(Xây dựng) – Với mong muốn xây dựng những sân chơi miễn phí và thân thiện với môi trường dành cho trẻ em, doanh nghiệp xã hội Think Playgrounds hy vọng, trong bất kỳ thời gian, hoàn cảnh nào thì thời gian vui chơi của trẻ em cũng cần được tôn trọng.

Các thiết bị chơi của TPG chủ yếu làm từ nguyên liệu tái chế, an toàn khi sử dụng, có độ bền cao và thân thiện với môi trường.

Sân chơi làm từ đồ tái chế, an toàn và thân thiện

Được thành lập từ năm 2014, ban đầu Think Playgrounds (TPG – Nghĩ về sân chơi trong phố) chỉ là một nhóm tình nguyện tìm kiếm các giải pháp đơn giản, sáng tạo và hiệu quả để xây dựng các sân chơi miễn phí cho trẻ em sinh sống ở các thành phố. Sau này, vì khó khăn về nguồn lực, những người sáng lập TPG đã quyết định chuyển hướng hoạt động, phát triển nhóm tình nguyện trở thành một doanh nghiệp để TPG tư duy và hoạt động theo thị trường. Chỉ cần thị trường còn nhu cầu còn thì một doanh nghiệp như TPG không sợ thiếu đất sống và thực tế là nhu cầu sân chơi tại thành phố ngày một tăng cao hơn.

Tính cho đến nay, sau gần 9 năm hoạt động, TPG đã thi công và xây dựng được hơn 300 sân chơi công cộng trên toàn quốc. Mới nhất, TPG đã quy hoạch, thiết kế và đưa ra giải pháp cho quận Hoàn Kiếm về mô hình công viên rừng ở trong thành phố.

Một điều thú vị trong các dự án của TPG là các thiết bị chơi chủ yếu được làm từ những nguyên liệu tái chế, nhưng an toàn khi sử dụng, có độ bền cao và thân thiện với môi trường.

Ví dụ, nói đến sân chơi dành cho trẻ em thường phải có cát, gỗ hay các vật liệu tự nhiên, nhưng việc tìm kiếm thường gặp khó khăn. Do đó, mọi người thường có suy nghĩ mang đồ chơi làm bằng nhựa ra sân chơi. Nhưng làm như vậy sẽ rất khó để giáo dục trẻ nhỏ về các giá trị sinh thái, môi trường trong sân chơi. Với các sân chơi do TPG thiết kế, những đồ chơi như xích đu, cầu trượt, cầu bập bênh, thú nhún bằng lốp xe… được thiết kế khá ngộ nghĩnh và rất phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi.

Sau khi hoàn thành dự án, TPG sẽ bàn giao sân chơi và cùng đồng hành với cộng đồng trong việc quản lý, hỗ trợ, tư vấn, đồng thời kết nối với các hoạt động hỗ trợ khác. Như vậy, một dự án cộng đồng của TPG sẽ luôn có tính tiếp diễn chứ không chỉ dừng lại sau khi hoàn thành xây dựng công trình.

Những hoạt động của TPG đã giúp thay đổi nhận thức của cộng đồng về quyền được chơi của trẻ em và mọi người đã chủ động tham gia xây dựng các sân chơi nhiều hơn.

Thay đổi nhận thức của cộng đồng về quyền được chơi

Trong những ngày đầu hoạt động, TPG đã gặp rất nhiều khó khăn trong việc gây quỹ, tìm kiếm tình nguyện viên, cộng tác viên và quan trọng nhất là tìm kiếm sự ủng hộ từ cộng đồng, chính quyền ở nơi xây dựng sân chơi.

Ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt, người đồng sáng lập TPG cho biết: “Mặc dù đây là vấn đề cấp thiết nhưng chưa nhận được sự quan tâm đúng mức vào thời điểm hiện tại. Cộng đồng, chính quyền địa phương hay các nhà tài trợ đều cho rằng trong đô thị đã có đủ những dịch vụ cần thiết. Nhưng trên thực tế, trẻ em ở thành phố khá thiệt thòi vì không có nhiều không gian công cộng để vui chơi”.

Khi xây dựng sân chơi trên đảo Lý Sơn, TPG đã phải làm việc đơn độc vì không nhận được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương.

Ngoài ra, nhóm cũng gặp thất bại ở một số chung cư mới khi một bộ phận người dân có ý định lấn chiếm không gian để kinh doanh.

Dĩ nhiên, không phải bao giờ nhóm cũng chỉ gặp khó khăn mà còn có thuận lợi khi nhận được sự ủng hộ to lớn của cộng đồng. Câu chuyện ở phường Mai Động, quận Hoàng Mai là một ví dụ. Người dân tại đây phản đối kế hoạch xây dựng nhà văn hóa để giữ lại không gian cho dự án xây dựng sân chơi cộng đồng.

