(Xây dựng) – Có hàng nghìn tỷ đồng trong tài khoản để trả nợ thế nhưng vẫn bị ngân hàng đưa vào nợ xấu nhằm mục đích thu hồi tài sản. Đây là trường hợp xảy ra đối với Công ty Cổ phần Kinh doanh xây dựng dịch vụ và tư vấn Phú Quang (gọi tắt là Công ty Phú Quang) chủ đầu tư hơn 3.000 căn nhà ở xã hội tại phường Vĩnh Phú, thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương.

Năm 2021, Công ty Phú Quang đang thi công ép cọc móng cho hơn 3.000 căn nhà ở xã hội thì bị dừng thi công.

Cấp tín dụng vượt định mức 15% vốn điều lệ

Theo đơn kêu cứu của Công ty Phú Quang, năm 2018 Công ty được UBND tỉnh Bình Dương chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Khu dân cư Phú Quang rộng hơn 31ha với tổng mức đầu tư hơn 3.861 tỷ đồng. Để có đủ nguồn tài chính thực hiện dự án, Công ty Phú Quang đã liên hệ với một số tổ chức tín dụng, trong đó có Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (Vietbank) để vay vốn. Tài sản để đảm bảo cho khoản vay là 8,4ha đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngân hàng cam kết đảm bảo nguồn vốn vay cho công ty triển khai dự án.

Trong quá trình triển khai, khi đã sử dụng hết vốn vay của hạn mức tín dụng để đầu tư cho dự án, Công ty Phú Quang đề nghị Vietbank tiếp tục giải ngân vốn để Công ty đầu tư xây dựng dự án. Khi đó đại diện Vietbank thông báo rằng “Vốn điều lệ của Vietbank hiện nay mới hơn 3.000 tỷ đồng do vướng mắc quy định: Một tổ chức tín dụng chỉ được phép cấp tín dụng cho một dự án không vượt quá 15% trên tổng vốn điều lệ. Trong khi đó số tiền Vietbank giải ngân cho Công ty Phú Quang vay đã vượt hạn mức cấp tín dụng cho một dự án.

Nhằm có vốn để tiếp tục đầu tư cho dự án mà không phải đi vay dưới hình thức hợp vốn từ các ngân hàng khác, đại diện Vietbank đã cam kết sẽ cung cấp đủ vốn cho Công ty Phú Quang. Thực hiện cam kết này, Vietbank đã tự động tạo ra các nhóm vay gồm Công ty Hoàng Ngân, Công ty Đông Hải, ông Trần Dũng, ông Trần Văn Ngô và ông Nguyễn Trung Chính đứng tên vay giúp cho Công ty Phú Quang với tổng số tiền hơn 1.181 tỷ đồng. Công ty Phú Quang có trách nhiệm dùng tài sản bảo đảm là quyền sử dụng đất của dự án để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho nhóm vay, vốn vay đã sử dụng và Công ty Phú Quang có trách nhiệm trả vốn và tiền lãi hàng tháng cho Vietbank.

Riêng khoản vay của ông Trần Văn Ngô, Vietbank đã thực hiện giải ngân 496 tỷ đồng thông qua hình thức Công ty Phú Quang ký 2 thỏa thuận đặt cọc quyền mua nhà ở hình thành trong tương lai với ông Trần Văn Ngô. Trách nhiệm trả nợ gốc, lãi cho ngân hàng sẽ do Công ty Phú Quang chi trả thông qua ông Trần Văn Ngô.

Đầu năm 2021, nội bộ Vietbank có sự thay đổi lãnh đạo chủ chốt nên ngân hàng đã yêu cầu Công ty Phú Quang phải thực hiện bàn giao dự án này cho Ngân hàng. Không đồng ý với cách ứng xử này của Vietbank, Công ty Phú Quang đã huy động tài chính để tất toán toàn bộ các khoản vay cho Vietbank. Chỉ trong 5 tháng đầu năm 2022, Công ty Phú Quang đã nộp vào tài khoản của Công ty mở tại Vietbank số tiền lên đến 1.256 tỷ đồng để trả nợ gốc. Tuy nhiên, Vietbank đã không thực hiện việc thu hồi công nợ của Công ty Phú Quang. Nhiều lần Công ty Phú Quang đề nghị làm việc với Vietbank về việc trả nợ nhưng không thành công, do đó buộc Công ty phải gửi đơn kêu cứu tới Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Thủ tướng Chính phủ.

Không thu nợ để tăng lãi vay, nhằm thu hồi dự án

Ông Nguyễn Xuân Dũng, Tổng Giám đốc Công ty Phú Quang cho biết: “Việc làm này của Vietbank đã khiến công ty chúng tôi phải gánh lãi vay, lãi phạt với số tiền lên đến vài trăm tỷ đồng trong mấy năm qua. Trong khi đó, khoản tiền trả nợ vay cho Vietbank chúng tôi để trong ngân hàng này chỉ hưởng mức lãi suất tượng trưng vài phần trăm/năm, còn tiền lãi vay lãi phạt chúng tôi phải trả lên đến 14 – 15%/năm”.

Đơn kêu cứu của doanh nghiệp cùng bảng tính gốc, lãi và phạt trong những khoản vay tại ngân hàng.

