(Xây dựng) - Tại Hội nghị “Trao đổi các khó khăn, vướng mắc trong quản lý chi phí và hợp đồng xây dựng đối với các dự án sử dụng vốn nhà nước và các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc” do Bộ Xây dựng tổ chức ngày 28/3, một nội dung mà các đại biểu tập trung đề cập là trong một số công tác xây dựng còn thiếu định mức xây dựng hoặc định mức chưa phù hợp. Lãnh đạo Bộ Xây dựng đã thẳng thắn tiếp thu, hướng dẫn, giải đáp, đồng thời bày tỏ sẵn sàng hỗ trợ các bộ quản lý công trình chuyên ngành, các địa phương trong công tác nghiên cứu, xây dựng định mức.

Hiện lĩnh vực công trình giao thông bộ còn thiếu hơn 30 định mức chuyên ngành.

Một số công tác xây dựng còn thiếu định mức

Chủ tịch Hiệp hội các nhà thầu Việt Nam Nguyễn Quốc Hiệp cho biết, trong hệ thống định mức hiện hành không có một số định mức như công tác gia công chế tạo vòm cầu thép cỡ lớn; công tác thi công cáp cầu dây văng; công tác đắp đá xay cho nền đường; khoan cọc nhồi khoan động caster. Vì vậy, các nhà thầu không biết áp dụng định mức vào trong xây dựng dự toán các hạng mục này như thế nào.

Một số công tác xây dựng khác tuy có định mức nhưng định mức không phù hợp, không cụ thể với điều kiện thi công. Ví dụ, trong công tác đóng cọc ván thép, trong định mức không có đóng cọc ván thép bằng máy đóng cọc mà chỉ có công tác ép cọc bằng cừ lacxen, bằng búa rung thủy lực. Một số định mức khác thì lại thấp so với thực tế.

Từ thực tế trên, ông Nguyễn Quốc Hiệp đề nghị Bộ Xây dựng và các bộ chuyên ngành sớm bổ sung các định mức còn thiếu, điều chỉnh các định mức chưa phù hợp nhằm tháo gỡ khúc mắc.

Phó Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần tập đoàn Đèo Cả Phùng Tiến Thành thì phản ánh, một số định mức liên quan đến hầm giao thông, doanh nghiệp phải thuê tư vấn xây dựng định mức còn thiếu, đồng thời lấy thỏa thuận của Bộ Xây dựng để có căn cứ triển khai dự án. Do vậy, ông Thành đề nghị cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền bổ sung định mức liên quan đến hầm giao thông và các định mức còn thiếu vào hệ thống định mức xây dựng.

Một số ý kiến khác thì đề nghị Bộ Xây dựng, Bộ Giao thông Vận tải hướng dẫn áp dụng định mức để lập dự toán cho các dự án thành phần của Dự án đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông, giai đoạn 2021 – 2025.

Gỡ vướng

Cục trưởng Cục Kinh tế Xây dựng Đàm Đức Biên thừa nhận, ở một số công tác xây dựng còn thiếu định mức hoặc định mức ban hành chưa phù hợp, nhất là ở công tác xây dựng sử dụng công nghệ mới, vật liệu mới.

Trong một số trường hợp định mức ban hành chưa phù hợp phần lớn là do trong thực tế áp dụng có yêu cầu thiết kế, biện pháp thi công, điều kiện thi công khác với quy định trong định mức.

Riêng đối với lĩnh vực công trình giao thông đường bộ, ông Biên cho biết, hiện có khoảng 30 công tác xây dựng thiếu ĐM ban hành, chủ yếu tập trung vào nhóm các công tác xây dựng cầu dây văng, đắp nền đường bằng các vật liệu mới và các công tác xây dựng đã ban hành định mức nhưng có yêu cầu kỹ thuật, biện pháp thi công khác với quy định định mức …

Để khắc phục hạn tình trạng trên, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Bùi Hồng Minh cho biết: Nghị định số 10/2021/NĐ-CP về quản lý chi phí đầu tư xây dựng đã quy định cụ thể các nội dung cần thực hiện, thẩm quyền của các cơ quan, đơn vị có liên quan khi xác định và quản lý định mức dự toán mới, định mức dự toán điều chỉnh trong quá trình lập dự toán xây dựng. Bộ Xây dựng đã hướng dẫn phương pháp xác định định mức dự toán mới, định mức dự toán điều chỉnh tại Phụ lục III Thông tư số 13/2021/TT-BXD.

