(Xây dựng) – Ngày 25/7, tại Hà Nội, Bộ Xây dựng tổ chức Hội nghị thẩm định Đề án phân loại đô thị thành phố Đông Hà là đô thị loại II, trực thuộc tỉnh Quảng Trị. Thứ trưởng Nguyễn Tường Văn, Chủ tịch Hội đồng thẩm định chủ trì Hội nghị.

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn phát biểu tại Hội nghị.

Theo báo cáo tại Hội nghị, thành phố Đông Hà có vị trí quan trọng trong vùng Bắc Trung bộ, nằm trên trục Quốc lộ 1A nối Thành phố Hà Nội - Thành phố Hồ Chí Minh và ngã ba Quốc lộ 9 với Quốc lộ 1A, một trong hệ thống đường xuyên Á; là đô thị ở phía Đông của trục hành lang kinh tế Đông – Tây, nối các nước Lào, Thái Lan, Myanmar… qua cửa khẩu quốc tế Lao Bảo và các nước trong khu vực.

Trung tâm thành phố Đông Hà cách trung tâm Thủ đô Hà Nội khoảng 600km về phía Bắc; cách trung tâm Thành phố Hồ Chí Minh khoảng 1.118km về phía Nam; cách Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo khoảng 83km về phía Tây; cách trung tâm các đô thị lân cận trong khu vực như: Thành phố Huế khoảng 66km; Thành phố Đồng Hới khoảng 100km; thị xã Quảng Trị 12km, với vị trí này thành phố Đông Hà rất thuận lợi phát triển các mối quan hệ giao lưu kinh tế - xã hội trong nước cũng như với các nước trong khu vực, đặc biệt là phát triển ngành thương mại, dịch vụ.

Trên cơ sở Kế hoạch phân loại đô thị toàn quốc giai đoạn 2021 – 2030 và Quy hoạch tỉnh Quảng Trị thời kỳ 2022 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, thành phố Đông Hà được xác định đến năm 2025 là đô thị loại II.

Nhằm cụ thể hóa mục tiêu của quốc gia cũng như của tỉnh, Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Trị đã lập và phê duyệt đồ án Điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Đông Hà đến năm 2045 và Chương trình phát triển đô thị thành phố Đông Hà đến năm 2045 làm căn cứ cho công tác xây dựng, quản lý, thu hút đầu tư nâng cao chất lượng và điều kiện sống đô thị.

Quang cảnh Hội nghị.

Sau 19 năm nỗ lực xây dựng phát triển, thành phố Đông Hà đã đáp ứng các điều kiện cần thiết để đề nghị công nhận thành phố Đông Hà là đô thị loại II, trực thuộc tỉnh Quảng Trị. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao vị thế, thúc đẩy sự phát triển và chuyển dịch cơ cấu kinh tế đồng bộ với phát triển hạ tầng đô thị văn minh, hiện đại, bền vững, góp phần tạo động lực lan tỏa đến hệ thống đô thị của tỉnh và hệ thống đô thị Vùng Bắc Trung bộ và Duyên hải miền Trung, đồng thời là nguyện vọng của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân tỉnh Quảng Trị và thành phố Đông Hà sau nhiều năm nỗ lực, phấn đấu.

Phạm vi nghiên cứu, đánh giá chất lượng đô thị thành phố Đông Hà theo tiêu chí đô thị loại II trực thuộc tỉnh phù hợp với ranh giới hành chính thành phố (09 phường) và quy hoạch chung thành phố Đông Hà đến năm 2045 được cấp có thẩm quyền phê duyệt, với quy mô diện tích tự nhiên thành phố Đông Hà là 73,09km2; quy mô dân số toàn thành phố đã bao gồm dân số thường trú và dân số quy đổi là 162.883 người.

Trên cơ sở hiện trạng phát triển đô thị thành phố Đông Hà và số liệu quản lý Nhà nước trên địa bàn tính đến ngày 31/12/2023, đối chiếu 05 tiêu chí đô thị loại II trực thuộc tỉnh theo quy định pháp luật hiện hành, thành phố Đông Hà đạt kết quả như sau: Tiêu chí về vị trí, chức năng, vai trò, cơ cấu và trình độ phát triển kinh tế - xã hội đạt 15,96 điểm; tiêu chí về quy mô dân số đạt 6,94 điểm; tiêu chí về mật độ dân số đạt 7,42 điểm; tiêu chí về tỷ lệ lao động phi nông nghiệp đạt 6,00 điểm; tiêu chí về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc cảnh quan đô thị đạt 50,59 điểm.

