(Xây dựng) - Mới đây, Báo điện tử Xây dựng nhận được phản ánh của người dân các xã Chân Lý, Trần Hưng Đạo thuộc huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam về tình trạng khai thác cát trái phép đã và đang diễn ra thường xuyên, liên tục trong và xung quanh khu vực Dự án đầu tư xây dựng Cảng thủy nội địa Thái Hà của Công ty Cổ phần Cảng Thái Hà.

Toàn cảnh Dự án đầu tư xây dựng Cảng thủy nội địa Thái Hà trên sông Hồng tại huyện Lý Nhân.

Cụ thể, người dân cho biết: Trên khúc sông Hồng từ Cảng Thái Hà kéo dài xuống dưới phần hạ lưu so với vị trí dự án khoảng 1-2km, khoảng từ tháng 9/2021 trở lại đây, hàng ngày có nhiều tàu thuyền tập trung ở khu vực này tiến hành hút cát từ dưới lòng sông lên đầy tàu rồi trở đi nơi khác. Có những thời điểm có hàng chục chiếc tàu dùng vòi rồng công suất lớn đồng loạt hút cát, hoạt động cả ngày và đêm. Người dân đã nhiều lần phản ánh lên chính quyền từ xã đến huyện nhưng đến nay, tình trạng này vẫn còn tồn tại. Không chỉ gây thất thoát tài nguyên khoáng sản của Nhà nước, điều này còn khiến người dân vô cùng bức xúc vì những hành vi vi phạm pháp luật ngang nhiên diễn ra trong suốt thời gian dài mà chưa bị xử lý dứt điểm.

Sau khi nhận được phản ánh của người dân, phóng viên Báo điện tử Xây dựng đã về khảo sát thực tế và có buổi làm việc với đại diện UBND huyện Lý Nhân. Ông Nguyễn Thanh Hải – Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Lý Nhân xác nhận: Trước đây, vào tháng 11/2020, sau khi nhận được phản ánh của người dân về việc Công ty Cổ phần Cảng Thái Hà có hành vi khai thác khoáng sản trái phép, huyện cũng đã tổ chức một buổi kiểm tra và làm việc tại Dự án này. Thời điểm đó, Công ty Cổ phần cảng Thái Hà chưa đủ điều kiện để hoạt động khai thác. Qua kiểm tra thực địa, Công ty này đúng là đang có hoạt động khai thác nhưng không xuất trình được giấy phép, huyện đã yêu cầu Công ty chỉ được phép khai thác khoáng sản khi được giao đất. Yêu cầu UBND xã Chân Lý và xã Trần Hưng Đạo giám sát việc thực hiện của công ty đảm bảo theo quy định.

Từ thời điểm đó đến nay, người dân vẫn có phản ánh về tình trạng các tàu hút cát hoạt động tại khu vực này. Nhưng huyện không đủ nhân lực, không có phương tiện để tổ chức kiểm tra và xử lý. Trên thực tế, cũng rất khó để xác định các tàu này có phải của chủ tàu người địa phương hay tàu của nơi khác đến hoạt động trên địa bàn. Kể cả việc xác định ranh giới giữa phần sông của Hà Nam hay Thái Bình cũng rất khó. Để xử lý tình trạng này thì thẩm quyền thuộc về các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh, chứ huyện cũng chỉ có thể ghi nhận và báo cáo lên tỉnh.

Đại diện UBND xã Trần Hưng Đạo, nơi có Dự án Cảng thủy nội địa Thái Hà đang xây dựng và hoạt động trên địa bàn, ông Nguyễn Tiên Phong – Phó Chủ tịch UBND xã cũng xác nhận: Đúng là có hiện tượng các tàu hút cát hoạt động trong khu vực Cảng Thái Hà, nhưng không thể xác định được các tàu này có phải của Công ty Cổ phần Cảng Thái Hà hay không. Vì tại thời điểm đó, Công ty Cổ phần Cảng Thái Hà khẳng định các tàu được phép hoạt động của họ vẫn đang hoạt động trong khu vực được cấp phép. Phản ánh của người dân là có, tình trạng hút cát trộm vào ban đêm, người dân quay, chụp lại được hình ảnh là có. Nhưng với thẩm quyền của xã, có kiểm tra, phát hiện cũng không thể xử lý được. Vấn đề này thuộc trách nhiệm của Cục đường thủy nội địa và Cảnh sát giao thông đường thủy nằm trên địa bàn có trạm ngay gần đấy.

