(Xây dựng) – Năm 2019 huyện Nga Sơn, Thanh Hóa đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) nhưng không thỏa mãn với kết quả đó, với phương châm “xây dựng nông thôn mới chỉ có điểm khởi đầu không có điểm kết thúc” huyện Nga Sơn tiếp tục dồn lực thực hiện mục tiêu xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu.

Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động và các cơ chế hỗ trợ cho các xã xây dựng NTM đã giúp huyện Nga Sơn đạt những thành quả đáng khích lệ.

Tuyên truyền, tạo cơ chế

Sau khi đạt chuẩn huyện NTM vào năm 2019, huyện Nga Sơn tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, vận động thực hiện một cách tích cực với nhiều hình thức phong phú, đa dạng nhằm chuyền tải mục đích, ý nghĩa cũng như quyền lợi và trách nhiệm của các cấp, các ngành và người dân đối với Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM.

Ngoài việc tuyên truyền huyện Nga Sơn tổ chức chương trình tập huấn, phát động phong trào cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân hưởng ứng tham gia xây dựng NTM gắn với đẩy mạnh thực hiện 5 nội dung của cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”; phong trào “Dân vận khéo”; phong trào “5 không 3 sạch”; phong trào “Tuổi trẻ chung tay xây dựng NTM”.

Cùng với đó là khuyến khích, động viên các xã xây dựng NTM, NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giai đoạn 2021- 2023, HĐND huyện Nga Sơn đã ban hành 10 Nghị quyết về các cơ chế hỗ trợ phát triển nông nghiệp, xây dựng NTM. Trên cơ sở đó, các xã, thị trấn đã xây dựng kế hoạch, phân giao nhiệm vụ cụ thể cho các tập thể cá nhân, rõ người, rõ việc rõ trách nhiệm để tổ chức thực hiện; ban hành các nội dung hỗ trợ cụ thể phù hợp với điều kiện, khả năng để khuyến khích xã hội hóa đầu tư kết cấu hạ tầng nông thôn.

Cụ thể, thưởng các xã đạt chuẩn NTM nâng cao 1 tỷ đồng/xã, thưởng các thôn đạt chuẩn NTM, NTM kiểu mẫu 50 triệu đồng/thôn, thưởng xã đạt chuẩn văn hoá NTM 3 triệu đồng/xã, cơ quan đơn vị đạt chuẩn văn hoá 2 triệu đồng/xã, hỗ trợ xây dựng trường học đạt chuẩn Quốc gia mức độ I mức 150 triệu đồng/đơn vị trường, hỗ trợ vườn hộ theo tiêu chí NTM nâng cao 10 triệu đồng/mô hình…

Người dân xã Nga Hải, huyện Nga Sơn sẵn sàng tháo dỡ nhà để hiến đất mở rộng đường giao thông.

Huy động mọi nguồn lực

Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM giai đoạn 2021-2023, huyện Nga Sơn đã huy động nguồn lực thực hiện năm 2023 là 408,83 tỷ đồng. Trong đó ngân sách Nhà nước trực tiếp cho chương trình là 361,229 tỷ đồng (ngân sách trung ương là 12,520 tỷ đồng, ngân sách tỉnh 225,06 tỷ đồng, ngân sách huyện 59,945 tỷ đồng, ngân sách xã 63,974 tỷ đồng). Vốn huy động từ cộng đồng dân cư (bao gồm tiền mặt và giá trị ngày công lao động, vật tư, vật liệu, hiến đất) là 47,601 tỷ đồng.

Tổng huy động nguồn lực Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM thực hiện 6 tháng đầu năm 2024 huyện Nga Sơn là 361,186 tỷ đồng. Trong đó ngân sách Nhà nước trực tiếp cho Chương trình 318,186 tỷ đồng, (ngân sách Trung ương 71,386 tỷ đồng, ngân sách tỉnh 180,775 tỷ đồng, ngân sách huyện 50,607 tỷ đồng, ngân sách xã 15,427 tỷ đồng). Vốn huy động từ cộng đồng dân cư (bao gồm tiền mặt và giá trị ngày công lao động, vật tư, vật liệu, hiến đất) là 45 tỷ đồng.

Bên cạnh đó phong trào hiến đất mở rộng đường làm thay đổi diện mạo NTM cải thiện đáng kể đời sống của người dân, phong trào đang được nhân dân đón nhận và đồng tình ủng hộ. Điển hình như tại xã Nga Thiện và xã Nga Hải, người dân sẵn sàng phá dỡ tường rào, cổng nhà và thậm chí cả nhà ở, đất ở để mở rộng đường giao thông, phong trào trở nên sôi nổi, chính quyền địa phương đã huy động lực lượng đến hỗ trợ các gia đình phá dỡ các công trình trên tuyến đường giao thông liên thôn, ban đầu rộng chỉ 2m nay đã rộng lên thành 4-5m.

