(Xây dựng) – Chiều 19/4, tại Hội nghị Sơ kết, đánh giá kết quả triển khai thí điểm mô hình kiểm tra “Một cửa, một lần dừng” tại cặp Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo - Đensavẳn, UBND tỉnh Quảng Trị đã đề nghị dừng thực hiện mô hình này.

UBND tỉnh Quảng Trị đề nghị dừng thực hiện mô hình kiểm tra “Một cửa, một lần dừng” tại cặp Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo - Đensavẳn.

Mô hình kiểm tra “Một cửa, một lần dừng” tại cửa khẩu quốc tế Lao Bảo - Đensavẳn được thực hiện theo Bản ghi nhớ giữa Chính phủ hai nước Việt Nam- Lào ký ngày 23/3/2005. Mô hình được triển khai 4 bước trong đó bước 4 bắt đầu được triển khai từ năm 2015. Ngày 6/02/2015, Chính phủ hai nước Việt Nam - Lào chính thức khai trương mô hình kiểm tra “Một cửa, một lần dừng” tại cặp Cửa khẩu quốc tế Lao Bảo - Đensavẳn.

Sau 15 năm thực hiện mô hình, trong đó có 6 năm thực hiện bước 4 đã đem lại một số mặt tích cực như: Thủ tục qua lại cửa khẩu được tập trung, đơn giản hóa, tiến hành rõ ràng, minh bạch hơn cho các đối tượng tham gia; rút ngắn được thời gian thông quan cho người, hàng hóa và phương tiện, qua đó tạo sự thuận lợi cho thương mại, đầu tư và giao thương qua lại biên giới giữa Việt Nam và Lào; thắt chặt mối quan hệ hợp tác giữa hai bên, nâng cao năng lực tác nghiệp cho cán bộ quản lý cửa khẩu, kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật của mỗi nước...

Tuy nhiên, đây là một mô hình mới, chưa có tiền lệ trên thế giới và khu vực, lần đầu tiên được thí điểm áp dụng tại cửa khẩu biên giới Việt Nam - Lào nên trong thời gian vận hành thí điểm đã bộc lộ những khó khăn bất cập như: Hiện nay, chưa có thỏa thuận chung của cấp Chính phủ về thống nhất quy trình, thủ tục thực hiện mô hình kiểm tra chung, các thỏa thuận đã ký kết giữa các bộ chủ quản chỉ là thỏa thuận cấp ngành, hiệu lực pháp lý không cao, không vượt qua được các quy định hiện hành của mỗi nước, từ đó chưa tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho các lực lượng chức năng của hai nước trong phối hợp triển khai thực hiện.

Thực tế hiện nay, các lực lượng chức năng tại cửa khẩu của mỗi nước ưu tiên áp dụng các quy định pháp luật chuyên ngành trong nước, nhưng quy định pháp luật của hai nước có nhiều điểm khác nhau dẫn đến gặp nhiều khó khăn trong thực hiện quy trình kiểm tra chung.

Cùng với đó, công tác phối hợp, kiểm tra, kiểm soát, giám sát hàng hóa, phương tiện xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu còn bất cập, chồng chéo; Cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, gây nhiều khó khăn cho các lực lượng chức năng của hai bên trong việc triển khai thực hiện nhiệm vụ chưa tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp.

Đặc biệt, trong thời gian qua do ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên các hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa qua cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo - Đensavẳn gặp nhiều khó khăn; các lực lượng hai bên gặp nhiều lúng túng trong công tác phối hợp dẫn đến hoạt động giao thương gặp nhiều khó khăn, trở ngại, không đảm bảo thuận lợi trong giao thương hàng hóa, đặc biệt ảnh hưởng đến công tác phòng, chống dịch bệnh.

Từ những thuận lợi, khó khăn trong quá trình triển khai mô hình “Một cửa, một lần dừng”, tại Hội nghị, UBND tỉnh Quảng Trị đề nghị Bộ Ngoại giao và các cơ quan Trung ương báo cáo Thủ tướng Chính phủ thống nhất với phía Lào cho phép dừng thực hiện mô hình kiểm tra “Một cửa, một lần dừng” tại cặp Cửa khẩu Quốc tế Lao Bảo - Đensavẳn. Bên cạnh đó, Chính phủ hai bên cần tổ chức hội nghị đánh giá kết quả thực hiện mô hình; đưa ra giải pháp khắc phục những tồn tại, hạn chế của mô hình để sau khi hết dịch bệnh Covid-19 sẽ đề xuất phương án dừng mô hình này hay là sẽ tiếp tục áp dụng, mở rộng triển khai mô hình này trong tương lai.