(Xây dựng) – Đây là nội dung chính buổi Hội thảo diễn ra vào sáng 29/12, tại thành phố Đà Nẵng do Bộ Xây dựng và Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ) phối hợp tổ chức. PGS.TS. Mai Thị Liên Hương - Cục trưởng Cục Hạ tầng kỹ thuật Bộ Xây dựng chủ trì Hội thảo.

PGS.TS. Mai Thị Liên Hương - Cục trưởng Cục Hạ tầng kỹ thuật Bộ Xây dựng phát biểu khai mạc Hội thảo.

Thay mặt lãnh đạo Bộ Xây dựng phát biểu khai mạc Hội thảo, PGS.TS. Mai Thị Liên Hương cho biết: Hiện nay, cả nước có khoảng 750 nhà máy nước sạch đô thị với tổng công suất cấp nước đạt khoảng 10,6 triệu m3/ngđ (tăng 3,2 triệu m3/ngđ so với năm 2015); tỷ lệ dân cư đô thị được cung cấp nước sạch qua hệ thống cấp nước tập trung đạt khoảng 90% (tăng 8,5% so với năm 2015); tỷ lệ thất thoát, thất thu nước sạch còn 18% (giảm 7% so với năm 2015); Về thoát nước và xử lý nước thải: Cả nước có khoảng 63 nhà máy xử lý nước thải tập trung tại các đô thị từ loại IV trở lên đang vận hành với tổng công suất xử lý theo thiết kế khoảng 1.334.130 m3/ngđ (tăng khoảng 33 nhà máy và hơn 500.000 m3/ngđ công suất xử lý so với năm 2015).

Tuy đã đạt được những thành tựu đáng kể về đầu tư phát triển hạ tầng cấp thoát nước so với các giai đoạn trước đây ở các địa phương cũng như trên toàn quốc, nhưng lĩnh vực này vẫn còn không ít những tồn tại, hạn chế: Các văn bản quy định về quản lý, vận hành, khai thác hệ thống cấp thoát nước có tính pháp lý chưa cao, mới dừng ở mức nghị định; việc tổ chức thực hiện ở các địa phương còn thiếu đồng bộ; việc lồng ghép nội dung về thích ứng biến đổi khí hậu, nước biển dâng trong các văn bản quy phạm pháp luật, quy chuẩn, tiêu chuẩn liên quan đến lĩnh vực cấp thoát nước chưa đáp ứng được yêu cầu so với diễn biến ngày càng khó lường của biến đổi khí hậu, nước biển dâng; Các quy hoạch chuyên ngành cấp thoát nước hiện không còn nằm trong hệ thống quy hoạch, việc lập các quy hoạch này chỉ quy định đối với thành phố trực thuộc Trung ương, đây cũng là những khó khăn ban đầu trong công tác quản lý cũng như triển khai các dự án đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật; Việc quản lý, đầu tư phát triển hệ thống cấp thoát nước cũng còn nhiều hạn chế: an ninh, an toàn về nguồn nước, chất lượng nước, tính liên tục trong cấp nước… chưa đảm bảo; một số sự cố cấp nước chưa được kiểm soát, xử lý kịp thời; ở nhiều nơi, nhất là vùng Đồng bằng sông Cửu Long và duyên hải Nam Trung bộ, người dân còn thiếu nước sinh hoạt vào mùa khô hạn, xâm nhập mặn; tình trạng ngập úng đô thị thường xuyên xảy ra, kể cả đối với đô thị miền núi; cao độ nền xây dựng đô thị chưa được quản lý chặt chẽ; mạng lưới thoát nước chủ yếu vẫn là thoát nước chung cho nước mưa và nước thải; tỷ lệ đấu nối, thu gom và xử lý nước thải đô thị rất thấp, gây ô nhiễm môi trường…

Để giải quyết những vấn đề nêu trên, trong công tác quản lý Nhà nước về ngành, lĩnh vực, Bộ Xây dựng đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 34/CT-TTg ngày 28/8/2020 về Tăng cường công tác quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh nước sạch, bảo đảm cấp nước an toàn, liên tục; trình phê duyệt Đề án An ninh kinh tế trong lĩnh vực cấp nước, thoát nước và xử lý chất thải rắn; và đang nghiên cứu, hoàn thiện Đề án tăng cường quản lý Nhà nước về cấp nước khi thực hiện chủ trương xã hội hóa. Trong thời gian tới, để nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật trong lĩnh vực cấp thoát nước, Bộ Xây dựng sẽ nghiên cứu xây dựng Luật Quản lý cấp nước sạch; và sửa đổi, bổ sung Nghị định số 80/2014/NĐ-CP về thoát nước và xử lý nước thải.

PGS.TS. Mai Thị Liên Hương bày tỏ mong muốn, các đại biểu tham dự Hội thảo sẽ chia sẻ kinh nghiệm, thảo luận cũng như phát biểu ý kiến về thực tiễn thi hành chính sách pháp luật trong lĩnh vực cấp thoát nước hiện hành, trên cơ sở đó sẽ giúp Bộ Xây dựng tiếp thu, hoàn thiện chính sách pháp luật trong lĩnh vực cấp thoát nước trong thời gian tới.

Toàn cảnh Hội thảo.

Đại diện Tổ chức Hợp tác phát triển Đức (GIZ) cho biết: Trong năm vừa qua, Bộ Xây dựng và GIZ đã xuất bản sổ tay hướng dẫn áp dụng mô hình thoát nước mưa đô thị theo hướng bền vững tại Việt Nam, hướng dẫn lập quy hoạch thoát nước thích ứng với biến đổi khí hậu.

Hội thảo lần này nằm trong số các hoạt động lớn cuối cùng của Chương trình thoát nước và Chống ngập đô thị ứng phó với biến đổi khí hậu (Chương trình FPP). Nhưng sự hợp tác chặt chẽ, hiệu quả giữa Bộ Xây dựng, GIZ và các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long vẫn được tăng cường hơn nữa thông qua Chương trình thích ứng với biến đổi khí hậu vùng Đồng bằng sông Cửu Long được thực hiện từ năm 2021 đến năm 2025. Mục tiêu chương trình là tăng cường quy hoạch vùng và đầu tư thích ứng với biến đổi khí hậu vì sự phát triển kinh tế bền vững, thân thiện với môi trường của Đồng bằng sông Cửu Long.

Một trong số các phương thức tiếp cận của GIZ khi thực hiện chương trình là tạo sự kết nối chặt chẽ từ Trung ương đến địa phương, để những điều chỉnh về chính sách ở cấp Trung ương là cơ sở để các tỉnh xây dựng các quy định, hướng dẫn thực hiện, thể chế hóa, thực hiện thí điểm ở cấp địa phương và ngược lại, những kinh nghiệm thực tế và yêu cầu của tỉnh về chính sách được chuyển tới cấp trung ương, vận động, hỗ trợ những thay đổi và điều chỉnh về chính sách.

Trong khuôn khổ Hội thảo, các đại biểu đến từ các tỉnh An Giang, Kiên Giang và Cà Mau… đã có những chia sẻ sâu hơn về một số nội dung Chương trình FPP hỗ trợ như áp dụng mô hình thoát nước mưa đô thị theo hướng bền vững, lập quy hoạch thoát nước và chống ngập đô thị ứng phó với biến đổi khí hậu, lộ trình giá dịch vụ thoát nước.