Không chỉ có phản ánh của người dân, Báo điện tử Xây dựng còn nhận được phản ánh của chính thành viên hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Cảng Thái Hà về việc Công ty này đang lợi dụng việc khai thác khoáng sản để phục vụ san lấp nền công trình xây dựng cảng thủy nội địa để khai thác tận thu cát và bán thu lợi trái phép.

Hiện tại, 14 tàu hút cát bị bắt giữ vẫn đang nằm trên khúc sông thuộc khu vực cảng Thái Hà chờ xử lý.

Cụ thể, bà L.T.T.H là thành viên HĐQT, cổ đông sáng lập Công ty Cổ phần Cảng Thái Hà cho biết: “Các phương tiện thông tin đại chúng, báo đài, truyền hình trong các ngày 6-7/1/2022 có đưa tin: “Thực hiện kế hoạch cao điểm đảm báo TTATGT-TTXH dịp Tết Dương lịch 2022. Ngày 6/1/2022, lực lượng Cảnh sát đường thủy thuộc Phòng hướng dẫn tuần tra, kiểm soát và đấu tranh phòng, chống tội phạm trên đường thủy nội địa thuộc Cục cảnh sát giao thông đã phối hợp với Thủy Đoàn 1, Cục Cảnh sát giao thông và Công an tỉnh Hà Nam, Công an tỉnh Thái Bình ra quân bắt giữ 14 tàu hút cát cùng 55 thuyền viên, người có liên quan đang vi phạm quy định về khai thác cát trên tuyến sông Hồng, thuộc địa phận giáp ranh Hà Nam – Thái Bình. Tại thời điểm kiểm tra đã thu giữ hơn 3000m khối cát đã được hút lên 14 tàu này. Thời điểm bị bắt, các tàu này đang hút cát trái phép trên tuyến sông Hồng, khu vực giáp ranh giữa tỉnh Hà Nam – Thái Bình. Tìm hiểu thông tin, tôi được biết vụ việc có liên quan tới Dự án xây dựng Cảng thủy nội địa Thái Hà, do Công ty Cổ phần Cảng Thái Hà làm chủ đầu tư. Bản thân tôi đang là một cổ đông của Công ty Cổ phần Cảnh Thái Hà, tôi không được Công ty thông báo về những hoạt động này của Công ty. Tôi không biết và không đồng tình với những hoạt động đó. Những hoạt động này mang tính cá nhân, chứ không phải chủ trương chung của Công ty. Bản thân tôi đã làm đơn gửi các cơ quan liên quan đề nghị xác minh và làm rõ vụ việc này. Nếu có liên quan tới Công ty Cổ phần Canhg Thái Hà, Dự án xây dựng cảng thủy nội địa Thái Hà của Công ty Cổ phần Cảng Thái Hà đang bị cá nhân hoặc tổ chức nào đó lợi dụng để trục lợi trái phép, xâm phạm nghiêm trọng tài nguyên của quốc gia”.

Như vậy, phản ánh của người dân về tình trạng khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực Cảng Thái Hà là đúng với thực tế đang diễn ra tại đây. Đề nghị UBND tỉnh Hà Nam, Công an tỉnh Hà Nam khẩn trương vào cuộc để chấn chỉnh lại tình trạng này, xác minh và xử lý nghiêm những hành vi vi phạm pháp luật, lập lại an toàn giao thông đường thủy, bảo vệ nguồn tài nguyên khoáng sản quốc gia, để người dân yên tâm, tin tưởng.