(Xây dựng) - Nguyên nhân chính của sự cố vỡ đập Thủy điện Ia Glae 2 là do thiếu biện pháp đảm bảo an toàn công trình và sự thiếu sót trong việc cập nhật tình hình thời tiết.

Vỡ đập thủy điện Ia Glae 2.

Theo báo cáo của Sở Công Thương tỉnh Gia Lai, Nhà máy thủy điện Ia Glae 2 do Công ty Cổ phần thủy điện Khải Hoàng làm chủ đầu tư, ngày 9/10 vừa qua, đã xảy ra vụ vỡ tường đập khiến hàng loạt cây trồng bị ngập lụt và cả khu vực xung quanh chịu thiệt hại nặng nề. Qua kiểm tra trực quan tại hiện trường công trình vào ngày 11/10, cho thấy: Các hạng mục đập chính, phần đập tràn tự do và các công trình khác được xây dựng với tính ổn định, không gặp sự cố do mưa lũ. Nước được xả về hạ lưu thông qua hệ thống cống dẫn dòng nước thi công, và không tích nước trong hồ chứa.

Phần móng đập, thân đập và tường thượng lưu được xây dựng bằng bê tông cốt thép và đã đạt đến độ cao 346m. Từ độ cao này, công trình tiếp tục với việc xây dựng phần tường thượng lưu (liền kề phần tường đã hoàn thành ở độ cao 346m) để phục vụ việc xây dựng phần đập tràn tự do bằng bê tông cốt thép. Phần tường này có độ dày 1,0m và chiều dài 120m (bao gồm đoạn 2 bên cánh dài 10m và có chiều cao cao hơn phần đập hoàn thành khoảng 4m; đoạn ở giữa có chiều dài 100m và cao hơn phần đập hoàn thành khoảng 2m). Đây là phần chuẩn bị cho việc xây dựng phần thân đập (phần tường thượng lưu đập phải được hoàn thành trước khi xây dựng phần thân đập).

Phần tường này được nhà thầu xây dựng theo từng cao trình từ 1 đến 2m, và chưa hoàn thiện toàn bộ kết cấu bê tông 6 cốt thép. Do đó, khi lưu lượng lũ từ nguồn trên đột ngột tăng cao, và tốc độ dòng chảy tăng lên, phần tường chưa hoàn thiện đã bị đẩy trôi về hạ lưu, cách chân đập xa nhất khoảng 20m.

Nguyên nhân bước đầu gây ra sự cố công trình thuỷ điện Ia Glae 2 được xác định chủ yếu là do mưa lũ đặc biệt lớn trên địa bàn huyện Chư Prông trong đêm ngày 08/10 đến rạng sáng ngày 09/10/2023.

Ông Nguyễn Anh Tuấn - đại diện của Công ty Cổ phần thủy điện Khải Hoàng đã thừa nhận, thời tiết không ổn định đã tạo ra một thách thức lớn cho công trình. Ông Tuấn cho biết, công ty đã dựa vào kinh nghiệm về thời tiết ở khu vực Tây Nguyên để lên lịch thi công. Mọi người đều không thể dự đoán được rằng mưa liên tục sẽ xảy ra, và việc xảy ra mưa đột ngột đã gây ra sự cố nghiêm trọng và thiệt hại lớn.

Qua xem xét, đánh giá bước đầu, Sở Công Thương Gia Lai thấy rằng, chủ đầu tư đã không kịp thời cập nhật diễn biến bất thường của thời tiết và cũng chưa có biện pháp gia cố, bảo đảm an toàn cho phần tường thượng lưu của nhà máy thủy điện. Ngoài ra, chủ đầu tư và đơn vị xây dựng nhà máy thủy điện không tuân thủ đầy đủ các biện pháp thi công, đặc biệt trong việc đảm bảo an toàn trong mùa lũ. Điều này đã dẫn đến việc mưa liên tục khiến phần tường thượng lưu không được xây dựng kịp thời, cộng thêm việc không đảm bảo tiến độ thi công phần thân đập sau khi hoàn thành xây dựng tường ở khu vực thượng lưu.

Nhà máy thủy điện Ia Glae 2, có công suất 12 MW và vốn đầu tư hơn 423 tỷ đồng, đã được triển khai từ năm 2020 và dự kiến hoạt động vào quý IV năm nay. Với thời gian thực hiện dự án chỉ trong thời hạn 1 năm. Nhiệm vụ đòi hỏi đơn vị thi công cần gấp rút đẩy nhanh tiến độ bất chấp mùa lũ đang về. Tuy nhiên, sau sự cố này, cơ quan chức năng đã lập Tổ điều tra để làm rõ nguyên nhân và đưa ra các giải pháp xử lý, nhằm đảm bảo an toàn và hiệu suất của nhà máy thủy điện trong tương lai.