá dỡ thì bị cưỡng chế và chịu mọi chi phí cho việc cưỡng chế phá dỡ.

Trước tình trạng trên, đề nghị UBND xã Vĩnh Hồng cần tăng cường quản lý, chấn chỉnh tình trạng xây nhà trên đất nông nghiệp, không để tái diễn những vi phạm về đất đai và xây dựng trên địa bàn. Đồng thời tích cực tuyên truyền, phổ biến pháp luật để người dân hiểu và nghiêm chỉnh thực hiện các quy định của pháp luật về lĩnh vực đất đai, xây dựng.