(Xây dựng) – Chỉnh trang vỉa hè là một chủ trương đúng đắn của Thành phố Hà Nội, nhằm tạo diện mạo khang trang, sạch đẹp, phục vụ đời sống nhân dân Thủ đô, góp phần ngăn chặn tình trạng lấm chiếm vỉa hè và tai nạn giao thông. Tuy nhiên, thời gian qua việc triển khai chỉnh trang vỉa hè bộc lộ khá nhiều bất cập, đá lát vỉa hè chưa bảo đảm độ bền, nhiều tuyến phố mới đưa vào sử dụng đã bị hư hỏng nặng. Điều này đã khiến dư luận hoài nghi về tính thực tế, sự lãng phí của việc lát đá vỉa hè.

Đá tự nhiên lát ở vỉa hè Hà Nội được nhận định là có độ bền từ 50-70 năm, nhưng đã xuất hiện cảnh tượng nứt, vỡ, ở nhiều vị trí đá còn bị bật khỏi nền.

Cuối năm 2016, Thành phố Hà Nội ban hành quy định mới về cải tạo hè phố. Theo đó, thành phố đặt mục tiêu đến năm 2020, vỉa hè của hơn 900 tuyến đường tại 12 quận nội thành được thay thế từ gạch truyền thống sang đá tự nhiên có kết cấu bền vững với tuổi thọ lên đến 70 năm.

Đồng thời, từ cuối Quý I/2019, UBND Thành phố Hà Nội đã có Quyết định 1303/QĐ-UBND về việc ban hành “Thiết kế mẫu hè đường đô thị trên địa bàn TP Hà Nội”. Theo đó, nhiều tuyến đường tại các quận như Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng, Tây Hồ, Hoàn Kiếm, Hoàng Mai, Hà Đông... đã được lát vỉa hè bằng đá tự nhiên.

Ngay sau khi kế hoạch được ban hành, không ít ý kiến bày tỏ sự băn khoăn vì sử dụng đá tự nhiên để lát vỉa hè tuy đẹp, nhưng liệu có phù hợp với hạ tầng của thành phố, bởi mỗi viên đá có trọng lượng rất nặng, thi công đòi hỏi yêu cầu kỹ thuật cao hơn các loại gạch thông thường. Trong khi đó, hệ thống hạ tầng kỹ thuật ngầm chưa đồng bộ, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng thi công. Chưa kể, thành phố đang thiếu nghiêm trọng chỗ đỗ xe ô-tô, nhiều hè phố trở thành bãi đỗ xe tự phát, liệu đá tự nhiên có chịu nổi? Thực tế, quá trình sử dụng vỉa hè được lát bằng đá tự nhiên đang bộc lộ khá nhiều bất cập.

Những ô gạch vỡ vụn xuất hiện tại vỉa hè đường Trần Duy Hưng.

Mới được đưa vào sử dụng vài năm, tại nhiều tuyến phố trên địa bàn Hà Nội như: Nguyễn Trãi (Thanh Xuân), Trần Phú (Hà Đông), Trần Duy Hưng, Trung Kính (Cầu Giấy), Nguyễn Chí Thanh (Đống Đa), Giải Phóng (Hoàng Mai)... có vỉa hè lát bằng đá tự nhiên đang xuất hiện tình trạng xuống cấp. Cả hàng dài vỉa hè nhan nhản vết nứt, vỡ, bề mặt vỉa hè lồi lõm, lởm chởm.

Điển hình như các tuyến phố Trần Phú (Hà Đông), Nguyễn Trãi (Thanh Xuân) dù vỉa hè mới được đầu tư lát đồng bộ đá tự nhiên tuổi thọ 70 năm từ khoảng quý III/2017, nhưng hiện cũng đang xuất hiện hàng loạt vị trí đá lát bị bung, vỡ, sụt lún. Trên đường Trần Duy Hưng - Nguyễn Chí Thanh, hai bên vỉa hè đa phần đang bị xô lệch, nứt vỡ, nham nhở, gây khó khăn cho người đi bộ.

Cũng theo ghi nhận của phóng viên Báo điện tử Xây dựng, việc lát đá tự nhiên trên vỉa hè vẫn đang tiếp tục được Thành phố Hà Nội triển khai trên nhiều tuyến đường khác như Chùa Bộc (quận Đống Đa), vỉa hè hồ Gươm (quận Hoàn Kiếm).

Tình trạng vỉa hè hư hỏng đã xuất hiện từ lâu nhưng vẫn chưa được sửa chữa.

Ông Nguyễn Hoàng, người dân sống khu vực quận Hoàn Kiếm tỏ vẻ quan ngại chia sẻ: Vừa qua, một số vỉa hè sau khi lát đá thì bị vỡ, bị lún sụt đã gây mất niềm tin của người dân với chủ trương đang được triển khai. Những lời quảng cáo, độ bền lên tới 70 năm, nhưng vừa thực hiện xong đã hỏng. Theo tôi có thể các cơ quan chức năng cũng tính toán phương án khắc phục, nhưng không ai dám chắc lát đá vỉa hè sẽ đảm bảo chất lượng 100%.

Rất nhiều ý kiến đánh giá việc lát vỉa hè bằng đá tự nhiên là sự tốn kém, lãng phí không cần thiết vì vỉa hè cũ vẫn đang sử dụng tốt. Trong khi, nguồn tiền xã hội hóa và ngân sách này có thể làm nhiều việc hữu ích hơn: Chống dịch, giảm ô nhiễm môi trường, đầu tư trường học, bệnh viện…

Anh Trần Anh Tuấn – phường Mộ Lao, quận Hà Đông chia sẻ: Hà Nội hiện nay bụi bẩn, ô nhiễm, mỗi khi trời mưa lại là “điệp khúc” ngập lụt trên các tuyến đường. Đường phố nhiều chỗ vẫn còn ổ gà, dây điện, cáp viễn thông, trạm biến áp như tơ nhện. Theo tôi, Hà Nội nên tập trung tiền vào duy tu bảo dưỡng đường, cải thiện môi trường là cấp thiết, xứng đáng với thuế của dân.

Có thể thấy, việc lát đá vỉa hè những năm gần đây đã được thực hiện nhiều lần. Nhưng việc quản lý sau lát đá lại chưa được quan tâm. Do vậy, bộ phận lát đá cứ lát xong thì hệ thống điện nước, cáp ngầm lại đào bới. Vậy là đá lát vài bữa bị khấp khểnh, cập kênh, vỡ, có nơi trũng như cái hố, mất mỹ quan đô thị, thế rồi lại thay đá mới. Như vậy rất tốn tiền của ngân sách thành phố.

Vậy vì sao vỉa hè vừa lát lại nhanh chóng xuống cấp, là do chất lượng gạch, đá tự nhiên hay do thi công sai? Báo điện tử Xây dựng sẽ tiếp tục thông tin.

Bài 2: Vỉa hè vừa lát đã hỏng: Giới chuyên môn nói gì?