Để biết Vietbank đã thu được bao nhiêu tiền lãi và tiền phạt của Công ty Phú Quang, chỉ cần nhìn vào khoản tự động thu của Vietbank đối với 2 khoản vay của Công ty Đông Hải và ông Trần Dũng vào ngày 30/6/2023 sẽ thấy: Tiền gốc chỉ có hơn 74,3 tỷ đồng, nhưng tiền lãi đã lên tới hơn 27,7 tỷ đồng và tiền phạt là hơn 7,4 tỷ đồng (ảnh trên).

Cũng theo ông Dũng, Vietbank không chỉ chây ỳ trong việc thu nợ vay mà còn dùng “chiêu” đưa người của mình sắp xếp (ông Trần Văn Ngô) đứng ra vay vốn để thực hiện hợp vốn và tố cáo lãnh đạo Công ty để kéo dài thời gian trả nợ.

Cụ thể, ngày 5/5/2022, ông NVL, nguyên Chủ tịch HĐQT Công ty Phú Quang nhận được thông báo kết quả giải quyết nguồn tin về tội phạm của Công an tỉnh Bình Dương và quyết định khởi tố vụ án hình sự “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại phường Vĩnh Phú, thành phố Thuận An, tỉnh Bình Dương.

Quá trình điều tra, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã chứng minh được bản chất của sự thật khách quan rằng Vietbank đã giải ngân nguồn vốn cho Công ty Phú Quang thông qua ông Trần Văn Ngô là người của Vietbank chỉ định. Nên ngày 5/9/2023 Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương đã ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự và ngày 7/6/2024 tiếp tục có quyết định đình chỉ điều tra vụ án hình sự trên. Trong quá trình xác minh, điều tra vụ việc, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương không hề có sự ngăn chặn nào đối với việc trả nợ các khoản vay của Công ty Phú Quang cho Vietbank.

Trong văn bản ngày 5/5/2022, Cơ quan Thanh tra giám sát của Ngân hàng Nhà nước đã yêu cầu Vietbank xem xét, giải quyết nhưng ngân hàng này không thực hiện. Công ty Phú Quang cũng đã nhiều lần gửi văn bản đề nghị Vietbank trích số tiền trong tài khoản của Công ty Phú Quang mở tại ngân hàng này để tất toán các khoản vay nhưng Vietbank vẫn chây ỳ trong việc trích tài khoản để thu tiền trả nợ vay. Thậm chí 4 khoản vay không liên quan gì đến vụ việc ông Trần Văn Ngô tố cáo lãnh đạo Công ty Phú Quang, Vietbank cũng mới chỉ lần lượt trích thu để tất toán từ cuối năm 2022, trong năm 2023 và năm 2024.

Đối với khoản vay 496 tỷ đồng thông qua ông Trần Văn Ngô, sau khi Cơ quan Cảnh sát điều tra đình chỉ vụ án và ngày 18/6/2024 Cơ quan Thanh tra Ngân hàng Nhà nước có văn bản đề nghị Chi nhánh Ngân hàng Nhà nước Thành phố Hồ Chí Minh xử lý vụ việc, Vietbank vẫn chơi chiêu “câu giờ” khi ngày 12/9/2024 mới mời đại diện Công ty Phú Quang lên làm việc. Đến nay, khoản vay này vẫn chưa được tất toán dù trong tài khoản của Công ty Phú Quang mở tại Ngân hàng này vẫn còn trên 500 tỷ đồng và số tiền này được “treo” trong tài khoản từ đầu năm 2022 đến nay. Dù Vietbank vẫn trích tiền lãi hàng tháng và tiền gốc trong tài khoản của Công ty Phú Quang “treo” tại ngân hàng này để trả nợ vay cho các cá nhân, doanh nghiệp trong nhóm vay.

Trả lời về lý do không tất toán các khoản vay cho Công ty Phú Quang vào ngày 10/2/2022, đại diện ngân hàng này cho rằng: Việc tất toán chỉ được thực hiện khi có ý kiến của các bên liên quan, cụ thể là doanh nghiệp, cá nhân đứng tên vay. Đây cũng là lý do để ngân hàng sử dụng biện minh cho việc chây ỳ tất toán các khoản vay của Công ty Phú Quang suốt những năm qua.

Theo đại diện Công ty Luật Hợp danh VIP – Chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh thì bản chất vụ việc là Vietbank không muốn hợp vốn nên tạo ra cách giải ngân thông qua người của Vietbank chỉ định. Còn tài sản đảm bảo thực hiện nghĩa vụ trả nợ gốc, trả lãi là Công ty Phú Quang.

Ông Nguyễn Xuân Dũng cho biết thêm: Khi làm việc với Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bình Dương thì Công ty Phú Quang được biết ông Trần Văn Ngô là người làm công việc cắt tỉa cây cảnh, giúp việc cho gia đình Chủ tịch HĐQT Ngân hàng Vietbank.

Với tình trạng có tiền nhưng không được trả nợ, những năm qua Công ty Phú Quang đã phải gánh lãi suất và tiền phạt lên đến vài trăm tỷ đồng cho các khoản vay trên. Vậy thiệt hại của doanh nghiệp ai chịu trách nhiệm? Không những thiệt hại hàng trăm tỷ đồng mà doanh nghiệp còn mất cơ hội cung cấp hơn 3.000 căn nhà ở xã hội cho người lao động khi đã hoàn thành xây dựng xong cọc, móng buộc phải dừng lại đến hôm nay?