Nghị định số 10/2021/NĐ-CP cũng quy định đủ cơ chế ràng buộc trách nhiệm của các chủ thể trong việc tổ chức theo dõi, thu thập số liệu, xây dựng định mức dự toán trong quá trình thi công xây dựng nhằm “làm giàu” hệ thống định mức hiện có, đáp ứng yêu cầu phục vụ lập và quản lý chi phí đầu tư xây dựng.

Như vậy đã đảm bảo đủ cơ sở, căn cứ về xác định đơn giá xây dựng công trình, lập, điều chỉnh định mức dự toán công trình để chủ đầu tư, tư vấn áp dụng thực hiện làm cơ sở lập và quản lý chi phí.

Với nhận định hiện nay các đơn vị tư vấn, chủ đầu tư còn lúng túng, thiếu kinh nghiệm, năng lực trong thực hiện xác định định mức làm cơ sở lập dự toán, Thứ trưởng Bùi Hồng Minh cho biết thời gian tới Bộ sẽ đẩy mạnh tập huấn chuyên môn để các chủ thể nắm vững các nội dung hướng dẫn xác định định mức dự toán mới, định mức dự toán điều chỉnh theo phương pháp Bộ Xây dựng ban hành.

Thứ trưởng nhấn mạnh: Việc rà soát, điều chỉnh, bổ sung định mức phù hợp với thực tiễn xây dựng vô cùng cần thiết do vậy đề nghị các nhà đầu tư, chủ đầu tư, Ban quản lý dự án, đơn vị tư vấn, nhà thầu phối hợp cung cấp thông tin về các định mức chưa phù hợp và các số liệu tại các dự án, công trình để Bộ Xây dựng có cơ sở nghiên cứu, rà soát.

Trước thực trạng một số định mức công trình giao thông thiếu hoặc đã có định mức nhưng chưa phù hợp, trong khi đây là cơ sở cần thiết để lập dự toán các dự án thành phần thuộc Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021-2025, Thứ trưởng Bùi Hồng Minh cho biết: Bộ Xây dựng sẽ giao cho Cục Kinh tế Xây dựng và các cơ quan chuyên môn giúp Bộ Giao thông Vận tải, UBND các địa phương trong việc tổ chức xây dựng các định mức này. Bởi theo Luật Xây dựng, Bộ quản lý công trình xây dựng có trách nhiệm nghiên cứu xây dựng ban hành định mức các công tác xây dựng đặc thù chuyên ngành sau khi có ý kiến thống nhất của Bộ Xây dựng.

Bộ Xây dựng cũng hướng dẫn Bộ Giao thông Vận tải rà soát, đánh giá xem xét sự tương đồng về các điều kiện áp dụng định mức và quyết định ban hành áp dụng cho các dự án thành phần thuộc dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025. Điều này đã được quy định định rõ tai Nghị định số 10/2021/NĐ-CP: Giá tương tự ở các công trình đã thực hiện là một trong các nguồn dữ liệu để làm cơ sở xác định đơn giá xây dựng trong dự toán công trình. Thông tư 13/2021/TT-BXD cũng đã hướng dẫn: Định mức dự toán mới của công trình có biện pháp thi công, điều kiện thi công tương tự là một trong các căn cứ, cơ sở để vận dụng xác định định mức mới của công trình.

Trong các năm 2018 - 2021, hệ thống định mức xây dựng do Bộ Xây dựng, các Bộ quản lý công trình chuyên ngành và UBND cấp tỉnh ban hành đã được rà soát, hiệu chỉnh, có bổ sung thêm nhiều định mức theo các loại vật liệu, công nghệ mới.

Đến nay, tổng số định mức được ban hành theo Nghị định 10/2021/NĐ-CP về quản lý chi phí đầu tư xây dựng khoảng 34.000 định mức (trong đó, Bộ Xây dựng ban hành khoảng 15.000 định mức) cho hầu hết các công tác xây dựng áp dụng chung, với các công nghệ, biện pháp thi công được sử dụng phổ biến trên thị trường