(Xây dựng) - Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Kon Tum ban hành Thông báo Kết luận Thanh tra số 115-TB/STNMT về quản lý, sử dụng đất đai trong lĩnh vực thu hút đầu tư trên địa bàn huyện Kon Plông từ năm 2002 đến 2022. Qua thanh tra phát hiện hàng loạt sai phạm trong lĩnh vực thu hút đầu tư nhà ở biệt thự, giao đất không thông qua đấu giá, giao đất có thu tiền sử dụng đất và không thu tiền sử dụng đất xảy ra tại huyện Kon Plông, tỉnh Kon Tum.

Hàng loạt sai phạm trong quá trình thực hiện phương án xúc tiến, ưu đãi đầu tư nhà ở biệt thự tại huyện Kon Plông.

Về sai phạm

Theo Kết luận Thanh tra, năm 2007, UBND huyện Kon Plông ban hành quy chế quản lý xây dựng biệt thự trên địa bàn huyện và được HĐND huyện thông qua. Trong đó có một số nội dung không phù hợp với Luật Đất đai năm 2003. Cụ thể, tại điểm 1,4 Mục III của Quy chế có quy định bố trí chia lô đất biệt thự có diện tích từ 1.000-1.500m2/lô, trong đó có đất xây dựng và đất giao quản lý; tại Điểm 5 Mục III của Quy chế có quy định sau khi các tổ chức, cá nhân tiến hành xây dựng nhà biệt thự thì cơ quan chuyên môn tham mưu UBND huyện ban hành quyết định giao đất. Hiện nay, Quy chế quản lý xây dựng nhà biệt thự trên địa bàn huyện Kon Plông đã hết hiệu lực thực hiện, do giai đoạn mở rộng quy chế (đến năm 2010) đã kết thúc nên không đặt vấn đề thu hồi quy chế này.

Việc ban hành thông báo giới thiệu địa điểm xây dựng nhà ở biệt thự và thông báo nộp tiền sử dụng đất, thu tiền sử dụng đất khi chưa có quyết định giao đất. Cụ thể, Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kon Plông đã ban hành các thông báo giới thiệu địa điểm đất xây dựng nhà ở biệt thự cho 190 hộ gia đình, cá nhân với tổng diện tích là 195.817m2; đồng thời, đã đề nghị hộ gia đình, cá nhân lập thủ tục nộp thuế trong khi chưa có quyết định giao đất của UBND huyện là trái quy định pháp luật, không có giá trị pháp lý.

Một số lượng lớn thông báo giới thiệu địa điểm xây dựng đã quá thời hạn 60 ngày (theo Quy chế quản lý xây dựng nhà biệt thự trên địa bàn huyện Kon Plông), người sử dụng đất chưa xây dựng nhưng Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kon Plông không ban hành văn bản thu hồi thông báo, để một số cá nhân lợi dụng mua bán, chuyển nhượng đất.

Quản lý đất đai lỏng lẻo một số cá nhân mua bán, chuyển nhượng đất sai quy định.

Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện Kon Plông (thuộc Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Kon Plông) chuyển thông tin địa chính để xác định nghĩa vụ tài chính và Chi cục Thuế huyện Kon Plông đã tính thuế (xác định nghĩa vụ tài chính), tiến hành thu tiền sử dụng đất và lệ phí trước bạ của các hộ dân trong khi UBND huyện Kon Plông chưa ban hành quyết định giao đất là thực hiện không đúng quy định.

Trong giai đoạn từ tháng 7/2014 đến 2022, ngoài 05 trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất (đã được UBND tỉnh Kon Tum chỉ đạo chuyển cho Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an tỉnh Kon Tum để xử lý theo quy định); qua thanh tra phát hiện 16 trường hợp giao đất có thu tiền sử dụng đất nhưng không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, không xác định giá đất cụ thể tại thời điểm giao đất với tổng diện tích 14.974,5m2 (gồm xây dựng nhà ở biệt thự 4.800m2 và đất giao quản lý không thu tiền sử dụng đất 10.147,5m2), là vi phạm quy định tại Điều 118 Luật Đất đai năm 2013, có biểu hiện gây thất thu Ngân sách.

