(Xây dựng) – Liên quan đến những phản ánh của Hiệp hội Lương thực Việt Nam về các bất thường trong mở tờ khai xuất khẩu 400.000 tấn gạo, trao đổi với báo chí, lãnh đạo Tổng cục Hải quan khẳng định không có sự can thiệp, tác động của công chức hải quan và không có trục lợi chính sách. Đồng thời, Hải quan cho biết sẽ tiếp thu đề xuất nên thông báo trước giờ mở mạng tiếp nhận tờ khai xuất khẩu gạo.

Ảnh minh họa.

Đề nghị hủy kết quả đăng ký hải quan xuất khẩu gạo nếu thương nhân khai khống

Ngày 15/4, Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA) đã có báo cáo nhanh về tình hình khai báo hải quan của các hội viên là thương nhân xuất khẩu gạo sau khi Quyết định số 1106/QĐ-BCT của Bộ Công Thương có hiệu lực từ 0 giờ ngày 11/4.

Theo đó, thông qua VFA, cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị “giải tỏa” toàn bộ lượng gạo hàng hóa đã sẵn sàng tại các cảng bằng cách tạo điều kiện cho thương nhân khai tiếp đơn hàng còn đang khai dở dang và cho thương nhân thông quan toàn bộ lượng gạo nằm trên các cảng trong thời gian sớm nhất (khoảng 300.000 tấn).

Cho phép xuất khẩu gạo nếp và các mặt hàng gạo hữu cơ không giới hạn sản lượng vì đây là phân khúc hoàn toàn không ảnh hưởng đến cân đối cung cầu lương thực trong nước.

Tổng cục hải quan xem xét tạo điều kiện phân luồng xanh (miễn kiểm tra) và luồng vàng (chỉ kiểm tra một phần) cho các lô hàng đã sẵn sàng ở cảng khi khai báo hải quan để thông quan nhanh chóng (luồng đỏ phải kiểm tra 100% lô hàng mất nhiều thời gian - PV).

Về hạn ngạch 400.000 tấn được mở tờ khai “lúc nửa đêm”, đối với hàng container, cộng đồng doanh nghiệp kiến nghị kiểm hóa thực tế hàng hóa của các thương nhân đã truyền tờ khai, kiểm tra số container, số seal thực tế của container hàng có đúng với số container, số seal đã được đưa lên mạng để mở tờ khai hay không. Tùy thực tế kiểm tra, có thể áp dụng vừa kiểm tra vừa xuất hàng bị tồn đọng ở cảng và vừa phát hiện thương nhân khai khống nhằm giữ lượng hạn ngạch.

Trường hợp các thương nhân đã nộp tờ khai, nhưng không xuất trình đúng đủ số lượng hàng hóa, số container và số seal của container hàng đã đóng như khai báo, thì cơ quan có thẩm quyền cần có biện pháp chế tài.

Cộng đồng doanh nghiệp đề xuất hủy toàn bộ tờ khai đã được nộp của thương nhân tại hệ thống, nếu phát hiện việc khai khống số lượng, khai khống số container và số seal, không xuất trình được hàng hóa khi kiểm hóa.

Có biện pháp chế tài đối với các thương nhân đã nộp tờ khai, nhưng không xuất trình đúng, đủ số lượng hàng hóa như đã khai báo.

Đối với bất kỳ lượng hạn ngạch nào bị hủy, ngay lập tức phải được chuyển ưu tiên cho các lô hàng đã sẵn sàng ngoài cảng, nhưng việc đăng ký tờ khai vẫn chưa thành công.

Một số doanh nghiệp chia sẻ, họ phải chịu lãi suất, bị phạt hợp đồng, chi phí nhân công... có thể là vô cùng lớn, nhất là khi lượng hàng hóa bị tồn đọng lên đến hàng trăm nghìn tấn. Do đó, nếu các lô hàng không được thông quan xuất khẩu sớm, doanh nghiệp sẽ bị thiệt hại rất nặng nề.

Không có trục lợi chính sách

Trả lời báo chí về việc này, một lãnh đạo Tổng cục Hải quan cho biết: Đã yêu cầu nội bộ báo cáo, giải trình trước phản ánh của Hiệp hội Lương thực Việt Nam về các bất thường trong mở tờ khai xuất khẩu 400.000 tấn gạo. Nếu phát hiện có tiêu cực, Tổng cục Hải quan sẽ xử lý nghiêm theo quy định, tuyệt đối không dung túng, bao che.

Đồng thời, trao đổi với báo chí, ông Mai Xuân Thành, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan cho rằng, hải quan chưa từng thông báo giờ mở nhận tờ khai xuất khẩu bất cứ mặt hàng nào. Hệ thống hoạt động tự động nên nhận thông tin mọi thời điểm. Nhưng trước ý kiến của doanh nghiệp về việc cần có thông báo thời điểm mở nhận tờ khai xuất khẩu mặt hàng gạo, ông Mai Xuân Thành cho biết cơ quan hải quan sẽ tiếp thu kiến nghị này.

Về việc dư luận đặt nghi vấn có dấu hiệu trục lợi chính sách khi thực hiện xuất khẩu 400.000 tấn gạo, trao đổi với báo chí ngày 14/4, ông Nguyễn Văn Cẩn - Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan - khẳng định không có chuyện này. Bởi hệ thống thông quan điện tử của Hải quan Việt Nam được Chính phủ Nhật Bản tài trợ và đã được thông quan từ mấy năm nay.

Tất cả tờ khai, thủ tục hải quan đều thực hiện trên điện tử 24/7, không có sự can thiệp, tác động của công chức hải quan và không có trục lợi chính sách.

Về việc thực hiện xuất khẩu 400.000 tấn gạo, ông Cẩn cho biết từ 0h ngày 12/4, hệ thống thông quan của hải quan mở mạng tiếp nhận tờ khai. Theo đó các doanh nghiệp tự động đăng ký tờ khai giống như các hàng hóa khác nhưng chỉ khác điều kiện là chỉ giới hạn trong 400.000 tấn gạo.

Với nhiệm vụ quản lý hải quan, để đảm bảo công khai minh bạch và hoạt động việc xuất khẩu gạo của doanh nghiệp, theo ông Cẩn, Tổng cục Hải quan sẽ cập nhật 1 giờ/lần về lượng gạo đã được mở tờ khai đăng ký xuất khẩu, lượng gạo thực chất xuất trong tháng và lượng hạn ngạch xuất khẩu còn lại trên website của Tổng cục Hải quan.

Một cán bộ Tổng cục Hải quan cũng cho hay, tất cả các chương trình công nghệ thông tin, khai báo điện tử đều chạy từ 0 giờ của ngày có hiệu lực pháp luật. Việc này được quy định rõ trong các Thông tư số 51, 38, 39 của Bộ Tài chính về quản lý rủi ro trong hoạt động nghiệp vụ Hải quan.