(Xây dựng) – Giám đốc Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình Lã Phú Dũng cho biết, đến nay hố chôn lấp rác của nhà máy đã gần đầy, dự kiến đến cuối năm 2023, hố chôn lấp sẽ quá tải không đảm bảo khả năng xử lý rác thải sinh hoạt.

Hố chôn lấp rác thải sinh hoạt lớn nhất tỉnh Ninh Bình thuộc Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình sẽ quá tải vào cuối năm 2023.

Ông Lã Phú Dũng - Giám đốc Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình chia sẻ: “Bình quân hàng năm Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình thực hiện xử lý rác thải sinh hoạt của các đơn vị trên địa bàn tỉnh khoảng 125.000 tấn/năm. Trong đó, xử lý theo hình thức phân loại sản xuất phân vi sinh là 12.000 tấn/năm, xử lý theo hình thức chôn lấp hợp vệ sinh là 113.000 tấn/năm. Toàn bộ rác thải sinh hoạt của 8/8 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh đều được đưa về đây để xử lý.

Lượng rác thải sinh hoạt của các huyện, thành phố, các cơ quan đơn vị trên địa bàn tỉnh tăng nhanh qua từng năm và phần lớn rác thải sinh hoạt chưa được phân loại tại nguồn, nên gây khó khăn rất lớn cho nhà máy trong việc phân loại và xử lý làm phân vi sinh. Hiện nay, xử lý rác thải theo hình thức sản xuất phân vi sinh chỉ thực hiện được 1 ca/ngày, do vậy phần chủ yếu lượng lớn rác thải sinh hoạt phải xử lý bằng hình thức chôn lấp hợp vệ sinh. Đến nay, hố chôn lấp rác của nhà máy đã gần đầy, dự kiến đến cuối năm 2023 hố chôn lấp sẽ quá tải không đảm bảo khả năng xử lý rác thải sinh hoạt cho các huyện, thành phố và các cơ quan, đơn vị. Chúng tôi cũng đã báo cáo thực trạng này lên UBND thành phố Tam Điệp và UBND tỉnh Ninh Bình, tuy nhiên phải chờ tỉnh tìm giải pháp”.

Nếu tỉnh Ninh Bình không có phương án xử lý ngay thì thời gian tới rác thải sinh hoạt của cả tỉnh sẽ không còn nơi xử lý hợp vệ sinh.

Được biết, hố chôn lấp rác thải của Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình được thiết kế theo tiêu chuẩn của Hàn Quốc với sức chứa 350.000 tấn rác (chủ yếu là phục vụ chôn lấp rác thải vô cơ sau khi đã phân loại rác thải hữu cơ để chế biến phân vi sinh) và dự kiến 30 năm mới đầy. Tuy nhiên, do không thể phân loại tại nguồn nên phần lớn rác thải sinh hoạt đổ về đây là chôn lấp, chỉ một phần nhỏ rác thải sinh hoạt từ thành phố Ninh Bình là phân loại được để sản xuất phân vi sinh. Chính vì vậy, chỉ sau 10 năm đi vào hoạt động, hố chôn lấp rác này sẽ quá tải vào cuối năm 2023.

Bên cạnh đó, nhà máy là đơn vị tự chủ tài chính nên không được ngân sách Nhà nước hỗ trợ, do đó nguồn thu của nhà máy chủ yếu đến từ dịch vụ xử lý rác thải sinh hoạt và vận chuyển rác, trong khi đó đơn giá dịch vụ xử lý rác rất thấp chỉ 90.200 đồng/tấn, đơn giá này được áp dụng trên cơ sở tính toán chi phí nguyên, nhiên, vật liệu, công lao động và lãi suất định mức cho việc xử lý rác theo phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh ở những năm trước và đã được UBND thành phố Tam Điệp tạm thời cho phép áp dụng vào năm 2019. Đến nay, chi phí cho nguyên, nhiêu, vật liệu tăng cao, dây chuyền, máy móc, phương tiện khấu hao lớn khiến nhà máy gặp rất nhiều khó khăn về nguồn kinh phí. Chỉ tính riêng chi phí xử lý 1 tấn rác bằng phương pháp sản xuất phân vi sinh đã tiêu tốn khoảng 400.000 đồng/tấn. Vì vậy, dự toán thu chi năm 2023 của Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình bị hụt trên 2,2 tỷ đồng, ông Dũng cho biết thêm.

Rác thải đã cao hơn rất nhiều so với cao trình của hố chôn lấp.

Liên quan đến vấn đề này, ngày 21/4/2023, UBND thành phố Tam Điệp có Văn bản số 700/UBND-TCKH báo cáo UBND tỉnh Ninh Bình về những khó khăn, vướng mắc của Nhà máy xử lý chất thải rắn Ninh Bình. Trong đó, đề nghị UBND tỉnh Ninh Bình giao cơ quan chuyên môn tham mưu xây dựng và sớm ban hành giá dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt phù hợp với thực tế của nhà máy, đảm bảo nhà máy cân đối được thu – chi, giảm thiểu việc xử lý rác thải sinh hoạt theo hình thức chôn lấp hợp vệ sinh. Cùng với đó, đề nghị UBND tỉnh xem xét mở rộng thêm hố chôn lấp rác hoặc cải tạo hố rác cũ, đồng thời đẩy nhanh tiến độ triển khai đầu tư xây dựng nhà máy điện rác để giảm tải cho nhà máy. UBND tỉnh Ninh Bình đã có Văn bản số 390/UBND–VP4 ngày 5/5/2023 chỉ đạo các đơn vị chuyên môn tham mưu phương án giải quyết. Tuy nhiên đến nay, các ngành liên quan của tỉnh vẫn chưa có phương án cụ thể báo cáo UBND tỉnh xem xét, giải quyết, trong khi lượng rác ngày càng tăng, nguy cơ không còn nơi chôn lấp chỉ còn trong thời gian rất ngắn.