Từ sau ngày 01/9/2019 (là thời điểm thành lập thị trấn Măng Đen, huyện Kon Plông), UBND huyện giao đất ở đô thị cho 10 trường hợp với diện tích cho mỗi trường hợp 300m2, là vượt hạn mức giao đất ở mỗi trường hợp 50m2 so với quy định tại Điểm b, Khoản 2, Điều 4 Quyết định số 10/2015/QĐ-UBND ngày 31/3/2015 của UBND tỉnh Kon Tum về việc quy định hạn mức công nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp tự khai hoang; hạn mức giao đất ở; hạn mức công nhận đất ở đối với các trường hợp thửa đất có vườn, ao; hạn mức giao đất thuộc nhóm đất chưa sử dụng để sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản; hạn mức đất mai táng trên địa bàn tỉnh Kon Tum.

Qua thanh tra cho thấy, tại 151 trường hợp được giao đất ở, UBND huyện Kon Plông đã giao diện tích 102.224,3m2 đất cho hộ gia đình, cá nhân để quản lý (không thu tiền sử dụng đất) là sai so với quy định tại Điều 34 Luật Đất đai năm 2003 và Điều 54 Luật Đất đai năm 2013.

UBND huyện Kon Plông cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích đất quản lý và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích đất ở trong cùng một thửa đất nhưng không thể hiện vị trí, tọa độ phần đất ở, dẫn đến một số hộ gia đình, cá nhân đã tùy tiện trong sử dụng đất, nhiều trường hợp xây dựng công trình lấn qua phần diện tích đất giao quản lý.

Qua thanh tra cho thấy, có 26 lô đất chưa có quyết định giao đất của UBND huyện Kon Plông nhưng đã xây dựng công trình trên đất, các cơ quan chức năng của UBND huyện Kon Plông khi kiểm tra, phát hiện không tham mưu, xử lý vi phạm theo quy định.

Hướng khắc phục sai phạm

Từ kết quả thanh tra nêu trên, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường đề nghị UBND huyện Kon Plông, Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Kế hoạch và Đầu tư và các ngành liên quan tiếp tục rà soát, khắc phục theo các nội dung Kết luận Thanh tra đã chỉ ra và có kiến nghị; trường hợp có khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện thì báo cáo UBND tỉnh xem xét, chỉ đạo.

Hoang hóa, lãng phí nguồn tài nguyên.

Đối với việc giao đất theo phương án xúc tiến, ưu đãi đầu tư nhà biệt thự trên địa bàn huyện Kon Plông: Do việc giao đất cho các hộ dân tại dự án này diễn ra trong một thời gian dài, trải qua 4 nhiệm kỳ, có tính lịch sử phức tạp gắn liền với quá trình hình thành và phát triển kinh tế - xã hội của huyện Kon Plông. Trong số các tồn tại, hạn chế được phát hiện trong quá trình thanh tra có nguyên nhân khách quan, chủ quan đan xen, có nội dung khắc phục được, có nội dung phức tạp.

Do vậy, Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị UBND tỉnh giao UBND huyện Kon Plông thu hồi toàn bộ diện tích đất 102.224,3m2 của 151 trường hợp đã được UBND huyện Kon Plông giao quản lý (không thu tiền sử dụng đất) trái quy định pháp luật; Thu hồi 16 quyết định giao đất ở biệt thự kèm theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được UBND huyện Kon Plông giao đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất trái quy định pháp luật theo quy định của Luật Đất đai năm 2013. Củng cố hồ sơ, xử lý vi phạm hành chính về đất đai đối với hành vi chiếm đất đối với các hộ gia đình, cá nhân chưa được cấp thẩm quyền ban hành quyết định giao đất nhưng đã xây dựng công trình nhà ở (tổng cộng có 26 trường hợp đã xây dựng công trình trên đất nhưng chưa có quyết định giao đất).