(Xây dựng) - Hầu hết mọi người khi chọn đất, mua nhà đầu tiên đều quan tâm đến xem hướng. Nhưng liệu có phải hướng nhà là ưu tiên số 1?

Chọn đất, mua nhà suy cho cùng là chọn nơi đất lành, nhiều Sinh khí, đem lại môi trường sống tốt nhất cho con người. Có nhiều yếu tố quyết định sự lành dữ của một cuộc đất, mà hướng không phải là yếu tố duy nhất, cũng không phải là yếu tố hàng đầu trong việc chọn nơi cư ngụ.

Trong phong thủy có câu: Nhất vị, nhị thế, tam hướng; nghĩa là, khi chọn đất làm nhà, điều quan trọng nhất là vị trí cuộc đất, sau đó đến thế đất, cuối cùng mới đến hướng.

Nhất vị: Trước tiên nói về vị, đơn giản đó là vị trí cuộc đất, ngôi nhà tọa lạc. Nhưng vị có nhiều cấp độ khác nhau. Cấp độ vĩ mô là xem xét đến toàn cục vị trí ngôi nhà. Ví dụ như ở thành phố hay nông thôn, ở ngoại thành hay nội thành… Cấp độ trung bình là khu vực ngôi nhà tọa lạc. Chẳng hạn như ở khu Đông hay Tây thành phố. Thậm chí còn là cấp độ nhỏ hơn nữa như ở phía Tây Hà Nội thì là khu Mỹ Đình hay Trung Hòa - Nhân Chính, hay Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm… Và thứ ba là cấp độ vi mô, là khu vực xung quanh; ví dụ như các nhà lân cận, đường sá ra vào, chợ, trường, bệnh viện cách xa không…

Vị, theo nghĩa hẹp hơn, còn là việc thiết kế, bố trí nội ngoại thất. Chẳng hạn như cửa mở chỗ nào, bố trí phòng ốc ra sao, bếp, ban thờ đặt ở đâu, giường ngủ, bàn học kê chỗ nào…

Với nghĩa như thế, rõ ràng ngôi nhà ở khu vực có nhiều nhà máy xả khí thải không thể có môi trường tốt. Hay đất gần nghĩa địa, nơi thấp trũng úng ngập thường xuyên cũng là nơi nhiều âm khí, tù hãm quyết không phải là đất lành. Vị trí còn liên quan đến cảnh quan, môi trường và hạ tầng xã hội. Câu chuyện Mạnh Mẫu tam thiên, mẹ thầy Mạnh Tử ba lần dời nhà là một ngụ ý cụ thể về việc chọn vị trí vậy.

Một ngôi nhà có hướng đẹp đến mấy, nhưng ở giữa vùng ô nhiễm hay ngập úng, đi lại khó khăn, tệ nạn xã hội bủa vây… rõ ràng không thể là một nơi ở tốt.

Nhị thế: Thế ở đây là thế đất. Loài người xưa kia sống dựa vào thiên nhiên, nên thế đất tốt nhất phải được thiên nhiên che chở. Vì vậy mà phong thủy chọn đất phải có thế dựa núi nhìn sông, sau lưng có núi che chắn nhưng trước mặt lại thoáng đãng, bằng phẳng, hai bên có hình thế bao bọc lấy ngôi nhà, vì đó chính là thế đất tàng phong tụ thủy. Nói theo ngôn ngữ phong thủy thì đó là thế đất tả Thanh long, hữu Bạch hổ, tiền Chu tước, hậu Huyền vũ. Còn theo quyết ca thì: “Sau lưng ruộng đỗ/ Trước mặt ruộng lúa chiêm/ Hai bên hai tay liềm” là thế đất lý tưởng để làm nhà.

Nhưng ở đồng bằng và nhất là ở các đô thị ngày nay đất chật người đông, khó có thể lựa chọn được mảnh đất mười phân vẹn mười. Vì vậy, chỉ cần phía sau có vật cao che chở, trước mặt thoáng đãng đã là lý tưởng rồi. Nếu không chỉ cần được mảnh đất vuông vắn (hình vuông hoặc chữ nhật), không khuyết hãm (thiếu góc) đã là tốt rồi.

Tam hướng: Hướng ở đây là hướng nhà. Theo phong thủy thì hướng nhà chỉ đứng thứ ba, xếp sau vị trí và hình thế. Nói về hướng nhà, hẳn người Việt ai cũng nhớ câu tục ngữ: Lấy vợ hiền hòa/ Làm nhà hướng nam. Đây là hướng nhà lý tưởng, vì ở xứ khí hậu nhiệt đới gió mùa, hướng nam (hoặc đông nam) sẽ hứng được gió mát về mùa hè thổi từ biển vào, lại tránh được gió lạnh về mùa đông thổi từ lục địa phía bắc xuống. Ngôi nhà hướng nam cũng tránh được ánh nắng xiên vào nhà buổi sáng nếu làm hướng đông, hay nắng chiều thiêu đốt nếu làm hướng tây.

Tuy nhiên, đó là hướng nhà ở. Còn khi làm nhà thờ, đa số người Việt lại chọn hướng đông hoặc hướng tây với quan điểm, nếu nhà thờ hướng tây thì phương tây là phương đất Phật nên sẽ được hưởng luồng khí lợi cho việc thờ cúng, còn nhà thờ hướng đông thì khi hành lễ, người đứng lễ sẽ hướng về phương tây là phương đất Phật cũng là điều tốt.

Nhiều người lại chọn hướng nhà theo tuổi chủ nhà theo quan niệm trạch mệnh tương phối, người Đông tứ mệnh nhà theo hướng Đông tứ trạch và người Tây tứ mệnh theo hướng nhà Tây tứ trạch. Nhưng đó là cả một vấn đề lớn trong phong thủy mà chúng tôi sẽ bàn trong một bài khác.