Bên cạnh đó, tổng hợp 63 tiêu chuẩn thuộc 05 tiêu chí trên được chia làm 03 nhóm tiêu chuẩn chính đó là: Nhóm tiêu chuẩn đạt tối đa và vượt mức tối đa quy định có 39/63 tiêu chuẩn. Nhóm tiêu chuẩn đạt điểm tối thiểu và trên điểm tối thiểu, nhưng chưa đạt tối đa theo quy định có 18/63 tiêu chuẩn.

Nhóm tiêu chuẩn chưa đạt mức tối thiểu theo quy định có 06/63 tiêu chuẩn, gồm: Tỷ lệ đất giao thông so với đất xây dựng đô thị, mật độ đường giao thông đô thị (km/km2), nhà tang lễ, tỷ lệ sử dụng hình thức hỏa táng, tỷ lệ tuyến phố văn minh đô thị, công trình xanh.

Theo đại diện lãnh đạo thành phố Đông Hà, thành phố sẽ tiếp tục xây dựng chương trình, kế hoạch đầu tư xây dựng hàng năm nhằm nâng cao chất lượng đô thị cũng như điều kiện sống của người dân theo các đồ án quy hoạch đô thị, chương trình phát triển đô thị các cấp đã được phê duyệt.

Cùng với đó, đề xuất thực hiện kế hoạch nâng cao chất lượng đô thị với 04 nhóm dự án ưu tiên; có kế hoạch khắc phục, hoàn thiện 06 tiêu chuẩn chưa đạt như Đề án đã chỉ ra…

Sơ đồ ranh giới hành chính thành phố Đông Hà, tỉnh Quảng Trị.

Góp ý tại Hội nghị, các thành viên Hội đồng thẩm định cũng đã đưa ra một số ý kiến nhằm hoàn thiện Đề án, trong đó yêu cầu về sự thống nhất trong tính toán chỉ tiêu hạ tầng kỹ thuật giao thông; sớm lập quy hoạch vùng liên huyện để tăng cường kết nối các huyện trong điều kiện chưa thực hiện mở rộng địa giới hành chính; xem xét triển khai chính sách, nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính khi có điều kiện; sớm phê duyệt quy chế quản lý kiến trúc theo luật mới; có kế hoạch triển khai xây dựng đô thị thông minh; phối hợp với Bộ Quốc phòng triển khai dự án sân bay lưỡng dụng phục vụ phát triển kinh tế - xã hội; chỉnh trang các con sông gắn với bờ kè, cảnh quan dọc sông, cây xanh…

Kết luận Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn đánh giá, thành phố Đông Hà có vị trí rất quan trọng ở khu vực Bắc Trung bộ, trên hành lang kinh tế Đông Tây. Đây cũng là địa phương gặp nhiều khó khăn, nhưng đã có nhiều nỗ lực trong đầu tư phát triển kinh tế, kỹ thuật; hạ tầng xã hội tương đối tốt; đã có những chú trọng để cải thiện môi trường hướng đến phát triển đô thị xanh; trước mắt cần quan tâm hơn nữa đến phát triển mật độ đường giao thông, hạ tầng thoát nước và cơ sở nhà tang lễ.

Trong thời gian tới, Thứ trưởng lưu ý địa phương quan tâm rà soát các số liệu, đảm bảo tính chính xác, đặc biệt là số liệu về giao thông, nhà ở; phát huy lợi thế về vị trí, vai trò; rà soát, đánh giá công tác quy hoạch đảm bảo tính kết nối đến các khu kinh tế, khu cửa khẩu, hạ tầng kinh tế; xây dựng quy hoạch vùng liên huyện, mở rộng quỹ đất; trên cơ sở đó đạt được mục tiêu về mở rộng không gian phát triển và sắp xếp đơn vị hành chính; trong chiến lược lâu dài cần tính toán vấn đề nâng loại đô thị…

Cùng với việc phát huy lợi thế từ Khu kinh tế Đông Nam Quảng Trị, xem xét khai thác các thế mạnh vốn có để đẩy mạnh phát triển du lịch. Đặc biệt, quan tâm đầu tư hoàn thiện các tiêu chí còn thiếu, còn yếu, nhất là về hạ tầng và nâng cao ý thức người dân như: Vấn đề ý thức người dân trong việc tang lễ; cũng như đầu tư phát triển đô thị thông minh, đô thị xanh, tạo điều kiện cho thành phố Đông Hà có bước tiến nhanh hơn; quan tâm đến quy chế quản lý kiến trúc…

Hội đồng thẩm định thống nhất đánh giá đô thị thành phố Đông Hà đạt tiêu chí đô thị loại II với số điểm 85,94 và đề nghị địa phương tiếp thu đầy đủ ý kiến các thành viên Hội đồng, sớm hoàn thiện hồ sơ để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.