Ông Nguyễn Văn Chu là một trong những gia đình có diện tích đất hiến nhiều tại thôn Nam Lộc, xã Nga Hải, huyện Nga Sơn cho biết: “Lòng dân chúng tôi luôn sẵn sàng, bởi vì người ta làm được mình cũng phải làm được, là công dân của đất nước mình không cống hiến được thì mình cũng thấy xấu hổ. Nên chúng tôi tự nguyện hoàn toàn để hiến đất làm cho nông thôn đổi mới ra. Khi được phát động một cái là vợ chồng, con cái chúng tôi ủng hộ và tự nguyện ngay, kể cả con cái ở xa cũng điện về nói với chúng tôi cứ thực hiện theo hướng dẫn của Tiểu ban xây dựng NTM nên chúng tôi rất phấn khởi. Nhà tôi đã phá dỡ hàng dào hiến hơn 60m2 đất (đất ở) sau đó chúng tôi đã tự xây lại hàng rào và chưa nhận sự hỗ trợ nào”.

Theo báo cáo của UBND xã Nga Hải, phong trào xây dựng “hàng rào xanh” đến các thôn, các ngành, đoàn thể, các trường học, 9 tháng đầu năm 2024 toàn xã đã trồng được hơn 2,5km hàng rào cây xanh trên các trục đường huyện, đường xã, đường thôn, khu công sở UBND xã. Đến ngày 14/10/2024, các thôn trên địa bàn xã đã vận động nhân dân hiến đất, dịch tường tổng 5 thôn có số hộ hiến đất là 88 hộ với diện tích đất hiến là 1.202m2 và diện tích tường rào là 1.302m2.

Sau khi được người dân hiến đất mở rộng đường giao thông, đã tạo ra một diện mạo mới về xây dựng NTM tại xã Nga Hải.

Quyết liệt và sự đoàn kết

Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Xây dựng, ông Mai Duy An, Chủ tịch UBND xã Nga Hải chia sẻ: Theo lộ trình xây dựng NTM nâng cao, xã Nga Hải thì sẽ hoàn thành năm 2024. Nhưng do nhiệm vụ được giao và phấn đấu xã Nga Hải về đích NTM nâng cao năm 2023 (trước 1 năm so với lộ trình) và xã đã hoàn thành, đầu năm 2024 được công nhận là xã đạt chuẩn NTM nâng cao năm 2023. Căn cứ vào tình hình thực tiễn và đà phấn đấu, không khí tinh thần đoàn kết của cán bộ đảng viên và nhân dân trong xã, nên huyện đã giao cho xã Nga Hải phấn đấu hoàn thành NTM kiểu mẫu năm 2024. Sau khi nhận được nhiệm vụ xã Nga Hải đã có chủ trương xây dựng NTM kiểu mẫu và căn cứ nhiệm vụ của Ban chỉ đạo xây dựng NTM của huyện và các tiêu chí xây dựng NTM kiểu mẫu, xã Nga Hải đã tổ chức ban hành Nghị quyết về xây dựng NTM kiểu mẫu, do Đảng ủy ban hành và triển khai đến các Chi bộ, Ban phát triển thôn và xây dựng kế hoạch cách thức thực hiện căn cứ vào từng tiêu chí để tổ chức thực hiện.

Một là phải duy trì các tiêu chí của NTM nâng cao, hai là nâng cao các tiêu chí theo quy định của NTM kiểu mẫu, trong đó là có nội dung là chỉnh trang nông thôn và đường giao thông, đường giao thông trục chính rộng từ 5m và đường ngõ rộng 4m theo mô hình sáng, xanh, sạch, đẹp và an toàn. Qua đó, xã đã ban hành Nghị quyết kế hoạch hỗ trợ các thôn nâng cấp, mở rộng đường giao thông nội thôn, đường ngõ xóm, đường nội đồng với mức hỗ trợ 450 triệu đồng/1km đường thôn; 350 triệu đồng/1km đường ngõ, đường nội đồng.

Còn ông Phạm Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Nga Sơn chia sẻ: “Sau khi huyện Nga Sơn đạt chuẩn huyện NTM năm 2019, không thỏa mãn với kết quả đó chúng tôi đã xác định “xây dựng NTM chỉ có điểm khởi đầu mà không có điểm kết thúc”. Qua đó tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền trong cán bộ đảng viên và nhân dân trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu với tinh thần xây dựng NTM phải đi vào thực chất. Cụ thể là tổ chức rà soát lại các tiêu chí, xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể căn cứ vào tình hình thực tế của từng địa phương và phải có trọng tâm trọng điểm phải lựa chọn những việc dễ làm trước, khó làm sau. Đồng thời ban hành cơ chế hỗ trợ phát huy tiềm năng lợi thế của từng địa phương và đặc biệt là việc huy động sức mạnh trong nhân dân, với phương châm là dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra và dân hưởng thụ. Đến nay huyện Nga Sơn đã có 1 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu, 2 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và phấn đấu trong năm 2024 chúng tôi sẽ có thêm 1 xã NTM kiểu mẫu và 2 xã NTM nâng cao. Trong thời gian tới Nga Sơn đang xây dựng kế hoạch lộ trình cụ thể cho nhiệm kỳ mới, phấn đấu đến năm 2030 thì sẽ hoàn thành chỉ tiêu huyện đạt chuẩn huyện NTM nâng cao, trong đó có 11 xã đạt chuẩn NTM nâng cao và 4 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu và 33 thôn đạt chuẩn thôn NTM kiểu mẫu.