“Trước đây, việc thuyết phục cộng đồng không hề dễ dàng, đặc biệt là các hộ đang kinh doanh. Nhưng hiện nay, mọi người đều đã hiểu rõ và ý thức được tầm quan trọng của việc xây dựng sân chơi cho trẻ em. Chính vì thế, họ rất cởi mở và sẵn sàng sử dụng không gian cộng cộng cho trẻ em nhiều hơn. Ở một số địa điểm, người dân còn chủ động đầu tư để xây dựng sân chơi cho trẻ em.

Đối với chúng tôi, thuận lợi lớn nhất là cộng đồng hiểu được tầm quan trọng của việc chơi, đặc biệt là vào những ngày hè. Khi đó, trẻ em có nhu cầu chơi rất lớn nhưng không gian để vui chơi đang rất thiếu. Do đó, công tác vận động, tìm sự đồng thuận trong cộng đồng sẽ giúp câu chuyện trở nên dễ dàng hơn rất nhiều”, ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt chia sẻ.

Tùy từng dự án mà cộng đồng sẽ có sự tham gia đóng góp khác nhau. Ở dự án cải tạo bờ vở sông Hồng, cộng đồng dân cư tài trợ kinh phí và trực tiếp tham gia xây dựng sân chơi cho chính con em của họ.

Với những nỗ lực không biết mệt mỏi trong những năm qua, TPG đã giúp thay đổi nhận thức của cộng đồng về quyền được chơi của trẻ em, đưa ra những hướng tiếp cận mới cho cộng đồng, từ đó tạo ra nền tảng xây dựng thêm nhiều dự án về không gian công cộng hay môi trường, sinh thái.

Trên thực tế, tại Việt Nam có nhiều tổ chức phi Chính phủ hay các nhóm xã hội đang hành động vì trẻ em ở những khía cạnh khác nhau như chống xâm hại, bạo lực, bảo vệ quyền được học tập, quyền được chăm sóc… Nhưng riêng TPG đang đi tiên phong trong việc bảo vệ quyền được vui chơi, giải trí của trẻ em với những hành động cụ thể và thiết thực nhất.

Ông Nguyễn Tiêu Quốc Đạt chia sẻ: “Nhân ngày Quốc tế Thiếu nhi, TPG rất hy vọng rằng, với trẻ em thì ngày nào cũng sẽ là ngày 1/6. Trong bất kỳ, thời gian, hoàn cảnh hay địa điểm nào thì quyền được chơi của trẻ em cũng cần được tôn trọng để các em luôn vui vẻ, không còn căng thẳng khi học tập, không phải đối mặt với những áp lực đến quá sớm. Tôi hy vọng các bậc phụ huynh và cả cộng đồng sẽ nỗ lực để mọi ngày đều là ngày 1/6 dành cho trẻ em”.

Xây dựng sân chơi hòa nhập và thành phố thân thiện với trẻ em

Trong thời gian tới, TPG đang hướng đến 3 mục tiêu lớn. Thứ nhất, họ sẽ không chỉ tập trung xây dựng sân chơi cho trẻ em mà còn hướng đến việc tham gia thiết kế không gian công cộng trong đô thị cho các nhóm yếu thế.

Đó sẽ là không gian dành cho nhiều đối tượng như trẻ em, người già, người khuyết tật và các nhóm trẻ đặc thù, tùy theo hoàn cảnh, điều kiện và nguồn lực của TPG cùng các nhà tài trợ. Trong đó, sân chơi dành cho trẻ khiếm thị và sân chơi dành cho người đi xe lăn cũng là những mục tiêu mà Think Playgrounds đang học hỏi để xây dựng các sân chơi hòa nhập đạt tiêu chuẩn, có tính hòa nhập cao.

TPG đang hướng đến việc tham gia thiết kế không gian công cộng trong đô thị cho các nhóm yếu thế, xây dựng thành phố thân thiện với trẻ em và xúc tiến quá trình đa dạng sinh thái trong đô thị.

Thứ hai, TPG đang muốn xúc tiến việc vận động đưa Hà Nội trở thành một thành phố thân thiện với trẻ em. Mục tiêu ở đây không chỉ có sân chơi mà còn nhiều vấn đề khác như đường đi học, làn đường đi xe đạp… Từ đó, TPG và cộng đồng sẽ đóng góp các giải pháp để thành phố trở nên an toàn hơn cho trẻ em.

Thứ ba, TPG cũng mong muốn xúc tiến quá trình đa dạng sinh thái trong đô thị. Các dự án như công viên rừng ở bờ vở sông Hồng là một trong những nỗ lực của TPG để thực hiện mục tiêu này. Theo đó, các không gian công cộng như vậy có thể trở thành khu vực dự trữ sinh quyển, nơi lưu trữ cây giống bản địa và sự đa dạng sinh thái. Điều này là rất cần thiết để chúng ta có thể cải tạo và nâng cao chất lượng sống trong đô thị.