(Xây dựng) - Các công trình cấp nước tập trung vùng nông thôn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị có quy mô nhỏ, manh mún, hầu hết dạng tự chảy, công tác quản lý vận hành còn nhiều hạn chế và thiếu tính bền vững.

Nhiều công trình, đường ống cấp nước tập trung nông thôn trên địa bàn tỉnh Quảng Trị bị hư hỏng, xuống cấp.

Đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn nông thôn tỉnh Quảng Trị có 201 công trình cấp nước sinh hoạt tập trung, với tổng công suất cấp nước thực tế ước khoảng 6.500m3/ngày đêm, đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho khoảng 21.200 hộ dân trên địa bàn 101 xã. Trong đó, 37 công trình hoạt động bền vững; 43 công trình hoạt động tương đối bền vững; 41 công trình hoạt động kém bền vững; 80 công trình không hoạt động.

Phần lớn các công trình cấp nước tập trung được đầu tư trong điều kiện về nguồn vốn hạn hẹp, nên các công trình hầu hết quy mô nhỏ, manh mún, phân tán, khó khăn trong bảo đảm cân đối thu chi phục vụ công tác quản lý vận hành, khai thác sử dụng, duy tu bảo dưỡng công trình… nên hiệu quả quản lý, vận hành sử dụng các hệ thống cấp nước tập trung còn thấp, thiếu tính bền vững.

Mặc dù, số lượng công trình nhiều, nhưng hầu hết quy mô nhỏ cả về công suất cấp nước và số người phục vụ và phân bổ rộng khắp các các địa bàn. Trong số 201 công trình nói trên, không có công trình nào có công suất >500m3/ngày đêm; còn lại công trình có công suất dưới 500m3/ngày đêm và hầu hết trong số này đều có công suất chỉ trung bình khoảng từ 50-150m3/ngày đêm. Đặc biệt, nhiều công trình cấp nước với quy mô từ nhỏ đến rất nhỏ, chỉ từ 10-20m3/ngày đêm, cấp nước cho vài chục hộ gia đình.

Các hệ thống sản xuất, cung cấp nước tập trung trên địa bàn được xây dựng qua nhiều thời kỳ nên chất lượng một số công trình đã xuống cấp, nhiều hệ thống đường ống cấp nước đã lắp đặt từ trước những năm 2002 sử dụng vật liệu thép nên đã han gỉ, rò rỉ nước, ảnh hưởng đến chất lượng nước sạch và làm tăng tỷ lệ thất thoát nước; số công trình hoạt động kém hiệu quả còn cao.

Các công trình cấp nước tập trung vùng cao, vùng sâu hầu hết tự chảy, nhỏ lẻ, manh mún, phân tán. Công tác khảo sát, thiết kế chưa tính đến những ảnh hưởng của biến đổi khí hậu làm giảm lưu lượng, dẫn đến nhiều công trình thiếu nguồn nước vào mùa khô thậm chí phải ngừng hoạt động.

Công tác quản lý vận hành tại các công trình cấp nước tự chảy còn nhiều yếu kém. Nhân sự đảm nhận công tác quản lý vận hành thường không có chuyên môn phù hợp, không được đào tạo, tập huấn thường xuyên. Một số công trình không thực hiện thu phí sử dụng nước (hầu hết tại các xã miền núi) hoặc nguồn thu không đủ cho chi phí nhân công, hóa chất, quản lý vận hành… nên công tác duy tu, bảo dưỡng không đảm bảo, nhiều công trình nhanh xuống cấp, hư hỏng.

Ngoài ra bão lũ làm hư hỏng, bị nước cuốn trôi các hạng mục hoặc đường ống dẫn nước nhưng cán bộ quản lý, các chủ đầu tư không kịp thời sửa chữa dẫn đến hư hỏng lớn nên công trình ngừng hoạt động.